Czasownik jest odmienną częścią mowy.Odpowiada na pytanie co robi?. W zdaniu pełni funkcję ozreczenia.
Rzeczownik to część mowy, która może być nazwą przedmiotu (np. biurko), istoty żywej (np. kot), zjawiska (np. burza), a także pojęcia(np. niedziela). Do rzeczowników należą także niektóre nazwy czynności i cech( np. czytanie, błękit, dwójka). Rzeczownik odpowiada na pytania przypadków gramatycznych. W zdaniu pełni najczęściej funkcje podmiotu lub dopełnienia. Rzadziej rzeczownik może być orzecznikiem, przydawką tzw. rzeczowną lub wchodzić w skład okolicznika. Rzeczownik odmienia się przez przypadki i liczby. Posiada także rodzaj, ale nie odmienia się przez niego.
Przymiotnik to część mowy oznaczająca cechę przedmiotów i zjawisk ; odpowiada zatem najczęściej na pytania: jaki?, który?, czyj? (np. smutny, rzeszowski, ojcowski).odmienia się przez przypadki, rodzaje i liczby. Wyjątkiem są nieliczne przymiotniki nieodmienne ( blond, khaki, bordo). Niektóre przymiotniki się stopniują. W zdaniu jest zwykle określeniem rzeczownika, pełni więc funkcję przydawki. Czasami pełni też funkcję orzecznika i pomiotu.
Liczebnik to część mowy oznaczająca liczbę lub kolejność. W związku z tym odpowiada przede wszystkim na pytania: ile? oraz który? Wśród liczebników rozróżnia się m.in. : - liczebniki główne, np. : jeden, pięć, sto dwadzieścia; - liczebniki porządkowe, np. : pierwszy , piąty, sto dwudziesty; - liczebnik ułamkowe, np. ćwierć, pół, półtora, jedna trzecia; - liczebnik zbiorowe, np.: czworo, trzydzieści dwoje (używane są do istot różnej płci albo niedorosłych, np.: dwoje ludzi, czworo dzieci lub z wyrazami, które nie mają liczby pojedynczej, np.: troje drzwi, dwoje sań). Odmiana liczebników jest zróżnicowana: - liczebniki porządkowe odmieniają się tylko przez przypadki, rodzaje i liczby (tak jak przymiotniki); - liczebniki zbiorowe odmieniają się tylko przez przypadki; - niektóre liczebniki ułamkowe, jak ćwierć lub pół, są nieodmienne; - większość liczebników głównych odmienia się przez przypadki i rodzaje, ale nie przez liczby: np. liczebnik jeden ma tylko liczbę pojedynczą, pozostałe- tylko mnogą (wyjątkiem są liczebniki typu tysiąc lub milion, które odmieniają się jak rzeczownik- przez przypadki i liczby, natomiast rodzaj mają stały.
1. Partykuła jest nieodmienną częścią mowy, która wzmacnia lub w rozmaity sposób modyfikuje znaczenie innego wyrazu lub zdania. Tradycyjnie wśród partykuł wymieniano następujące: -li, czy, no, -że, niech, by, nie. Partykuły no i -że mają funkcję wzmacniającą, podobnie ci oraz to. Partykuły czy oraz –li przekształcają zdanie z twierdzenia w pytanie. Partykuły niech i oby służą do wyrażania rozkazu lub życzenia. Partykuła by ujmuje czynność wyrażoną w zdaniu jako możliwą lub pożądaną (służy do tworzenia trybu przypuszczającego). Partykuła nie służy do zaprzeczania treści wyrazu lub zdania. Jak widać, partykuły wyrażają często stosunek treści wypowiedzi do rzeczywistości (czy jest pewna, możliwa czy niemożliwa) oraz stosunek mówiącego do treści wypowiedzi (czy mówiący chciałby, żeby się stał rzeczywistością czy też nie).Partykuła jest nieodmienną częścią mowy, która wzmacnia lub w rozmaity sposób modyfikuje znaczenie innego wyrazu lub zdania. Tradycyjnie wśród partykuł wymieniano następujące: -li, czy, no, -że, niech, by, nie. Partykuły no i -że mają funkcję wzmacniającą, podobnie ci oraz to. Partykuły nie pełnią funkcji samodzielnej części zdania, ale mogą wchodzić w skład jakiejś części zdania razem z wyrazem, który modyfikują (np. partykuły –by oraz nie wraz z formą czasownika wchodzą w skład orzeczenia) albo też pozostają poza podziałem na części zadania, np. partykuła to.
