Question

Na wybranych przykładach literatuey barokowej i oświeceniowej zaprezentuj pesymistyczną i optymistyczną wizję świata i człowieka

Answer 1

PESYMIZM W LITERATURZE BAROKU

*Mikołaj Sęp Szarzyński - O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem

 

Autor w swoim wierszu opowiada o marnosci życia ludzkiego i o jego cięzkim lsoie. W pierwszej części utowru wsytępuje parafraza szatana - "hetman ciemności". Przekazuje nam, że ów "hetman" czyha na nas, usilnie stara się o zniszczenie ludzkiego życia i pod postacia pozornych wartości przyczynia się do ostatecznego upadku człowieczeństwa.

W drugiej strofie Szarzyński obrazuje wieczną walkę pomiędzy duszą a ciałem. Uważa, ze ciało jest jak klatka, wiezi duszę i chce doprowadzic ją do śmierci wiecznej. Dzieje się tak ponieważ zazdrości ono duchowi ważności i nieprzemijalności.

Poeta podsumowuje wiersz modlitwą do Boga, którego prosi o wsparcie dla jego osoby, ponieważ nie wie, czy da radę wygrać bój ze światem. Podkreśla, że jest "wątły, niebaczny", nic nie znaczy i jest naprawdę słaby.

 

*Daniel Naborowski - Krótkość żywota

Podmiot liryczny wiersza skupia się na podkreśleniu jak krótkie i nic nie znaczące jest życie człowieka. Pdkreśla to, jak bardzo niezauważalny w oczach wszechswiata jest żywot: "Dźwięk, cień, dym ,wiatr, błysk, głos, punk - żywot ludzki słynie". Jak widać, słowa te nie dość, że oznaczają cos bardzo ulotnego, to jeszcze mają jedynie jedną sylabę. Wzmiacnia to poczucie prędko upływającego czasu. Na końcu Naborowski pisze, ze życie nasze przemija szybciej, niz mrugnięcie oka i ze własciwie nmic po nas nie zostanie.

 

*Jan Andrzej Morsztyn - Do galerników

Występuje tu orównanie osoby nieszczęsliwie akochanej i galerników - niewolników którzy musieli wiosłowac na wielkich statkach. Podmiot liryczny wyraxnie podkreśla, że ból fizyczny jest niczym w porównaniu do cierpienia serca, że miłość rani o wiele bardziej niż ciężkie łańcuchy i bat.

 

*John Donne - Dzień dobry

Nie pamietam dokładnie, ale tu było bardziej optymistycznie, autor uważał że miłosc nadaje sens światu.

 

OPTYMIZM LITERATURY OŚWIECENIOWEJ

*Igancy Krasicki - Bogdaj przebywać w osiemnastym wieku...

Podmiot liryczny wiersza jest nastawiony do swiata w bardzo optymistyczny sposób, w tekście wyraźnie widać zachwycenie ideą postępu. Przedstawia czytelnikowi wyższość nowych pokoleń nad tymi żyjącymi dawniej: "Achilles, Cezar wielcy ludzie byli, Jednakze kawy ze smietanką nie pili." Postęp oświecenia jest czymśdobvrym, czymś co sprawia że ludzkość sięga wyzej i dalej, sprawia że cora to nowszym pokoleniom żyje się coraz lepiej i tak już bedzie zawsze ("Może iż w przyszłym (wieku) jeszcze lepiej będzie.")

 

PESYMIZM

Bajk Ignacego Krasickiego (Weilk i owce albo Jagnie i Wilcy) pokazują , że w swiecie wciąż istnieje prawo dżungli, prawo sielniejszego. Autor wyśmierwa takie cehcy ludzkie jak pycha, fałsz, naiwność, chwieljnosc poglądów. Przekazuje czytelnikom, że natura ludzka jest skażona, aspokaja swoje potrzeby kosztem innych, a ci słabi zawsze padają łupem "wilków".