Question

Na czym polega paraboliczność Dżumy?

Answer 1

Paraboliczność utworu polega na ukazaniu wydarzeń mających nie tylko dosłowne znaczenie, ale uniwersalne. Stanowi przesłanie moralne i zawiera elementy filozoficzne i moralizatorskie.

Answer 2

Dżuma” Alberta Camusa jest powieścią parabolą (inaczej przypowieścią), oznacza to, że oprócz znaczenia dosłownego, posiada znaczenia przenośne, a więc dopiero po metaforycznym zrozumieniu sensu powieści dowiemy się co autor chce nam przekazać.

W powieści tej płaszczyzną dosłowną jest walka z epidemią dżumy w Oranie w roku 194., dowiadujemy się jak wybucha epidemia, jakimi sposobami ludzie z nią walczą, ile ofiar pochłonęła choroba itp., jednak nie te informacje są dla nas ważne. Albert Camus opisując wypadki dziejące się w Oranie, chce ukazać czytelnikowi coś zupełnie innego. Szalejącą zarazę autor przedstawia jako alegorię wojny, nieszczęścia, zagrożenia czy też zła. Autor ukazał w swej powieści różnorakie postawy ludzkie, jakie możemy obserwować w obliczu zła.

Answer 3

Narratorem "Dżumy" jest doktor Rieux, który ujawnia się na końcu powieści. Doktor pisze kronikę wydarzeń, jakie miały miejsce w Oranie w czasie epidemii. Jako kronikarz jest zobligowany do zachowania obiektywizmu, co jednak nie do końca mu się udaje, gdyż jest moralistą. Czasami nie potrafi zatem ustrzec się przed wypowiadaniem osobistych opinii.

Parabola to inaczej przypowieść, przypowieść jest zaś gatunkiem literatury moralistycznej. Paraboliczny charakter utworu polega na jego ponadczasowym i uniwersalnym sensie, odnoszącym się do kondycji każdego człowieka. Wydarzenia przedstawione w "Dżumie" nie są ważne ze względu na ich dosłowne znaczenie, lecz jako przykład uniwersalnych zasad, zachowań ludzkich, postaw wobec życia i losu. Na paraboliczność powieści wskazuje motto.

Akcja rozgrywa się w 194. roku. Autor celowo nie umieścił pełnej daty - zabieg ten nie pozwala jednoznacznie odczytać utworu. Można odnieść go do drugiej wojny światowej, ale tytułowa dżuma może być też symbolem każdego niebezpieczeństwa , które zagraża ludzkości - na przykład AIDS.

Możliwa jest interpretacja dżumy jako metafory zła - takiego jak wojna czy totalitaryzm. Towarzyszy ono człowiekowi od początku jego dziejów i przyjmuje nieskończoną ilość postaci. "Dżuma" jest historią tej odwiecznej walki ludzi ze złem - które jest wszędzie, nawet w samym człowieku. Postawa głównych postaci w stosunku do otaczającej je przerażającej rzeczywistości świadczy o zwycięstwie, jest ono jednak tymczasowe, na co zwracają uwagę kończące powieść słowa: "(...) kronika nie może być kroniką ostatecznego zwycięstwa. Może być tylko świadectwem tego, co należało wypełnić i co niewątpliwie powinni wypełniać nadal, wbrew terrorowi i jego niestrudzonej woli, mimo rozdarcia osobistego wszyscy ludzie". Zła bowiem, podobnie jak epidemii, nie można unicestwić raz na zawsze: "bakcyl dżumy nigdy nie umiera i nie znika".

Można dżumę odczytać również jako metaforę śmierci, która dla człowieka jest czymś nieuchronnym - niepojętą, tajemniczą zagadką. Powieść ukazuje naszą bezradność wobec pewnych praw rządzących światem i życiem - mówi o godzeniu się z nimi i zwalczaniu ich skutków.

"Dżuma" ma jednak optymistyczną wymowę - jeśli człowiek jest w stanie pokonać własną słabość i egoizm, okazać siłę, nieść pomoc, wówczas odnajduje sens życia, jakim jest czynienie dobra. Spokój sumienia może człowieka uszczęśliwić. "Dżuma" mówi więc o pozytywnym aspekcie odnajdywania się w zaistniałej rzeczywistości - nawet, gdy jest ona trudna, nieprzychylna, zła, przerażająca