Question

ludwik andegawenski-
jadwiga andegawnska-
wladyslaw jagielo-
wpadyslaw wenwnczyk-
kazimirz jaielonczyk-
pawel wlodkowic-
wit stwosz-


1374-
1385-
1401-
1413-
15.07.1410-
1411-
1414-1418-
1337-1453-
1444
1453
1454-1466-
1466-


wymien postanowinia unii w krewie-
wymien postanowienia 1 pokoju torunskiego-
podaj przyczyny wybuchu wojny trzynastoletniej
wymien postanowienia 2 pokoju torunskiego


Jan gutenberg-
marcin luter-
jan kalwin-
ignacy loyola-
henryk8-

renesans-
humanizm-
kontrreformacja-
manufaktura-
odpust-

1517-
1545-1563-

podaj try przyczyny rformacji-
podaj dwa skutki reformacji-
wymien trzy postanowienia soboru trydenckiego-

Answer 1

zad. 1

Ludwik Andygaweński- król węgierskia od 1370 roku król Polski po bezpotomnej śmierci Kazimerza Wielkiego. Wprowadził przywilej koszycki zwalniający szlachtę z podatków.

Jadwiga Andygaweńska- córka Ludwika Andygaweńskiego i żona Władysława Jagiełły. Byłą królem Poslki od 1384 roku, zawarła związek małżeński z litewskim księciem i na równi sprawowała z nim władzę.Zmarła w 1399 roku

Władysław Jagiełło- książe litewski a od 1386 roku któł Polski. Był założycielem dynastii Jagielonów na tronie polskim. Przyjął chrzest w 1385 roku na mocy unii w Krewie. Udało mu się pokonać Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Jego synowie to Władysłąw Warneńczyk i Kazimierz Jagielonnczyk

Władysłąw Warneńczyk- syn Władysława Jagiełły. Król Polski od 1434 a od 1440 król Węgier. Panował do 1444 roku, ponieważ zginął pod Warną w wojnie wypowiedzianej Turkom

Kaziemirz Jagielończyk0 drugi syn Władysława Jagiełły. Król Polski od 1447 roku do 1492. Za jego panowania wybuchła wojna trzynastoletnia toczona z Krzyżakami zakończona pokojem toruńskim, gdzie udało się odzyskać ziemie zabrane przez Krzyżaków.

Paweł Włodkowic- ksiądz, prawnik i wykładowca Akademii Krakowskiej. Brał czynny udział w sporach między Polską a Krzyżakami oraz w soborze w Konstancji. Zagorzały przeciwnik Zakonu Krzyżąckiego

Wit Stwosz- niemiecki rzeźbiarz i malarz, reprezentant późnego gotyku. Od 1447 roku pracował w Poslce nad ołtarzem Zaśnięcia NMP w Kościele Mariackim. Ponadtwo wykonał nagrobek Kaziemirza Jagielończyka

 

zad. 2

1347- data nadania przez Ludwika Węgierskiego przywileju koszyckiego zwalniającego szlachtę z płacenia podatków

1385- data zaawarcia uni w Krewie między Włądysłąwem Jagiełło a Polską, na mocy której Litwa miałą przyjąc chrzest

1401- data zwarcia uni wileńsko-radomskiej na mocy której książe Witold przejął dożywotnio rządy na Litwie

1413- data zwarcia unii horodelskiej na mocy , której Litwa miał zachować odrębność narodową

15.07.1410- bitwa pod Grynwaldem, gdzie wojska polsko-litewskie pokonały wojska krzyżackie

1411- data zawrcia I pokoju toruńskiego, któy kończył wojnę Polski z Zakonem Krzyżackim  w latach 1409-1411

1414-1418- czas trwania soboru powszechnego w Konstancji zwołanego przez Jana XXIII i potwierdzony przez papieża Grzegorza kończący wielką schizme zachodnią

1337-1453- czas trwania wojny stuletniej toczona między Francją a Anglią

1444- bitwa pod Warną , gdzie zginął Władysław Warneńczyk

1453- zjazd w Piotrkowie

1454-1466- czas trwania wojny trzynastoletniej między Polską a Zakonem Krzyżackim zakończona II pokojem toruńskim

1466- data zawarcia II pokoju toruńskiego kończącego wojnę trzynastoletnią

 

zad. 3

Postanowienia uni w Krewie:

- ślub Władysławy Jagiełły z Jadwigą

- przyjęcie chrztu przez Litwę

- odzyskanie Pomorza Gdańskiego i wszystkich ziem zagarniętych

Postanowienia I pokoju toruńskiego

- Zakon oddał Żmudź, ale zachował ziemię chełmińską i Toruń

- Polska odzyskała ziemię dobrzyńską

Przyczyny wojny trzynastoletniej:

- podpisanie przez Kazmierza Jagielończyka aktu inkorporacji Prus

- niezadowlenie z rządów Krzyżaków

Postanowienia II pokoju toruńskiego:

- Polska odzyskała Pomorze Gdanaskie, ziemię chełmińską i michałowską, Warmię i Powiśle z Żuławami

- mistrz Zakonu Krzyżackiego mielo składać hołd lenny Polsce

- Zakon miał obowiązek udzielić Poslce pomocy zbrojnej

 

zad. 4

Jan Gutenberg- niemiecki złotnik uważany za twórce druku

Marcin Luter- niemiecki duchowny, uważany za reformatora Kościoła zachodniego, prekursor luteranizmu, w 1517 roku na kościele w Witenberdze ogłosił 95 tez

Jan Kalwin-  prawnik i reformator kościoła. Pohodził z Szwajcarii, prekursor kalwinizmu

Ignacy Loyola- twórca zakonu Jezuitów

Henryk VIII- króla angielski, po nieuzyskaniu zgody na rozwód od papieża doprowadził do wystapienia Anglii z Kościoła i utworzył Kościół anglikański a sam ogłosił się jego głową, prekursor anglikanizmu

 

zad. 5

renesans- kierunek w kulturze europejskiej od XIV do XVI wieku, zapoczątkowany we Włoszech, charakteryzujący się powrotem do antyku, rozwojem hymanizmu, zainteresowaniem człowiekiem, rozwojem nauki

humanizm- kierunek będący podstawą odrodzenia, charakteryzujący się zainteresowaniem sprawami człowieka, jego wolnością. Hasłem humanizmu jest Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce

kontrreformacja- prąd w Kopściele katolickim trawający od XVI do XVII wieku mający na celu walkę z reformacją i odbudowę Kościoła, przeprowadzenie reform wewnątrzkościelnych

manufaktura- fabryka oparta na zorganizowanej pracy ręcznej, która produkowała masowo

odpust- całkowite lub częsciowe odpuszcznie grzechów

 

zad. 6

1517- ogłoszenie przez Marcina Lutra 95 tez dotyczących reform w Kościele. Rok uważany za początek reformacji

1545-1563- czas trwania soboru w Trydenxie zwołanego przez papieża Pawła III w celu walki z reformacją

 

zad. 7

Przyczyny reformacji:

- sprzedaż odpustów

- gromadzenie przez duchownych majątków

- ingerencja duchownych w sprawy polityczne i pragnienie zdobycia władzy

Skutki reformacji:

- rozłam w  Kosciele na kościół protestancki i kościół katolicki

- doprowadzenie do wybuchu wojen religijnych m.in. w Niemczech

Postanowienia soboru trydenckeigo:

- potępiono luteranizm

- wprowadzono języki narodowe do liturgii

- wprowadzono zakaz obsadzania stanowisk dychownych krewnymi