Question

Mam napisać referat co najmiej na dwie strony na temat "Rodzaje pisma i powstanie pisma"

Answer 1

Informacje ogólnePismo, system znaków, pozwalających na widzialne utrwalanie myśli w konkretnym języku. Pismo pojawiło się stosunkowo późno (ok. 5-6 tys. lat temu). Istniały też społeczeństwa wysoko rozwinięte, które nie posiadały swego pisma, nawet dziś nie posługuje się nim wiele mln ludzi. Pismo wynajdywano kilkakrotnie i całkowicie odrębnie w wielu centrach kulturowych. Początki pisma - piktografia Zaczątkami pisma były znaki własności, symbole, które po wynalezieniu systemu pisma nie zanikły, lecz utrzymały się w stanie szczątkowym. Właściwe pismo rozwinęło się z piktografii (przedstawienia rysunkowe, obrazkowe). Rysunki te mogły być odczytywane przez ludzi posługujących się różnymi językami. Znaki-rzeczy w takim systemie mogły być jednocześnie znakami-słowami (logogramami). Nazywa się je teżhieroglifami (nazwa nadana przez Greków pismu staroegipskiemu). System ideograficzno-fonetyczny Klinowe pismo
Piktogramy przekształciły się w system ideograficzno-fonetyczny, który notował także elementy fonetyczne języka (wykorzystanie podobieństw brzmieniowych). Najstarsze tego typu pisma ukształtowały się na starożytnym Wschodzie (egipskie hieroglify, pismo klinowe z Mezopotamii) pod koniec IV tysiąclecia p.n.e.

Wynalazcami pisma klinowego (najstarszego ze znanych) byli Sumerowie. System ten przejęli potem Akadyjczycy i przystosowali do wymogów języka semickiego. Znaki te ze względu na materiał pisarski (tabliczki gliniane i rylec z trzciny) szybko utraciły swój charakter obrazkowy i przybrały postać klinów. W użyciu pozostały 3 typy znaków: znaki-słowa, znaki-sylaby i znaki-determinatywy (określające kategorię znaczeniową).

Hieroglify w Egipcie (ukształtowane ok. 3000 p.n.e.) zachowały kształt piktogramów do III w. n.e. (pismo ryte w kamieniu). W tym samym czasie istniało pismo hieroglificzne linearne, uproszczone, do pisania atramentem na drewnianych sarkofagach i papirusach grobowych. Jeszcze bardziej uproszczony kształt miało pismo hieratyczne, rodzaj kursywy, w którym znaki uległy znacznemu zniekształceniu (w użyciu od XXVII w. p.n.e.).

Pismo demotyczne (VIII p.n.e.-V w. n.e.) rozwinęło się z pisma hieratycznego. Znaki uległy dalszemu zniekształceniu i powstały zbitki (znaki skrótowe). Wszystkie jednak zachowały zasady pisma ideograficzno-fonetycznego. Do innych rodzajów pisma hieroglificznego zaliczyć można: pismo hetyckie (luwijskie), będące w użyciu od ok. 1500 do ok. 700 p.n.e. na obszarze od środkowej Anatolii do północnej Syrii, pismo protoindyjskie (ok. poł. III tysiąclecia p.n.e.), pismo kreteńskie (tzw. linearne A - ok. 1700-1450 p.n.e.) i pismo protoelamickie (początek III tysiąclecia p.n.e.), które nie zostały dotychczas odczytane.

Inne pismo ideograficzno-fonetyczne powstało w Chinach (XV w. p.n.e.). Inskrypcje na kościach wróżebnych świadczą o piktograficznym rodowodzie tego pisma. Pismo chińskie nie ma w zasadzie znaków fonetycznych jednozgłoskowych lub sylabicznych, które uzupełniają fonetycznie logogram. Znaki dzielą się na determinatyw i znak odpowiadający wartości fonetycznej słowa.

Do grupy pism sylabicznych należą: pisma sylabiczne klinowe, które rozwinęły się z pisma sumeryjsko-akadyjskiego (elamickie, huryckie, hetyckie, urartyjskie itp.), pismo kreteńskie linearne B, pismo cypryjskie i pismo japońskie. W pismach alfabetycznych poszczególnym dźwiękom odpowiadają litery. Powstanie alfabetu Alfabet prawdopodobnie został wynaleziony ok. 2. poł. II tysiąclecia p.n.e. na obszarach Fenicji lub Palestyny. Zabytki z terenu Bliskiego Wschodu (Bet Szemesz, Gezer, Megiddo, Byblos, Ugarit) potwierdzają rozwój tego systemu pisma. Ok. 1000 p.n.e. na terenie Byblos pojawiają się już w pełni wykształcone inskrypcje fenickie. Niewiele późniejsze pierwsze inskrypcje w języku greckim po raz pierwszy zanotowały dźwięki samogłosek. Różne rodzaje pisma Pismem pochodzącym bezpośrednio z pisma greckiego posługuje ludzkość w Europie, Ameryce, dużej części Afryki i Azji (z pisma greckiego wywodzi się pismo łacińskie). Na piśmie greckim i aramejskim oparte jest częściowo pismo armeńskie. Z dawnego pisma palestyńskiego (związanego z fenickim) wywodzi się pismo paleohebrajskie, którego najstarsza inskrypcja pochodzi z IX w. p.n.e. Z tego pisma wywodzą się: pismo samarytańskie i pismo aramejskie (podstawa współczesnego pisma hebrajskiego).

Z pisma aramejskiego wywodzi się odmiana, którą posługiwali się Nabatejczycy. Od nich przejęli pismo Beduini z Półwyspu Arabskiego. Stało się ono podstawą pisma arabskiego. Po zaniku staroperskiego pisma klinowego języki irańskie używały pisma greckiego, a następnie aramejskiego. Po przyjęciu islamu w użycie weszło pismo arabskie.