Przyimek jest nieodmienną, która wyraża stosunki (przestrzenne, czasowe, przyczynowe i inne) między rzeczami czy pojęciami oznaczonymi przez inne wyrazy. Przyimek nie występuje nigdy samodzielnie, ale razem z rzeczownikiem (lub zaimkiem rzeczownym rzadziej z innymi częściami mowy) tworzą razem wyrażenie przyimkowe, np. do szkoły. Nazwa przyimek oznacza właśnie to, co stoi przy rzeczowniku, dosłownie: „przy imieniu”, ponieważ w dawnej terminologii gramatycznej „imię” to rzeczownik ( a także inna część mowy odmienna przez przypadki). Przyimek nie może pełnić funkcji samodzielnej części zdania, ale razem z rzeczownikiem czy zaimkiem jako wyrażenie przyimkowe może być okolicznikiem, a także dopełnieniem lub przydawką. Przyimek wymaga od rzeczownika odpowiedniego przypadku gramatycznego. Czasami jednak jeden przyimek łączy się z dwoma lub trzema przypadkami rzeczownika.
Przysłówek to część mowy, która jest określeniem czasownika. Nazwa przysłówek oznacza właśnie to, co stoi przy czasowniku, dosłownie: „przy słowie”, ponieważ w dawnej terminologii gramatycznej „słowo” to czasownik. Rzadziej przysłówek jest określeniem przymiotnika lub innego przysłówka. Oznacza cechę czynność lub stanu, m.in. sposób wykonania czynności, czas, miejsce i inne okoliczności, wśród których czynność lub stan ma miejsce. W związku z tym odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, w jakim stopniu?, pod jakim względem? Jak widać, w zdaniu przysłówek pełni zwykle funkcję okolicznika. Przysłówek nie odmienia ani przez przypadki, ani przez osoby i czasy, ale niektóre przysłówki się stopniują. Wiele przysłówków pochodzi od przymiotników, zostały utworzone przez dodanie przyrostka: -o lub –e. Niektóre przysłówki nie dają się podzielić słowotwórczo, np. :wczoraj, niebawem, teraz, chyłkiem.
Spójnik jest nieodmienną częścią mowy, która spaja, czyli łączy wyrazy oraz zdania. Spójniki można podzielić na współrzędne oraz podrzędne w zależności od tego, czy łączone przez nie wyrażenia są współrzędne, czy też jedno jest podrzędne do drugiego. Do spójników współrzędnych należą m.in.: i, a, ale, lecz, czyli, więc, lub, albo; a do podrzędnych m.in.: że, bo, ponieważ, aby, jeżeli, gdyby, chociaż.
Wykrzyknik jest to nieodmienna część mowy, która wyraża uczucia, jak zdziwienie, przestrach, radość, gniew, obrzydzenie, np.: och, ach, ojej, hura, brr, fe lub wolę mówiącego, czyli chęć zwrócenia uwagi odbiorcy lub nakłonienia do czegoś, np.: hej, halo, pst, sio. Niektóre wykrzykniki naśladują dźwięki otaczającego nas świata, np.: szur, ciach, chlup, trzask. Wykrzyknik zwykle stanowi samodzielne wypowiedzenie zwane wykrzyknieniem.
