Question

napisz dłuuuuuuuugi życiorys o janie kochanowskim i mickiewiczu daje naj i 100 punktów

Answer 1

Jan Kochanowski:

Jan Kochanowski przyszedł na świat w roku 1530, w miejscowości Sycyno pod Radomiem. Jego rodzina była rodziną szlachecką, natomiast zamożną średnio. Miał pięć sióstr i sześciu braci. Matka poety, mianowicie o imieniu Anna, z domu Białaczowska herbu Odrowąż – była według źródeł tamtego czasu indywidualnością całkiem interesującą, w związku z czym Łukasz Górnicki w swoim „Dworzaninie” porusza jej temat. Ojciec Jana, Piotr Kochanowski herbu Korwin, piastował funkcję sędziego sandomierskiego, jak również rozsądnie kierował rodzinnymi dobrami, posiadając umiejętności zdolne pomnażać majątek. Warto jednakowoż tu odnotować, że nie tylko Jan był w rodzinie osobą dość utalentowaną, zachowały się bowiem źródła mówiące o tym, że zdolności pisarskie poetyckie oraz kompozytorskie mieli również jego bracia. Jan Kochanowski już w wieku czternastu lat, czyli w roku 1544, znalazł się na liście studentów Akademii w Krakowie. Nie wiemy jednak dokładnie, jak długo tam studiował. Wiadomo tymczasem, że w roku 1547 zmarł jego ojciec, ale wysoce prawdopodobne jest, że to zdarzenie nie wpłynęło na jego sytuację na tyle, by musiał przerwać edukacje. W źródłach natomiast odnajdujemy wyraźnie, że w roku 1551 twórca rozpoczął długoletnią podróż europejską. Otworzył ją pobyt w Królewcu, mający miejsce na przełomie 1551 i 1552 roku. Na lata 1552-55 przypadł jego pierwszy pobyt w Padwie. Wiadomo również, że do Królewca jeszcze wrócił wtedy, a było to pewnie między 1555 a 1556, a podyktowane chęcią studiowania na tamtejszym uniwersytecie. Uzyskał tam następnie stypendium od Księcia Albrechta, przeznaczony na wyjazd do Włoch, dzięki czemu mógł już w 1556 odwiedzić Padwę ponownie. Tam odnalazła go bardzo przykra sytuacja, pobyt bowiem przerwała wiadomość o śmierci matki. Poeta następnie wrócił do Polski w roku 1557, by znów kontynuować pobyt w Padwie, a stamtąd drogą morską udał się do Francji. To jednak właśnie pobyt w Padwie był dla niego szczególnie istotny, mający wpływ na jego rozwój. Dla Jana Kochanowskiego lata te obfitowały w postrzeżenia i konkluzje życiowe, przeżył, jak podają źródła, swe pierwsze umysłowe wzloty rozwijając się intelektualnie. Ważną kwestią zostaje dla niego choćby język narodowy w literaturze, a także myśl grecka, ponadto znajomości z takimi na przykład jak filolog uczony Andrzej Patrycy Nitecki, z którym mógł przedyskutować między innymi pisma Cycerona. Poznał też Andrzeja Dudycza, późniejszego biskupa, czy też Stanisława Fogelwedera. Trzeba tu również zaznaczyć, że Kochanowski był zafascynowany renesansem, który czerpał wiele z dorobku