Question

Krótko opisz osiągnięcia ludzi:

a) Marcin Luter

b) Jak Kalwin

c) Henryk VIII

d) Ludwik XIV

e) Kardynał Richelieu

f) Colbert

g) Molier

h) Galileusz

i) Kartezjusz

j) Gjowanni Bernini

Dziękuje :*

Answer 1

a) Marcin Luter -urodził się w Eisleben 10 listopada 1483 roku a zmarł 18 lu-tego 1546 roku. Pochodził z prostego ludu, wychował się w bardzo surowych warunkach, ale trudy, niedostatek i surowa dyscyplina przygotowały go do przyszłej misji. Tezy Lutra, które wyjaśniły, że nikt z ludzi nie otrzymał prawa ani mocy przebaczenia grzechów, a cały system odpustów to oszustwo służące do zdobycia pieniędzy poprzez wykorzystanie zabobonności. ludzi, w krótkim okresie czasu obiegły nie tylko księstwa niemieckie, ale prawie całą Europę.

b)Jan Kalwin - przyszedł na świat w 1509 roku w Noyon w północnej Francji. Jego ojciec był prawnikiem, a matka pochodziła z rodziny mieszczańskiej - zmarła jednak, kiedy Jan miał sześć lat. W 1532 roku Kalwin wydaje swoje pierwsze dzieło - komentarz do "De Clementia" Seneki. Już w nim Kalwin zastosował nowe podejście w interpretacji tekstów. W Bazyeli w 1535 roku napisał pierwszą wersję swojego największego dzieła "Nauki religii chrześcijańskiej"

c)Henryk VIII - ur. 28 czerwca 1491 w Greenwich, zm. 28 stycznia 1547 w Londynie) – król Anglii (od 21 kwietnia 1509 do końca życia), lord Irlandii (1494–1542), król Irlandii (1542–1547), drugi monarcha z dynastii Tudorów (po swoim ojcu, Henryku VII). Doprowadził w latach 20. i 30. XVI wieku do rozłamu z Kościołem rzymskokaoraz ustanowienia niezależnego Kościoła anglikańskiego; za jego panowania dokonano kasaty klasztorów. Zasłynął 6 małżeństwami oraz ścinaniem niektórych swoich małżonek.

d)Ludwik XIV - ur. 5 września 1638 w Saint-Germain-en-Laye, zm. 1 września 1715 w Wersalu. Król Francji i Nawarry 1643–1715, syn Ludwika XIII, z dynastii Burbonów.
Gdy zmarł Ludwik XIII, jego syn i następca liczył sobie 4 lata i 2 miesiące. Do czasu osiągnięcia 13 roku życia rządy sprawowali jego matka Anna Austriaczka i Włoch - kardynał Jules Mazarin, wyznaczony na regenta jeszcze przez swego poprzednika, kardynała Armanda Richelieu. Mazarin kontynuował politykę imperialistyczną władzy centralnej. Między innymi rozwiązał parlament paryski. Fronda (bunt) zwolenników parlamentu, występujących zwłaszcza za zwiększeniem udziału mieszczaństwa w życiu politycznym, a przeciwko ustrojowi króla, została bezwzględnie stłumiona przy użyciu wojska.

e)Kardynal Richelieu -ur. 9 września 1585 w Paryżu, zm. 4 grudnia 1642 tamże – francuski diuk, kardynał, pierwszy premier Francji. Ojcem Armanda był Franciszek du Plessis, szlachcic ze zubożałej rodziny, który wzbogacił się dzięki małżeństwu z Zuzanną La Porte, córką paryskiego adwokata prowadzącego interesy Zakonu Maltańskiego. Mieli piątkę dzieci – trzech synów (Armand-Jean był z nich najmłodszy) i dwie córki. Nie wiadomo dokładnie, gdzie urodził się przyszły kardynał. Sam twierdził, że jest rodowitym paryżaninem. Inni zapewniali, że przyszedł na świat w rodzinnych dobrach w Richelieu. Wiadomo tylko, że poród był bardzo ciężki, a zarówno matka, jak i syn, byli bliscy śmierci. Został ochrzczony w paryskim kościele św. Eustachego, a imię otrzymał po swoim ojcu chrzestnym, marszałku Armandzie de Biron.

f)Colbert - ur. 29 sierpnia 1619 w Reims, zm. 6 września 1683 w Paryżu) – francuski polityk, minister finansów (Kontroler Generalny Finansów) Ludwika XIV, zwolennik monarchii absolutystycznej, dążył do centralizacji państwa.
Spis treści. Zreformował system podatkowy i cła, zlikwidował przywileje miast, przyczyniając się wydatnie do rozwoju handlu i przemysłu we Francji. "Siła króla zależy od jego bogactwa" – mawiał. Zreorganizował francuski system gospodarczy. Nowy system opierał się na polityce merkantylistycznej. Jego założeniem było wspieranie rodzimego przemysłu, handlu i zakładaniu licznych manufaktur państwowych (królewskich), na uruchamianie których udzielał mieszczanom pożyczek. W efekcie francuski eksport miał przewagę nad importem. Od nazwiska twórcy system ten nazwano kolbertyzmem.

