Question

NAJ NAJ NAJ Dlaczego państwa europy zachodniej chętnie kupowały polskie zboża
Rozwój gospodarki w xvi wieku

Answer 1

Szlachta dążyła do produkowania jak największej ilości zboża, co przynosiło jej wielkie zyski. W ten sposób rozszerzano obszar upraw rolnych i powiększano folwarki. Wzrost produkcji rolnej odbywał się głównie przez obsiewanie nieużytków, karczowanie lasów, oraz przez wykupywanie ziemi od sołtysów lub przenoszenie chłopów na ziemie mniej urodzajne. Drugim sposobem zwiększania produkcji zboża było podnoszenie ilości dni bezpłatnej i przymusowej robocizny chłopów na gruntach folwarcznych (tzw. pańszczyzny). W 2. połowie XVI wieku wymiar pańszczyzny wynosił przeciętnie od 1 do 3 dni w tygodniu pracy „na pańskim”.Aby zatrzymać włościan na wsi, szlachta wymogła przywileje ograniczające ich prawo do opuszczania wsi, a na początku XVI wieku postanowienia sejmowe przywiązały ich do ziemi (1496 r. Piotrków - „chłopom nie wolno przenosić się ze wsi do miasta bez zgody panów”). Chłopi podlegali również sądowi dziedzica - król Zygmunt Stary nadał szlachcie prawo sądzenia chłopów. Ta sądowa i osobista zależność chłopów od właścicieli ziemi, nazwana została poddaństwem.Zapamiętaj!Rozkwit folwarku, opierającego swą gospodarkę przede wszystkim na pracy chłopów pańszczyźnianych, nazywamy gospodarką folwarczno-pańszczyźnianą.Pomimo ograniczania wolności i niezależności chłopów, w XVI wieku jeszcze utrzymały się w Polsce wydajne i zamożne gospodarstwa chłopskie (kmiece).Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana miała decydujący wpływ na rozwój życia gospodarczego i na stosunki społeczne w Polsce XVI wieku.Miasta i rzemiosło w PolsceHandel polskim zbożem w XVI wieku przyczynił się również do rozkwitu i bogacenia się miast, zwłaszcza nadwiślańskich. W 2. połowie XVI wieku na ziemiach polskich znajdowało się około 1000 miast i miasteczek, ale tylko 8 liczyło powyżej 10 tys. mieszkańców: Kraków, Gdańsk, Toruń, Elbląg, Warszawa, Poznań, Lublin i Lwów.Mieszczanie zajmowali się handlem (kupcy) i rzemiosłem, a w małych miasteczkach uprawą roli. Rzemieślnicy o różnych zawodach należeli do cechów: złotników, sukienników, płatnerzy, szewców, krawców, kuśnierzy i drukarzy. Organizacje rzemieślników o tej samej specjalności to cechy. Strzegły one monopolu (czyli wyłączności wytwarzania towaru i jego ceny).Konkurencją dla nich byli partacze (rzemieślnicy nie należący do cechu, sprzedający tanio swój towar).Mieszczanie i miasta nie posiadały równych praw z uprzywilejowanym stanem szlacheckim - byli pozbawieni uprawnień do sprawowania urzędów państwowych, kościelnych oraz zasiadania w sejmie. Ponadto szlachta w celu osiągnięcia jak największych korzyści z handlu zbożem i innymi towarami dążyła do usunięcia konkurencji mieszczan i w tym celu:a) mieszczanie zostali zmuszeni do płacenia cła przy wywozie towarów i sprowadzania ich z obcych krajów, szlachta została zwolniona z płacenia ceł;b) szlachta ustalała ceny na towary w miastach, popierała partaczy;c) wprowadziła zakaz nabywania i posiadania przez mieszczan dóbr ziemskich.Te poczynania szlachty prowadziły do stopniowego upadku miast, choć w XVI wieku przeżywały one jeszcze swój „złoty wiek” dobrobytu.« Początki demokracji szlacheckiej w PolsceOstateczna likwidacja państwa zakonnego »Spis treściRozwój gospodarczy Rzeczpospolitej w XVI wiekuPowstanie folwarku szlacheckiegoMiasta i rzemiosło w PolsceWybierz szkołęSzkoła podstawowaGimnazjumLiceumLista działów - HistoriaStarożytnośćŚredniowieczeEuropa i Polska w XVI wiekuEuropa i Polska w XVII w.Świat i Polska w XVIII wiekuEuropa i ziemie polskie w XIX wiekuEuropa i świat na przełomie XIX i XX wiekuI wojna światowaPolska niepodległa - ustrój i społeczeństwo w latach 1918-1939Europa i ZSRR w okresie międzywojennymII wojna światowaPolska w czasie II wojny światowejEuropa i świat po II wojnie światowejPolska po II wojnie światowejOstatnio oglądaneRozwój gospodarczy Rzeczpospolitej w XVI wieku