najwybitniejszych starożytności. Gatunki starożytności, style, tematy, sposoby obrazowania i komponowania wypowiedzi – to wszystko pociągało go niezmiernie, szczególnie w kontekście jemu współczesnych wybitnych Francuzów, którzy pragnęli na wiele różnych sposobów oddać ducha epok starożytnych. Na wzór dawnych epitafiów greckich, napisał wtedy łacińskie epitafium ułożone ku czci rodziców, które znajduje się w Kaplicy Kochanowskich w kościele parafialnym w Zwoleniu. Rok 1559 przyniósł poecie ostateczny powrót do Polski. Otworzył się w ten sposób okres piętnastoletni swego życia, nazywany przez biografów dworskim. Poprzedził go bezpośrednio fakt odziedziczenia przez Kochanowskiego części majątku po rodzicach. Dzięki biskupowi Myszkowskiemu dostał się do kancelarii królewskiej, gdzie został sekretarzem. Było to według ścisłych szacunków nie dalej jak w roku 1564. Był to jednocześnie okres rozkwitu jego twórczości, a to w związku z klimatem dworskim, który podziałał na niego bardzo stymulująco. Sama ideowo – kulturalna atmosfera dworu, gdzie zapanował renesans, wpłynęła na świetny kontakt Kochanowskiego z innymi literatami i dworzanami, wybitnymi humanistami, których skupiał Kraków. Kochanowski koncentrował się na kwestiach również palących i bardzo bieżących, także na polityce, sprawie tolerancji i wyznań, czy w końcu tak zwanej naprawie Rzeczypospolitej. Powstał „Ioannis Cochanovii Elegiarum libri duo”, jako odpis wczesnej redakcji łacińskich Elegii, znacznie jednak różniąc się od wersji drukowanej. Natomiast w 1561 Kochanowski napisał słynny później utwór „O śmierci Jana Twardowskiego, Kasztelana Tarnowskiego, do syna jego, Jana Krisztofa”, a także utwór „Zuzanna”. Niezwykle istotny był fakt, który świadczy o znaczeniu poety na dworze, mianowicie, że Kochanowski był przy Zygmuncie Auguście w trakcie prowadzonej przez niego wyprawy na Litwę oraz później w Lublinie, w czasie odbywającego się sejmu unijnego. Zaczął coraz częściej bywać w słynnym dzięki niemu Czarnolesie, gdzie wkrótce po śmierci króla osiadł. Powstała „Pieśń albo dziękczynienie Panu Bogu”, następnie „Szachy” i „Zgoda”. W roku 1575 ożenił się z Dorotą Podlodowską, pędząc spokojny żywot ziemianina, wówczas to poświęcony pracy literackiej coraz rzadziej bywał w ww. kręgach. Powstała „Odprawa posłów Greckich”. Wraz z żoną doczekał się dwóch córek – Urszuli i Hanny, niestety wcześnie zmarłych. Miał również córki: Ewe, Poliksene, Halszke i Krystyne. Powstały jego słynne „Treny”, choć w przebłyskach optymizmu również „Fraszki”. Jako ostatni, urodził się jedyny syn poety – pogrobowiec, 22 sierpnia 1584 roku bowiem, w Lublinie, Jan Kochanowski zmarł. Po śmierci ukazał się jego „Proporzec albo hołd pruski”.

