Według statystyki, co czwarty człowiek na kuli ziemskiej jest żywicielem tego pasożyta. W Polsce, w zależności od okolicy, częstość jego występowania waha się w dość dużych granicach: od l do 18%. Co do częstości występowania w porównaniu z innymi pasożytami przewodu pokarmowego glista zajmuje piąte miejsce po lambliach, owsikach, włosogłówce i tasiemcach.
Glistami zarażamy się przez połknięcie ich jajeczek, zawierających żywe larwy. Dzieje się to wówczas, gdy spożywamy brudne owoce lub surowe, źle umyte warzywa, takie jak rzodkiewka, sałata, ogórki czy pomidory. Niemałą rolę odgrywają w zarażeniu glistami brudne, zanieczyszczone ziemią ręce.
Zarażenie glistami jest łatwie: samica wydala bardzo dużo jajeczek— około 200 000 na dobę. Jajeczka te wraz z kałem ludzkim wydobywają się na zewnątrz. W dogodnych warunkach, po upływie około miesiąca, przy odpowiedniej temperaturze, wilgotności i dostępie powietrza, wewnątrz jajeczek, które padły na ziemię lub do wody, rozwijają się larwy.
Ryc. 14. Wędrówka larw glisty wewnątrz organizmu człowieka.
Od tego momentu jajeczko glisty jest już zdolne zarazić człowieka. Larwa, młoda postać robaka, w organizmie człowieka przekształca się w dorosłego pasożyta — w glistę. Jajeczka glist są bardzo odporne na działanie suszy i wilgoci, ciepła i zimna itp. Mogą przetrwać w ziemi nawet 5 lat, nie tracąc żywotności, a gdy dostaną się do przewodu pokarmowego człowieka, zawarte w nich maleńkie larwy opuszczają swe otoczki i rozpoczynają dość dziwną wędrówkę w organizmie człowieka.
Przechodzą przez ścianę jelit i dostają się do naczyń krwionośnych. Z prądem krwi te maleńkie, niewidzialne jeszcze gołym okiem pasożyty przechodzą przez wątrobę, serce, a w końcu trafiają do płuc. Tu osiedlają się na okres 3 — 6 tygodni. W tym czasie bardzo szybko rosną, osiągając wielkość ponad l mm. Przebywanie larw w płucach nie jest oczywiście obojętne dla człowieka. Większa ich liczba może nawet wywołać zapalenie płuc, trwające nieraz przez kilka tygodni. Przebieg takiej choroby jest nieco inny niż zwykłego zapalenia płuc wywołanego przez bakterie. Wprawdzie towarzyszy jej również podwyższenie temperatury, ale żadne leki, skuteczne przy zwykłym zapaleniu płuc, nie skracają ani też nie łagodzą przebiegu choroby. Po pewnym czasie larwy opuszczają płuca i przez oskrzela i tchawicę trafiają do jamy ustnej. Czasami mogą być wydalone wraz z plwociną na zewnątrz, często jednak chory połyka je i wtedy przez przełyk dostają się do żołądka, a następnie do jelit.
Dzieci małe, które do 5 — 6 roku życia nie umieją jeszcze odpluwać śluzu z dróg oddechowych, przeważnie połykają wszystkie larwy, które przeszły przez płuca i znalazły się w jamie ustnej.
W jelitach człowieka z larw, które przebyły skomplikowaną wędrówkę, rozwijają się dojrzałe glisty.
Długość dorosłej samicy wynosi około 40 centymetrów, a samca — 20.
Ryc. 15. Glista ludzka: a — samica, b — samiec
Samica glisty podczas pobytu w przewodzie pokarmowym żywiciela składa od 60 do 80 milionów jaj. Nic dziwnego, że człowiek zarażony tym robakiem i rozsiewający jego jajeczka jest pośrednim i to bardzo niebezpiecznym źródłem zarażenia.
Uniknąć zarażenia się glistami można tylko przez ścisłe przestrzeganie zasad higieny. Idzie tu mianowicie o dokładne mycie warzyw i owoców spożywanych w stanie surowym, o dokładne mycie rąk przed każdym posiłkiem, o unikanie picia wody surowej pochodzącej z nietypowego źródła, a przede wszystkim o unikanie zabaw w ziemi lub piasku zanieczyszczonych odchodami ludzkimi.