Czasownik jest odmienną częścią mowy.Odpowiada na pytanie co robi?. W zdaniu pełni funkcję ozreczenia.
Rzeczownik to część mowy, która może być nazwą przedmiotu (np. biurko), istoty żywej (np. kot), zjawiska (np. burza), a także pojęcia(np. niedziela). Do rzeczowników należą także niektóre nazwy czynności i cech( np. czytanie, błękit, dwójka). Rzeczownik odpowiada na pytania przypadków gramatycznych. W zdaniu pełni najczęściej funkcje podmiotu lub dopełnienia. Rzadziej rzeczownik może być orzecznikiem, przydawką tzw. rzeczowną lub wchodzić w skład okolicznika. Rzeczownik odmienia się przez przypadki i liczby. Posiada także rodzaj, ale nie odmienia się przez niego.
Przymiotnik to część mowy oznaczająca cechę przedmiotów i zjawisk ; odpowiada zatem najczęściej na pytania: jaki?, który?, czyj? (np. smutny, rzeszowski, ojcowski).odmienia się przez przypadki, rodzaje i liczby. Wyjątkiem są nieliczne przymiotniki nieodmienne ( blond, khaki, bordo). Niektóre przymiotniki się stopniują. W zdaniu jest zwykle określeniem rzeczownika, pełni więc funkcję przydawki. Czasami pełni też funkcję orzecznika i pomiotu.
Liczebnik to część mowy oznaczająca liczbę lub kolejność. W związku z tym odpowiada przede wszystkim na pytania: ile? oraz który? Wśród liczebników rozróżnia się m.in. : - liczebniki główne, np. : jeden, pięć, sto dwadzieścia; - liczebniki porządkowe, np. : pierwszy , piąty, sto dwudziesty; - liczebnik ułamkowe, np. ćwierć, pół, półtora, jedna trzecia; - liczebnik zbiorowe, np.: czworo, trzydzieści dwoje (używane są do istot różnej płci albo niedorosłych, np.: dwoje ludzi, czworo dzieci lub z wyrazami, które nie mają liczby pojedynczej, np.: troje drzwi, dwoje sań). Odmiana liczebników jest zróżnicowana: - liczebniki porządkowe odmieniają się tylko przez przypadki, rodzaje i liczby (tak jak przymiotniki); - liczebniki zbiorowe odmieniają się tylko przez przypadki; - niektóre liczebniki ułamkowe, jak ćwierć lub pół, są nieodmienne; - większość liczebników głównych odmienia się przez przypadki i rodzaje, ale nie przez liczby: np. liczebnik jeden ma tylko liczbę pojedynczą, pozostałe- tylko mnogą (wyjątkiem są liczebniki typu tysiąc lub milion, które odmieniają się jak rzeczownik- przez przypadki i liczby, natomiast rodzaj mają stały.
1.
Partykuła jest nieodmienną częścią mowy, która wzmacnia lub w rozmaity sposób modyfikuje znaczenie innego wyrazu lub zdania. Tradycyjnie wśród partykuł wymieniano następujące: -li, czy, no, -że, niech, by, nie. Partykuły no i -że mają funkcję wzmacniającą, podobnie ci oraz to. Partykuły czy oraz –li przekształcają zdanie z twierdzenia w pytanie. Partykuły niech i oby służą do wyrażania rozkazu lub życzenia. Partykuła by ujmuje czynność wyrażoną w zdaniu jako możliwą lub pożądaną (służy do tworzenia trybu przypuszczającego). Partykuła nie służy do zaprzeczania treści wyrazu lub zdania. Jak widać, partykuły wyrażają często stosunek treści wypowiedzi do rzeczywistości (czy jest pewna, możliwa czy niemożliwa) oraz stosunek mówiącego do treści wypowiedzi (czy mówiący chciałby, żeby się stał rzeczywistością czy też nie).Partykuła jest nieodmienną częścią mowy, która wzmacnia lub w rozmaity sposób modyfikuje znaczenie innego wyrazu lub zdania. Tradycyjnie wśród partykuł wymieniano następujące: -li, czy, no, -że, niech, by, nie. Partykuły no i -że mają funkcję wzmacniającą, podobnie ci oraz to. Partykuły nie pełnią funkcji samodzielnej części zdania, ale mogą wchodzić w skład jakiejś części zdania razem z wyrazem, który modyfikują (np. partykuły –by oraz nie wraz z formą czasownika wchodzą w skład orzeczenia) albo też pozostają poza podziałem na części zadania, np. partykuła to.