Adam Mickiewicz:

Adam Bernard Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 w Nowogródku lub w Zaosiu pod Nowogródkiem.  Rodzina, rodzice, rodzeństwo Adam Mickiewicz przyszedł na świat jako syn Mikołaja Mickiewicza herbu Poraj i Barbary z Majewskich, w drobnoszlacheckiej rodzinie o tradycyjnym stylu życia. Jego ojciec był adwokatem sądowym w Nowogródku i komornikiem mińskim, natomiast mama była córką ekonoma. Miał dwóch braci: Aleksandra i Franciszka Mickiewiczów. Wczesne lata W 1807 roku Adam Mickiewicz rozpoczął naukę wg programu Komisji Edukacji Narodowej, w powiatowej szkole dominikańskiej w Nowogródku. W 1812 roku zmarł jego ojciec. Rok ten wiąże się ze spotkaniem czternastoletniego chłopca z wielką historią: z przemarszem przez Nowogródek wojsk Napoleona, w tym legionów pod wodzą księcia Józefa Poniatowskiego.  Wykształcenie W 1815 roku nie został przyjęty do Instytutu Medycznego, więc zapisał się na Uniwersytet Wileński. W ciągu czteroletnich studiów skoncentrowanych na filologii klasycznej zetknął się z wybitnymi przedstawicielami nauk matematyczno-przyrodniczych. Chłonął także szeroką wiedzę od wybitnych humanistów. Przeżywający lata świetności uniwersytet zaznajamiał studentów ze stosunkowo nowymi ideami oświeceniowej nauki i kultury, otwierał ich umysły na dalsze, samodzielne poszukiwania, na inspiracje niemieckie, brytyjskie, francuskie, szwajcarskie w dziedzinie literatury, krytyki i estetyki, studium języków obcych i historii, prawa i ekonomii, nauk medycznych i rolniczych. Istotne znaczenie miała łączność z kulturą Królestwa Polskiego, zwłaszcza z literaturą nurtu puławskiego. Liczne instytucje i inicjatywy kulturalne Wilna stanowiły dogodne forum debaty światopoglądowej i ekspresji indywidualnej, także artystycznej. W październiku 1817 roku Adam Mickiewicz założył z przyjaciółmi Towarzystwo Filomatów, początkowo służące samokształceniu i samopomocy koleżeńskiej, stopniowo stające się wspólnotą moralną oraz środowiskiem intelektualnym i literackim doby przełomu oświeceniowo-romantycznego. Praca nauczycielska W 1819 roku złożył egzamin magisterski (promotor Groddeck nie przyjął jednak jego rozprawy) i podjął nakazane mu – jako absolwentowi korzystającemu w czasie studiów ze stypendium na poczet przyszłej pracy nauczycielskiej – obowiązki profesora szkoły powiatowej w Kownie. W Kownie rozwinął się indywidualizm Mickiewiczowski i dokonała się romantyczna reorientacja jego poezji. Sprzyjały temu kowieńskie przeżycia tęsknoty, wyobcowania, niezgody na status zawodowy, a także ciosy osobiste: śmierć matki i wielka, niespełniona miłość do Maryli Wereszczakówny, którą poznał w Tuhanowiczach w 1819 roku. Była ona narzeczoną hrabiego Wawrzyńca Puttkamera i wkrótce wyszła za niego za mąż. Wzniosłe, platoniczne uczucie nie przeszkodziło Mickiewiczowi nawiązać romans z mężatką, doktorową Karoliną Kowalską. Jednak tylko Maryli poświęcił kilka najpiękniejszych wierszy. W 1820 roku powstała Oda do młodości oraz Mickiewicz rozpoczął pracę nad II częścią Dziadów. W kolejnym roku rozpoczął pisanie IV części Dziadów, a w 1822 roku napisał pierwszy tomik Poezji, zawierający Ballady i romanse. Aresztowanie W 1823 roku zostały zdemaskowane tajne związki młodzieży wileńskiej, wyrosłe z pnia filomackiego. Żmudne śledztwo i proces skończyły się wyrokami niejednokrotnie okrutnymi w swych konsekwencjach (złamały one życie Zanowi, Czeczotowi, Pietraszkiewiczowi i wielu innym), niszczycielskimi dla kultury Wilna i pełnymi groźby wobec kulturalnych i narodowościowych dążeń młodego pokolenia Polaków. Mickiewicz został po półrocznym uwięzieniu skazany na zesłanie w głąb Rosji. W Rosji Adam Mickiewicz przebywał wśród tamtejszych elit i wbrew intencjom władz carskich, nawiązał przyjaźnie z dekabrystami oraz Puszkinem. Polskich i rosyjskich arystokratów podbijał swoimi improwizacjami w jęz. francuskim, a piękne kobiety – niezwykłym urokiem osobistym. W 1825 roku odbył wycieczkę na Krym, która zaowocowała cyklem wspaniałych sonetów. W kolejnym roku podczas podróży po kraju poznał rosyjską kulturę i ukończył m.in. pracę nad “Konradem Wallenrodem”. Opuszczenie Rosji  Dzięki interwencji wpływowych przyjaciół, w 1829 roku uzyskał pozwolenie na opuszczenie Rosji i popłynął parowcem