Oddawanie stolca, jak to się mówi „za stodołą” — tak często, niestety, praktykowane jeszcze na wsi lub w małych miasteczkach — sprawia, że jajeczka glisty ludzkiej przedostają się do ziemi, w której bawią się dzieci, i stąd przenoszą je na różne przedmioty lub same je połykają, jeśli nie myją rąk. Pewną rolę w roznoszeniu jajeczek glist mogą odegrać również muchy, jeśli mają dostęp do odkrytych dołów kloacznych i odchodów ludzkich. Mogą one przenieść na nóżkach setki maleńkich, widocznych tylko pod mikroskopem, jajeczek na spożywane przez nas artykuły spożywcze, talerze i otaczające nas przedmioty skąd łatwo mogą być przeniesione brudnymi rękami do ust dziecka. Widzimy więc, jak ważne jest przestrzeganie higieny osobistej i otoczenia oraz racjonalne przechowywanie produktów spożywczych, aby nie miały do nich dostępu muchy.
Obecność glist w przewodzie pokarmowym człowieka nie jest dla niego obojętna. Pasożyty te bowiem nie tylko pochłaniają pożywienie przeznaczone dla człowieka, lecz także wydzielają trujące substancje, tzw. jady, które zatruwają organizm. Jady to działają głownie na układ nerwowy. Objawia się to bólami głowy, bólami brzucha, mdłościami, wymiotami itd. Dzieci zarażone glistami są rozdrażnione, roztargnione, leniwe, co sprawia nieraz wiele trudności wychowawczych.
Czasem zdarzają się drgawki (konwulsje), których powodem mogą być glisty. Swędzenie nosa i zgrzytanie zębami tak często przypisywane robakom nie zawsze świadczy o ich obecności, może występować i z innych przyczyn, np. zajęcia zatok bocznych nosa przez proces ropny.
Czasami, na przykład w czasie chorób przebiegających z wysoką temperaturą, po spożyciu pewnych pokarmów lub leków glisty opuszczają jelito cienkie, w którym normalnie przebywają, przechodząc do jelita grubego, a po przejściu przez nie wraz z kałem mogą być wydalone drogą naturalną na zewnątrz. Może się jednak zdarzyć, że glista wędruje w kierunku odwrotnym, z jelita do żołądka i przełyku, z którego podczas wymiotów zostaje usunięta na zewnątrz.
W innych jeszcze przypadkach, co na szczęście zdarza się rzadziej, glisty mogą trafić w swej wędrówce do nosa, ucha, tchawicy czy oskrzeli, a nawet do przewodów żółciowych lub trzustkowych, skąd usunąć je można tylko drogą operacji. Do rzadkich przypadków należy przejście glisty do wyrostka robaczkowego, co powoduje jego zapalenie.
Jeśli liczba pasożytów jest niewielka, objawy niedożywienia i zatrucia bywają mało zauważalne. W przypadkach jednak, gdy bardzo wzrośnie (a przed kuracja nigdy nie możemy powiedzieć, jak dużo ich jest), objawy mogą być przykre i groźne. Kiedyś zdarzyło się, że u 9-letniego chłopca w czasie leczenia zdołano usunąć z organizmu 192 glisty o łącznej wadze około 2 kilogramów.
Do najważniejszych objawów spowodowanych obecnością glist w przewodzie pokarmowym należą: brak apetytu, wstręt do niektórych potraw (szczególnie tłustych), mdłości, ślinotok, wymioty, biegunki lub zaparciu stolca, wzdęcie brzucha, bóle w okolicy dołka (między mostkiem a pępkiem). Zdarza się niekiedy, choć rzadko, że glisty znajdujące się w dużej ilości w jelicie mogą stworzyć kłąb, który zatyka światło jelita. Usunąć to kłębowisku można tylko drogą operacji. Bywa także, na szczęście bardzo rzadko, że glisty po przebiciu jelita dostają się do jamy brzusznej, co w rezultacie powoduje ropne, rozlane, zwykle śmiertelne, zapalenie błony wyściełającej jamę brzuszną, tzw. otrzewnej.
Mniej groźnym, ale dość nieprzyjemnym objawem spowodowanym obecnością glist w przewodzie pokarmowym jest pokrzywka, świąd skóry, obrzęki twarzy i rąk, zapalenie spojówek, łzawienie, suchy kaszel oraz inne objawy alergiczne. Znany jest też fakt, że dzieci zarażone glistami rozwijają się znacznie słabiej tak fizycznie, jak i umysłowo, a po skutecznie przeprowadzonej kuracji na ogół dość szybko wracają do normy.
Obecność glist w przewodzie pokarmowym można wykryć przez stwierdzenie ich w kale lub przez zbadanie kału na obecność jaj tych pasożytów. Fakt, że jedna glista wydziela około 200 000 jaj dziennie, ułatwia diagnozę.
Skutecznym lekiem w zwalczaniu glistnicy jest wspomniany wyżej (przy leczeniu owsicy) Pyrantelum (Combantrin).
Dawkę leku ustala lekarz.
