Question

kultura i gospodarka polska po II wojnie światowej

Answer 1

Kultura polska po II wojnie św. to bardzo obszerny temat. Składa się na nią wiele dziedzin i przemian w życiu kulturalnym Polski.
W pierwszych latach utrwalania władzy komunistycznej w Polsce nowe władze przyjęły strategię powolnego i niezauważalnego wkraczania w życie społeczno-kulturalne. Na straży zakazanych tematów stała instytucja cenzury, powołana formalnie w 1946 r., a mająca na celu popieranie środowisk i poglądów społeczno-politycznych bliższych nowej władzy. Władza komunistyczna starała się jednoczesnie pozyskać wybitnych literatów i ludzi sztuki. 
W 1948 r. nastąpił brutalny zwrot w polityce społeczno-kulturalnej państwa, kontrolującego już wszystkie dziedziny życia publicznego. Atak przeprowadzono na kilku frontach jednocześnie (szkolnictwo, nauka, sztuka i literatura). 
Po roku 1956 nastąpił pewnien przełom, który wpłynął korzystnie na rozwój kultury, dostępnej całemu społeczeństwu. Teatr, radio, a przede wszystkim książka docierały do coraz szerszego kręgu odbiorców. Postępowały badania naukowe, w których jedynie nauki humanistyczne (historia) nie mogły wyzwolić się spod panowania cenzury. Polscy literaci otrząsnęli się spod wpływów socrealizmu, którym ulegli w latach pięćdziesiątych. Renesans przeżywał teatr i film, narodziła się wtedy tzw. polska szkoła filmu, z jej głównym twórcą Andrzejem Wajdą. Wielkie zmiany nastąpiły w sztukach plastycznych i w muzyce, gdzie m.in. próbował wyzwolić się spod wpływów cenzury jazz, a następnie rock. Ta odwilż w kulturze trwała jednak krótko. Pod koniec lat pięćdziesiątych wzmocniono więc naciski cenzury, spełniającej rolę drogowskazu w wyborze tematów i ocen. Ta walka Gomułki z inteligencją przyniosła kulturze polskiej poważne straty i stała się jedną z przyczyn konfliktów polityczno-społecznych.