do Hamburga. W Weimarze poznał Johanna Wolfganga Goethe. Następnie udał się w podróż po Europie, odwiedził kolejno: Pragę, Strasburg, Zurych, Mediolan, Wenecję i Rzym. W Szwajcarii poeta poznał Zygmunta Krasińskiego, natomiast w Wiecznym Mieście starał się o rękę młodej arystokratki Ewy Ankiewiczówny, lecz jej rodzice nie wyrazili zgody na ślub z ubogim poetą. Imię ukochanej nadał później idealnym, subtelnym bohaterkom swych dwóch największych dzieł – Dziadów i Pana Tadeusza. Wybuch powstania listopadowego powitano w Warszawie hasłem: “Słowo stało się ciałem, a Wallenrod Belwederem”, wskazując na rolę Mickiewiczowskiego Konrada Wallenroda w budzeniu nastrojów spiskowo-patriotycznych. Przybył jednak z Włoch do Wielkopolski pół roku później, gdy klęska była już przesądzona. Postawa poety, który w okresie zrywu narodowego bawił w gościnnych dworach wielkopolskich, wzbudziła w Warszawie oburzenie, a on sam przez wiele lat doznawał z tego powodu gwałtownych wyrzutów sumienia. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielką falą uchodźców do Drezna. Tam w bardzo krótkim czasie stworzył III część Dziadów – mesjanistyczny dramat osadzony w realiach procesu Filomatów. Po przybyciu do Paryża w 1832 roku, jak większość emigrantów, pozbawiony był środków do życia i narażony na szykany policji. W tych warunkach w 1834 powstał nostalgiczny, a jednocześnie pełen humoru Pan Tadeusz. Opisany w nim kraj lat dziecinnych stał się symbolem wszystkiego, co polskie, bliskie, swojskie. Poemat ten jest wyrazem wiary w metafizycznych ład i harmonię świata wbrew okrucieństwu historii, która pozbawiła uchodźców ojczyzny. Żona i dzieci Wkrótce po wydaniu tego dzieła Adam Mickiewicz ożenił się z młodszą od siebie o 14 lat Celiną Szymanowską. Poznał ją jeszcze podczas pobytu w Rosji, lecz wówczas interesował się bardziej jej matką – słynną pianistką. Po ślubie przestał publikować wiersze – starał się utrzymać coraz liczniejszą rodzinę. Z Celiną miał sześcioro dzieci: córki Marię i Helenę oraz czterech synów: Władysława, Józefa, Aleksandra i Jana. W 1838 roku jego żona zachorowała psychicznie. Wybawieniem z trudności materialnych rodziny Mickiewiczów stała się nominacja poety na katedrę literatury łacińskiej na Akademii w Lozannie (1839). W tym okresie życia powstały liryki lozańskie, które nie zostały opublikowane za życia poety. Następnie objął profesurę literatur słowiańskich w College de France (1840-1844). Koło Sprawy Bożej W 1841 roku Mickiewicz poznał podającego się za proroka Andrzeja Towiańskiego i wraz z nim założył Koło Sprawy Bożej – grupę skupiającą zwolenników mesjanizmu. W myśl ich przekonań Polska była “Mesjaszem narodów” i jej cierpienia miał przynieść całemu światu wolność oraz wyzwolenie spod jarzma zła. Po dwóch latach Mickiewicz zerwał z Towiańskim, walka o niepodległość kraju pozostała jednak dla niego sprawą najważniejszą. Ostatnie lata i śmierć Po zerwaniu z Towiańskim 30 listopada 1846 roku staje na czele odrębnego Koła. W styczniu 1848 roku wyrusza do Rzymu z misją do Piusa IX, tam angażuje się w wydarzenia Wiosny Ludów, tworząc Legion Polski i pisząc dla niego program ideowy Skład zasad. Mickiewicz triumfalnie maszeruje z legionem przez Włochy, 15 czerwca wyjeżdża do Paryża. Między 15 marca, a 16 października 1849 roku stoi na czele międzynarodowej redakcji “Tribune des Peuples”, dziennika skupionego na problemach narodowych (głównie niemieckich, włoskich i polskich) oraz społecznych, m.in. na kwestii emancypacji robotniczej. W dniu 12 kwietnia 1852 roku zostaje ostatecznie pozbawiony katedry, lecz 30 października tego roku otrzymuje posadę w Bibliotece Arsenału w Paryżu. 5 marca 1855 roku umiera jego żona. 11 września tego roku Mickiewicz wyjeżdża na Wschód jako wysłannik politycznego kierownictwa emigracji, w związku z tzw. wojną krymską angażuje się w tworzenie antyrosyjskiej formacji wojskowej. Umiera 26 listopada 1855 roku w obozie żołnierskim pod Konstantynopolem, prawdopodobnie na cholerę. Jego trumnę, przewożoną do Francji, żegnali przedstawiciele wielu narodów. Adam Mickiewicz spoczął na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency, a w 1890 roku jego prochy przeniesiono na Wawel, co dało sposobność do manifestacji patriotycznej.  

