Powstanie gleby najczęściej trwa setki czy tysiące lat. Pierwszym etapem jest proces wietrzenia podłoża skalnego, zwanego skałą macierzystą. W jego wyniku powstaje warstwa zwietrzeliny, czyli rozkruszonej skały macierzystej złożonej z różnej wielkości okruchów skalnych: kamieni, żwiru, piasku i iłu. Z czasem pokruszony materiał skalny porastają rośliny – najpierw pojawiają się te o małych wymaganiach, potem roślinność staje się coraz bogatsza, co sprzyja rozkładaniu się resztek obumarłych roślin. Końcowym etapem tworzenia się gleby jest powstanie substancji zwanej próchnicą, która z czasem ulega przemianie w związki mineralne.
Czynniki glebotwórcze:
- rzeźba terenu
- woda
- klimat
- biosfera ( organizmy żywe – rośliny i zwierzęta)
- czas
- skała macierzysta
- działalność człowieka
Urodzajność – cecha określająca wartość produkcyjną gleby. Miarą urodzajności jest plon
Żyzność gleby – naturalna zdolność gleby do zaspokojenia potrzeb rośliny.
Erozja gleb – spłukiwanie warstwy próchniczej przez wodę płynącą bądź jej wywiewanie przez wiatr
Zapobieganie erozji gleb:
- tarasowanie stromych stoków
- prowadzenie dróg małymi spadami
- zakładanie ochronnych pasów zieleni
- budowanie progów na potokach, w celu zmniejszenia prędkości spływu wody
Gleby astrefowe – znajdują się w górach, na obszarach wapiennych, bagiennych oraz dolinach rzek.
Gleby strefowe – to takie, które są charakterystyczne dla jednej strefy klimatyczno – roślinnej
Etapy powstawania gleby :
-wietrzenie
-powstanie zwietrzeliny
-rozwuj roślin,działanie mikroorganizmów
-powstanie próchnicy
Czynniki glebo twórcze;
-skała macierzysta-podłoże na którym tworzy sie gleba
-klimat-determinuje tempo procesów zachodzących w glebie
-rzeźba terenu-wpływa na przemieszczanie sie zwietrzeliny
-biosfera-współtworzy proces glebotwórczy
-warunki wodne-warunkuje dynamike procesów glebotwórczych
-czas
-człowiek-wpływa na procesy glebotwórcze poprzez swoją działalność
Proces powstawania gleby
Powstanie gleby najczęściej trwa setki czy tysiące lat. Pierwszym etapem jest proces wietrzenia podłoża skalnego, zwanego skałą macierzystą. W jego wyniku powstaje warstwa zwietrzeliny, czyli rozkruszonej skały macierzystej złożonej z różnej wielkości okruchów skalnych: kamieni, żwiru, piasku i iłu. Z czasem pokruszony materiał skalny porastają rośliny – najpierw pojawiają się te o małych wymaganiach, potem roślinność staje się coraz bogatsza, co sprzyja rozkładaniu się resztek obumarłych roślin. Końcowym etapem tworzenia się gleby jest powstanie substancji zwanej próchnicą, która z czasem ulega przemianie w związki mineralne.
Czynniki glebotwórcze:
- rzeźba terenu
- woda
- klimat
- biosfera ( organizmy żywe – rośliny i zwierzęta)
- czas
- skała macierzysta
- działalność człowieka
Urodzajność – cecha określająca wartość produkcyjną gleby. Miarą urodzajności jest plon
Żyzność gleby – naturalna zdolność gleby do zaspokojenia potrzeb rośliny.
Erozja gleb – spłukiwanie warstwy próchniczej przez wodę płynącą bądź jej wywiewanie przez wiatr
Zapobieganie erozji gleb:
- tarasowanie stromych stoków
- prowadzenie dróg małymi spadami
- zakładanie ochronnych pasów zieleni
- budowanie progów na potokach, w celu zmniejszenia prędkości spływu wody
Gleby astrefowe – znajdują się w górach, na obszarach wapiennych, bagiennych oraz dolinach rzek.
Gleby strefowe – to takie, które są charakterystyczne dla jednej strefy klimatyczno – roślinnej