Przyimek jest nieodmienną, która wyraża stosunki (przestrzenne, czasowe, przyczynowe i inne) między rzeczami czy pojęciami oznaczonymi przez inne wyrazy. Przyimek nie występuje nigdy samodzielnie, ale razem z rzeczownikiem (lub zaimkiem rzeczownym rzadziej z innymi częściami mowy) tworzą razem wyrażenie przyimkowe, np. do szkoły. Nazwa przyimek oznacza właśnie to, co stoi przy rzeczowniku, dosłownie: „przy imieniu”, ponieważ w dawnej terminologii gramatycznej „imię” to rzeczownik ( a także inna część mowy odmienna przez przypadki). Przyimek nie może pełnić funkcji samodzielnej części zdania, ale razem z rzeczownikiem czy zaimkiem jako wyrażenie przyimkowe może być okolicznikiem, a także dopełnieniem lub przydawką. Przyimek wymaga od rzeczownika odpowiedniego przypadku gramatycznego. Czasami jednak jeden przyimek łączy się z dwoma lub trzema przypadkami rzeczownika.
Przysłówek to część mowy, która jest określeniem czasownika. Nazwa przysłówek oznacza właśnie to, co stoi przy czasowniku, dosłownie: „przy słowie”, ponieważ w dawnej terminologii gramatycznej „słowo” to czasownik. Rzadziej przysłówek jest określeniem przymiotnika lub innego przysłówka. Oznacza cechę czynność lub stanu, m.in. sposób wykonania czynności, czas, miejsce i inne okoliczności, wśród których czynność lub stan ma miejsce. W związku z tym odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, w jakim stopniu?, pod jakim względem? Jak widać, w zdaniu przysłówek pełni zwykle funkcję okolicznika. Przysłówek nie odmienia ani przez przypadki, ani przez osoby i czasy, ale niektóre przysłówki się stopniują. Wiele przysłówków pochodzi od przymiotników, zostały utworzone przez dodanie przyrostka: -o lub –e. Niektóre przysłówki nie dają się podzielić słowotwórczo, np. :wczoraj, niebawem, teraz, chyłkiem.
Spójnik jest nieodmienną częścią mowy, która spaja, czyli łączy wyrazy oraz zdania. Spójniki można podzielić na współrzędne oraz podrzędne w zależności od tego, czy łączone przez nie wyrażenia są współrzędne, czy też jedno jest podrzędne do drugiego. Do spójników współrzędnych należą m.in.: i, a, ale, lecz, czyli, więc, lub, albo; a do podrzędnych m.in.: że, bo, ponieważ, aby, jeżeli, gdyby, chociaż.
Wykrzyknik jest to nieodmienna część mowy, która wyraża uczucia, jak zdziwienie, przestrach, radość, gniew, obrzydzenie, np.: och, ach, ojej, hura, brr, fe lub wolę mówiącego, czyli chęć zwrócenia uwagi odbiorcy lub nakłonienia do czegoś, np.: hej, halo, pst, sio. Niektóre wykrzykniki naśladują dźwięki otaczającego nas świata, np.: szur, ciach, chlup, trzask. Wykrzyknik zwykle stanowi samodzielne wypowiedzenie zwane wykrzyknieniem.