Oksymoron to srodek poetycki, w którym 2 przeciwstawne znaczeniowo wyrazy łączą się ze sobą w związek pozornie nielogiczny, np: czarny śnieg, zimno grzeje, suche morze.
Oksymoron może zastępować metaforę, jest odwrotnością epitetu.
Oksymoron (z gr. oksýmōron, od oksýs ostry i mōros głupi), antylogia, epitet sprzeczny – figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach.
Oksymoron najczęściej składa się z rzeczownika i określającego go przymiotnika (np. gorący lód, żywy trup), albo z czasownika i określającego go przysłówka (np. spieszyć się powoli). Jest odmianą paradoksu o znaczeniu metaforycznym. Oksymorony pojawiały się często w literaturze baroku, np. w wierszu Andrzeja Morsztyna Vaneggiar d'una innamorata:
I mrozem pałam, i ogniami leję [...] Mróz gorejący, a ogień lodowy [...] Żyjąc umieram, konam nieśmiertelnie.
Zastosował je również Franciszek Karpiński w swoim utworze Pieśń o Narodzeniu Pańskim (kolęda Bóg się rodzi), np.: Ogień krzepnie, blask ciemnieje, ma granice Nieskończony.
Ciekawostką jest, że niektóre oksymorony wchodzą do powszechnego użycia, tracąc swoje paradoksalne, sprzeczne znaczenie. Takimi wyrażeniami są np. „wirtualna rzeczywistość”, „ciepłe lody” czy „zimne ognie”. Nadto niektóre powszechnie używane wyrazy nabierają znaczenia paradoksalnego, trudnego do wyobrażenia, np. „piwo bezalkoholowe” lub „eksport wewnętrzny”.
Oksymoron to srodek poetycki, w którym 2 przeciwstawne znaczeniowo wyrazy łączą się ze sobą w związek pozornie nielogiczny, np: czarny śnieg, zimno grzeje, suche morze.
Oksymoron może zastępować metaforę, jest odwrotnością epitetu.
Oksymoron (z gr. oksýmōron, od oksýs ostry i mōros głupi), antylogia, epitet sprzeczny – figura retoryczna, którą tworzy się przez zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach.
Oksymoron najczęściej składa się z rzeczownika i określającego go przymiotnika (np. gorący lód, żywy trup), albo z czasownika i określającego go przysłówka (np. spieszyć się powoli). Jest odmianą paradoksu o znaczeniu metaforycznym. Oksymorony pojawiały się często w literaturze baroku, np. w wierszu Andrzeja Morsztyna Vaneggiar d'una innamorata:
I mrozem pałam, i ogniami leję [...] Mróz gorejący, a ogień lodowy [...] Żyjąc umieram, konam nieśmiertelnie.Zastosował je również Franciszek Karpiński w swoim utworze Pieśń o Narodzeniu Pańskim (kolęda Bóg się rodzi), np.: Ogień krzepnie, blask ciemnieje, ma granice Nieskończony.
Ciekawostką jest, że niektóre oksymorony wchodzą do powszechnego użycia, tracąc swoje paradoksalne, sprzeczne znaczenie. Takimi wyrażeniami są np. „wirtualna rzeczywistość”, „ciepłe lody” czy „zimne ognie”. Nadto niektóre powszechnie używane wyrazy nabierają znaczenia paradoksalnego, trudnego do wyobrażenia, np. „piwo bezalkoholowe” lub „eksport wewnętrzny”.