1 votes Thanks 1
kamilogonek98
Jakoś na pewno a dokładniej pzez ciało
Według statystyki, co czwarty człowiek na kuli ziemskiej jest żywicielem tego pasożyta. W Polsce, w zależności od okolicy, częstość jego występowania waha się w dość dużych granicach: od l do 18%. Co do częstości występowania w porównaniu z innymi pasożytami przewodu pokarmowego glista zajmuje piąte miejsce po lambliach, owsikach, włosogłówce i tasiemcach.
Glistami zarażamy się przez połknięcie ich jajeczek, zawierających żywe larwy. Dzieje się to wówczas, gdy spożywamy brudne owoce lub surowe, źle umyte warzywa, takie jak rzodkiewka, sałata, ogórki czy pomidory. Niemałą rolę odgrywają w zarażeniu glistami brudne, zanieczyszczone ziemią ręce.
Zarażenie glistami jest łatwie: samica wydala bardzo dużo jajeczek— około 200 000 na dobę. Jajeczka te wraz z kałem ludzkim wydobywają się na zewnątrz. W dogodnych warunkach, po upływie około miesiąca, przy odpowiedniej temperaturze, wilgotności i dostępie powietrza, wewnątrz jajeczek, które padły na ziemię lub do wody, rozwijają się larwy.
Ryc. 14. Wędrówka larw glisty wewnątrz
organizmu człowieka.
Od tego momentu jajeczko glisty jest już zdolne zarazić człowieka. Larwa, młoda postać robaka, w organizmie człowieka przekształca się w dorosłego pasożyta — w glistę. Jajeczka glist są bardzo odporne na działanie suszy i wilgoci, ciepła i zimna itp. Mogą przetrwać w ziemi nawet 5 lat, nie tracąc żywotności, a gdy dostaną się do przewodu pokarmowego człowieka, zawarte w nich maleńkie larwy opuszczają swe otoczki i rozpoczynają dość dziwną wędrówkę w organizmie człowieka.
Przechodzą przez ścianę jelit i dostają się do naczyń krwionośnych. Z prądem krwi te maleńkie, niewidzialne jeszcze gołym okiem pasożyty przechodzą przez wątrobę, serce, a w końcu trafiają do płuc. Tu osiedlają się na okres 3 — 6 tygodni. W tym czasie bardzo szybko rosną, osiągając wielkość ponad l mm. Przebywanie larw w płucach nie jest oczywiście obojętne dla człowieka. Większa ich liczba może nawet wywołać zapalenie płuc, trwające nieraz przez kilka tygodni. Przebieg takiej choroby jest nieco inny niż zwykłego zapalenia płuc wywołanego przez bakterie. Wprawdzie towarzyszy jej również podwyższenie temperatury, ale żadne leki, skuteczne przy zwykłym zapaleniu płuc, nie skracają ani też nie łagodzą przebiegu choroby. Po pewnym czasie larwy opuszczają płuca i przez oskrzela i tchawicę trafiają do jamy ustnej. Czasami mogą być wydalone wraz z plwociną na zewnątrz, często jednak chory połyka je i wtedy przez przełyk dostają się do żołądka, a następnie do jelit.
Dzieci małe, które do 5 — 6 roku życia nie umieją jeszcze odpluwać śluzu z dróg oddechowych, przeważnie połykają wszystkie larwy, które przeszły przez płuca i znalazły się w jamie ustnej.
W jelitach człowieka z larw, które przebyły skomplikowaną wędrówkę, rozwijają się dojrzałe glisty.
Długość dorosłej samicy wynosi około 40 centymetrów, a samca — 20.
Ryc. 15. Glista ludzka: a — samica, b — samiec
Samica glisty podczas pobytu w przewodzie pokarmowym żywiciela składa od 60 do 80 milionów jaj. Nic dziwnego, że człowiek zarażony tym robakiem i rozsiewający jego jajeczka jest pośrednim i to bardzo niebezpiecznym źródłem zarażenia.
Uniknąć zarażenia się glistami można tylko przez ścisłe przestrzeganie zasad higieny. Idzie tu mianowicie o dokładne mycie warzyw i owoców spożywanych w stanie surowym, o dokładne mycie rąk przed każdym posiłkiem, o unikanie picia wody surowej pochodzącej z nietypowego źródła, a przede wszystkim o unikanie zabaw w ziemi lub piasku zanieczyszczonych odchodami ludzkimi.
