Question

Wady i zalety unii polsko/litewskiej ?

Answer 1

Znaczenie unii polsko-litewskiej:
Zalety:
- jej najważniejszym rezultatem stała się ekspansja cywilizacji łacińskiej, reprezentowanej przez katolicyzm i kulturę polską, na ziemie litewsko-ruskie
- dzięki chrystianizacji Litwy oraz zawarciu unii brzeskiej Ko¬ściół katolicki przesunął granice swych wpływów daleko na wschód
- wraz z ekspansją religijną postępowała polonizacja elit na wschod¬nich terenach Rzeczpospolitej. Z czasem Wilno, Lwów i inne miasta oraz szlacheckie dwory stały się ośrodkami polskiego patriotyzmu i kultury.
- Kresom Wschodnim póź¬niejsza historia Polski zawdzięcza bohaterów narodowych (jak Ko¬ściuszko czy Piłsudski), wieszczów (Mickiewicz i Słowacki), artystów, uczonych, mężów stanu i wodzów. Potomkowie spolonizowanych ro¬dów nie wyrzekali się jednak swego pochodzenia i przywiązania do ojczystych ziem. Do kultury polskiej wnosili własne tradycje - litew¬skie, ruskie, a nawet tatarskie.

Wady:
- w wieloetnicznym państwie Polacy stanowili mniejszość
- na ziemiach wschodnich spolonizowane elity postrzegane były często jako uprzywilejowana klasa panów.
- wraz z rozbudzeniem się świadomości narodowej Litwinów i Ukraińców narodziły się konflikty, przybierające nieraz formę krwawych walk.
- Polska została wplątana w nowe wojny - z Rosją, Turcją i Kozakami. Pomimo wielu błyskotliwych zwycięstw ostateczny bilans walk okazał się ujemny - w XVIII w. to właśnie Rosja doprowadziła do rozbiorów, w których wyniku zajꬳa większość terenów Rzeczpospolitej.
- wzrost roli magnaterii, posiadającej na Kresach wielkie latyfundia*, co także przyczyniło się do upadku państwa polsko--litewskiego