g) Molier - ur. 15 stycznia 1622 w Paryżu, zm. 17 lutego 1673 tamże), uważany za najwybitniejszego komediopisarza w historii literatury francuskiej, aktor, dyrektor teatru.
Pochodził z rodziny mieszczańskiej, ukończył studia prawnicze, jednak pracy w zawodzie nigdy nie podjął. W 1643 r. założył w Paryżu wspólnie z Magdaleną Bejart Illustre Théâtre, wędrowną trupę, która wystawiała zapomniane farsy średniowieczne oraz włoskie commedia dell'arte. Gdy zespół zbankrutował, Molière został uwięziony za długi. Po wyjściu na wolność kontynuował życie wędrownego aktora aż do 1658 r., kiedy to jego trupa wróciła do Paryża. W 1659 roku wystawił tam swoją komedię Pocieszne wykwintnisie, która odniosła ogromny sukces, wzbudzając przychylność króla Ludwika XIV.

h) Galileusz - ur. 15 lutego 1564 w Pizie, zm. 8 stycznia 1642 koło Florencji) – włoski astronom, astrolog, fizyk i filozof, twórca podstaw nowożytnej fizyki.Urodził się w Pizie. Ojciec, Vincenzo Galilei, był teoretykiem muzyki, kompozytorem i handlarzem wełny, matką była Giulia Ammannati. Galileo był najstarszym dzieckiem w rodzinie.
Imię Galileo pochodziło od przodka (Galileo Bonaiuti), który był znanym politykiem, lekarzem i wykładowcą na początku XV wieku - w tym samym czasie rodzina zmieniła nazwisko na Galilei.
Elementarne wykształcenie pobierał w domu rodzinnym, następnie w wieku 11 lat rozpoczął naukę w szkole zakonnej u jezuitów (walombrozjanów) w klasztorze Santa Maria di Vallombrosa (niedaleko Florencji). Gdy w wieku 15 lat zakomunikował ojcu, że chce zostać mnichem, ten natychmiast zareagował zabierając go z klasztoru. W 1581 roku, w wieku 17 lat rozpoczął studia na Uniwersytecie w Pizie (medycyna, wg życzenia ojca). Studiów tych nie ukończył – bardziej interesowała go matematyka. Dawał prywatne lekcje matematyki we Florencji i Sienie.

i) Kartezjusz - ur. 31 marca 1596 w La Haye-en-Touraine w Turenii, zm. 11 lutego 1650 w Sztokholmie – francuski filozof, matematyk i fizyk, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, uważany za prekursora nowożytnej kultury umysłowej.Pochodził ze starego szlacheckiego rodu, wychowany u jezuitów w La Flèche (1606–1614), później naukę kontynuował w Paryżu. Studiował tam m.in. inżynierię wojskową. W 1616 uzyskał tytuł naukowy z dziedziny prawa na Uniwersytecie w Poitiers.
W 1618 zaciągnął się do armii holenderskiej, gdzie spotkał Izaaka Beekmana, który przedstawił mu wiele nowych teorii matematycznych. Z wdzięczności Kartezjusz napisał dla niego kompendium muzyczne, opublikowane dopiero w 1650. Brał udział jako żołnierz w wyprawach wojennych w Holandii, następnie pod Tillym w Niemczech. Z rozmyślań na zimowej kwaterze nad Dunajem w 1619 wyniósł niezachwiane przekonanie, iż tylko to, co da się poznać „jasno i wyraźnie” („clair et distinct”), za prawdę uważać należy.

j)Gjowanni Bernini - ur. 7 grudnia 1598 w Neapolu, zm. 28 listopada 1680 w Rzymie – włoski rzeźbiarz, architekt, malarz; jeden z najwybitniejszych artystów baroku.
Działał głównie w Rzymie, gdzie tworzył rzeźby o tematyce mitologicznej (Apollo i Dafne) i religijnej (Ekstaza św. Teresy, Dawid), popiersia portretowe (kardynała Scipione Borghese, Constanzy Bonarelli, króla Ludwika XIV), fontanny (Fontanna Czterech Rzek, Fontanna Trytona) i nagrobki (Urbana VIII i Aleksandra VII).
Jako architekt kierował budową Bazyliki św. Piotra, dla której wykonał baldachim nad grobem św. Piotra (wsparty na 4 spiralnych kolumnach). Wybitnym dziełem architektoniczno-urbanistycznym jest przebudowa placu św. Piotra i objęcie go monumentalną kolumnadą. Inne prace architektoniczne: kościół S. Bibiana, S. Andrea al Quirinale w Rzymie oraz kościoły w Castel Gandolfo i w Ariccia; w Paryżu pracował przy przebudowie Luwru.