Oddawanie stolca, jak to się mówi „za stodołą” — tak często, niestety, praktykowane jeszcze na wsi lub w małych miasteczkach — sprawia, że jajeczka glisty ludzkiej przedostają się do ziemi, w której bawią się dzieci, i stąd przenoszą je na różne przedmioty lub same je połykają, jeśli nie myją rąk. Pewną rolę w roznoszeniu jajeczek glist mogą odegrać również muchy, jeśli mają dostęp do odkrytych dołów kloacznych i odchodów ludzkich. Mogą one przenieść na nóżkach setki maleńkich, widocznych tylko pod mikroskopem, jajeczek na spożywane przez nas artykuły spożywcze, talerze i otaczające nas przedmioty skąd łatwo mogą być przeniesione brudnymi rękami do ust dziecka. Widzimy więc, jak ważne jest przestrzeganie higieny osobistej i otoczenia oraz racjonalne przechowywanie produktów spożywczych, aby nie miały do nich dostępu muchy.
Obecność glist w przewodzie pokarmowym człowieka nie jest dla niego obojętna. Pasożyty te bowiem nie tylko pochłaniają pożywienie przeznaczone dla człowieka, lecz także wydzielają trujące substancje, tzw. jady, które zatruwają organizm. Jady to działają głownie na układ nerwowy. Objawia się to bólami głowy, bólami brzucha, mdłościami, wymiotami itd. Dzieci zarażone glistami są rozdrażnione, roztargnione, leniwe, co sprawia nieraz wiele trudności wychowawczych.
Czasem zdarzają się drgawki (konwulsje), których powodem mogą być glisty. Swędzenie nosa i zgrzytanie zębami tak często przypisywane robakom nie zawsze świadczy o ich obecności, może występować i z innych przyczyn, np. zajęcia zatok bocznych nosa przez proces ropny.
Czasami, na przykład w czasie chorób przebiegających z wysoką temperaturą, po spożyciu pewnych pokarmów lub leków glisty opuszczają jelito cienkie, w którym normalnie przebywają, przechodząc do jelita grubego, a po przejściu przez nie wraz z kałem mogą być wydalone drogą naturalną na zewnątrz. Może się jednak zdarzyć, że glista wędruje w kierunku odwrotnym, z jelita do żołądka i przełyku, z którego podczas wymiotów zostaje usunięta na zewnątrz.
W innych jeszcze przypadkach, co na szczęście zdarza się rzadziej, glisty mogą trafić w swej wędrówce do nosa, ucha, tchawicy czy oskrzeli, a nawet do przewodów żółciowych lub trzustkowych, skąd usunąć je można tylko drogą operacji. Do rzadkich przypadków należy przejście glisty do wyrostka robaczkowego, co powoduje jego zapalenie.
Jeśli liczba pasożytów jest niewielka, objawy niedożywienia i zatrucia bywają mało zauważalne. W przypadkach jednak, gdy bardzo wzrośnie (a przed kuracja nigdy nie możemy powiedzieć, jak dużo ich jest), objawy mogą być przykre i groźne. Kiedyś zdarzyło się, że u 9-letniego chłopca w czasie leczenia zdołano usunąć z organizmu 192 glisty o łącznej wadze około 2 kilogramów.
Do najważniejszych objawów spowodowanych obecnością glist w przewodzie pokarmowym należą: brak apetytu, wstręt do niektórych potraw (szczególnie tłustych), mdłości, ślinotok, wymioty, biegunki lub zaparciu stolca, wzdęcie brzucha, bóle w okolicy dołka (między mostkiem a pępkiem). Zdarza się niekiedy, choć rzadko, że glisty znajdujące się w dużej ilości w jelicie mogą stworzyć kłąb, który zatyka światło jelita. Usunąć to kłębowisku można tylko drogą operacji. Bywa także, na szczęście bardzo rzadko, że glisty po przebiciu jelita dostają się do jamy brzusznej, co w rezultacie powoduje ropne, rozlane, zwykle śmiertelne, zapalenie błony wyściełającej jamę brzuszną, tzw. otrzewnej.
Mniej groźnym, ale dość nieprzyjemnym objawem spowodowanym obecnością glist w przewodzie pokarmowym jest pokrzywka, świąd skóry, obrzęki twarzy i rąk, zapalenie spojówek, łzawienie, suchy kaszel oraz inne objawy alergiczne. Znany jest też fakt, że dzieci zarażone glistami rozwijają się znacznie słabiej tak fizycznie, jak i umysłowo, a po skutecznie przeprowadzonej kuracji na ogół dość szybko wracają do normy.
Obecność glist w przewodzie pokarmowym można wykryć przez stwierdzenie ich w kale lub przez zbadanie kału na obecność jaj tych pasożytów. Fakt, że jedna glista wydziela około 200 000 jaj dziennie, ułatwia diagnozę.
Skutecznym lekiem w zwalczaniu glistnicy jest wspomniany wyżej (przy leczeniu owsicy) Pyrantelum (Combantrin).
Dawkę leku ustala lekarz.