Answer 2

Jan Kochanowski (ur. ok. 1530 w Sycynie, zm. 22 sierpnia 1584 w Lublinie) – polski poeta epoki renesansu, tłumacz, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1564–1574, poeta nadworny Stefana Batorego w 1579 roku, sekretarz królewski i wojski sandomierski w latach 1579–1584. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie i poetę, który najbardziej przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego.Dokładna data urodzenia Jana Kochanowskiego nie jest znana. Większość badaczy wskazuje na 1530 rok. Ojcem był Piotr Kochanowski herbu Korwin, komornik graniczny radomski i sędzia ziemski sandomierski a matką – Anna, córka Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż z Dąbrówki Podlężnej. Z małżeństwa Piotra i Anny urodziło się jedenaścioro dzieci – cztery córki (Katarzyna, Elżbieta, Jadwiga, Anna) i siedmiu synów (Kasper, Jan, Piotr, Mikołaj – poeta, Andrzej – tłumacz Eneidy Wergiliusza, Jakub, Stanisław). Bratanek Jana Kochanowskiego, Piotr Kochanowski, przełożył Orlanda szalonego Ludovico Ariosta i Jerozolimę wyzwoloną Torquato Tassa.

W 1538 Jan Kochanowski rozpoczął naukę – w domu pod kierunkiem Jana Sylwiusza z Sieciechowa lub w szkole parafialnej w Zwoleniu lub w Sieciechowie nad Wisłą u benedyktynów nad Wisłą. Mógł mieć również prywatnego nauczyciela. Najwcześniejsze pewne zmianki dotyczące linii edukacyjnej poety pochodzą z roku 1544. Dokonał on w półroczu letnim wpisu do metryki Wydziału Artium Akademii Krakowskiej: „Johannes Kochanowski Petri de Syczynów dioe[cesis] Cracoviensis 3 gr[ossos] s[olvit]” co w tłumaczeniu brzmi: „Jan Kochanowski [syn] Piotra z Sycyny diecezji krakowskiej, zapłacił trzy grosze wpisowego”. Brak danych jednak o przebiegu i wyniku studiów.

Adam Mickiewicz należy do największych twórców literatury polskiej. Jego życie jest przykładem klasycznej biografii romantycznej, typowej dla całego pokolenia. Określały ją m.in. sytuacja panująca w kraju, światopogląd romantyczny oraz echo powstania.

Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu koło Nowogródka. Jego rodzina wywodziła się z drobnej szlachty, ojciec pracował w sądzie w Nowogródku. W tamtych okolicach upłynął pierwszy okres życia małego Adama, który tam chodził do szkoły prowadzonej przez dominikanów. W 1812 roku Mickiewiczowi umarł ojciec. W 1815 roku Adam udał się do Wilna, gdzie na tamtejszym uniwersytecie rozpoczął studia.

W tym miejscu biografowie wyodrębniają tzw. etap wileńsko-kowieński w życiu wieszcza. W latach 1816 – 1819 studiował bowiem w Wilnie, potem zaś, w latach 1819 – 1823, pracował w Kownie. W tym czasie Mickiewicz nawiązał bliższe kontakty z grupą filomatów i filaretów, pisał także swoje pierwsze utwory poetyckie, takie jak: Oda do młodości czy Pieśń filaretów. W tamtym czasie poznał również Marylę Wereszczakównę, do której miłość wpłynęła na jego całe późniejsze życie, nie tylko osobiste, ale również na jego twórczość. Rodzina Maryli uznała, iż nie był on dla niej odpowiednim kandydatem na męża, (nie był bowiem zamożny), a więc Maryla wkrótce stała się żoną hrabiego Puttkamera.

W Kownie Mickiewicz pracował jako nauczyciel, co nie było dla niego szczytem ambicji. W tamtym czasie napisał m.in. Ballady, Grażynę oraz II i IV część Dziadów. W tym celu korzystał z bogatej tradycji ballad i podań litewskich