Renesans - okres rozwoju literatury, kultury, sztuki i architektury, został zapoczątkowany wielkim wydarzeniem – odkryciem Ameryki w 1492 roku przez Krzysztofa Kolumba. Epoka ta znana także jako Odrodzenie w architekturze powracało do wzorców antycznych. Jego główne cechy to: • Krużganki • Ozdobne portale(framugi drzwi, a szczególnie jej górna część) • Duże okna • Sufit podzielony na kasetony • Ozdobne piece W tym czasie wprowadzono zasady porządku, proporcji oraz zasadę odzwierciedlającą przyrodę. W tym okresie powstawały niskie budowle z arkadami o półkolistych łukach, szerokich gzymsach oraz prostokątnych oknach. Świątynie także budowano niskie, o skromnym zdobieniu, tak aby piękno i bogate zdobienie nie odwracało uwagi od modlitwy. Przykładami tej architektury w Krakowie są: • Dziedziniec oraz krużganki Zamku królewskiego na Wawelu. • Nagrobki królów: -Zygmunta Augusta -Zygmunta Starego Kolebką renesansu była Italia. W krajach Europy Odrodzenie rozwijało się dzięki: • Dla Polski: małżeństwo króla Zygmunta Starego z włoską królową Boną a także szlak bursztynowy przebiegający przez nasze ziemie • Wędrówki kupców • Chęć podróżowania po świecie • Podejmowanie nauki przez żaków w różnych uczelniach europejskich (Np. Jan Kochanowski zdobywał wiedzę zarówno w Krakowie jak i we Florencji) • Poprzez kontakty z postępowymi przedstawicielami Odrodzenia.
Głównymi przedstawicielami twórczości literackiej w tym okresie byli: W Polsce: • Mikołaj Rej z Nagłowic – napisał między innymi: „Żywot człowieka poczciwego” oraz „Krótką rozprawę między trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem” Ostrzegał inne narody:, „że Polacy nie gęsi, iż swój język mają”. • Jan Kochanowski – okrzyknięty ojcem poezji polskiej. Tworzył między innymi: - Sonety: (VII – który opisuje głęboką rozpacz po stracie ukochanej córki Urszuli) - Pieśni: („Pieśń o Sobótce ( w której ukazuje zalety życia na wsi) - Hymny: („Czego chcesz od nas panie?” w którym autor podkreśla, że Bóg jest wszechmocny i wszechobecny.) - Fraszki: („O doktorze Hiszpanie”, „Na nabożną” czy „Na zdrowie” – pochwała zdrowia, jego zalety docenione dopiero po jego utracie.) Napisał także pierwszy polski Dramat: „O odprawie posłów greckich”) • Andrzej Frycz – Modrzewski ( „O poprawie Rzeczpospolitej”) • Ksiądz Piotr Skarga („Kazania Sejmowe”) • Oraz Mistrz sonetu - Mikołaj Sęp-Szarzyński Na świecie: • Wiliam Szekspir • Miquel de Cervantes Twórcy literatury renesansowej w dziełach ukazywali swoje uczucia, emocje i refleksje. W tym czasie istniało pojęcie „mecenas sztuki” – Nazywało ono osoby, które finansowo wspierały sztukę renesansową, oceniały ją, krytykowali, kolekcjonowali. Często zdarzało się tak, że mecenasowie zamawiali dzieła u artystów. Główne hasło Renesansu „Człowiekiem jestem, i nic co ludzie nie jest mi obce.” wypowiedziane przez Terencjusza oznaczało, że człowiek w tym czasie interesował się drugim człowiekiem, był bardzo ciekawy świata, uważał, że może korzystać ze wszystkiego co stworzył bóg, zagłębiał się w wiele nauk: m.in.: biologię, geografię, anatomię i wiele innych. Dlatego nawet teraz używamy określenia „człowiek renesansu” – osoba interesująca się rożnymi dziedzinami nauki. Zaczął się wszędzie modlić: na ulicy, w domu, a nie tak jak dotychczas tylko w świątyniach. Traktował boga jak swojego ojca – nie bał się z nim rozmawiać. Myślał o sobie w samych superlatywach: „mam piękne i kształtne ciało, umysł twórczy i potężny”. Ta niezwykła epoka, o stosunkowo długim czasie trwania, zakończyła się dopiero na początku XVIIw. Myślę, że ta epoka jest bardzo ważną częścią historii. W tym czasie nie tylko napisali piękne dzieła ale również np. w historii zdarzyły się bardzo ważne wydarzenia (odkrycie Ameryki, drogi do Indii czy wynalezienie druku).
Renesans - okres rozwoju literatury, kultury, sztuki i architektury, został zapoczątkowany wielkim wydarzeniem – odkryciem Ameryki w 1492 roku przez Krzysztofa Kolumba. Epoka ta znana także jako Odrodzenie w architekturze powracało do wzorców antycznych. Jego główne cechy to:
• Krużganki
• Ozdobne portale(framugi drzwi, a szczególnie jej górna część)
• Duże okna
• Sufit podzielony na kasetony
• Ozdobne piece
W tym czasie wprowadzono zasady porządku, proporcji oraz zasadę odzwierciedlającą przyrodę.
W tym okresie powstawały niskie budowle z arkadami o półkolistych łukach, szerokich gzymsach oraz prostokątnych oknach. Świątynie także budowano niskie, o skromnym zdobieniu, tak aby piękno i bogate zdobienie nie odwracało uwagi od modlitwy.
Przykładami tej architektury w Krakowie są:
• Dziedziniec oraz krużganki Zamku królewskiego na Wawelu.
• Nagrobki królów:
-Zygmunta Augusta
-Zygmunta Starego
Kolebką renesansu była Italia. W krajach Europy Odrodzenie rozwijało się dzięki:
• Dla Polski: małżeństwo króla Zygmunta Starego z włoską królową Boną a także szlak bursztynowy przebiegający przez nasze ziemie
• Wędrówki kupców
• Chęć podróżowania po świecie
• Podejmowanie nauki przez żaków w różnych uczelniach europejskich (Np. Jan Kochanowski zdobywał wiedzę zarówno w Krakowie jak i we Florencji)
• Poprzez kontakty z postępowymi przedstawicielami Odrodzenia.
Głównymi przedstawicielami twórczości literackiej w tym okresie byli:
W Polsce:
• Mikołaj Rej z Nagłowic – napisał między innymi: „Żywot człowieka poczciwego” oraz „Krótką rozprawę między trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem” Ostrzegał inne narody:, „że Polacy nie gęsi, iż swój język mają”.
• Jan Kochanowski – okrzyknięty ojcem poezji polskiej. Tworzył między innymi:
- Sonety: (VII – który opisuje głęboką rozpacz po stracie ukochanej córki Urszuli)
- Pieśni: („Pieśń o Sobótce ( w której ukazuje zalety życia na wsi)
- Hymny: („Czego chcesz od nas panie?” w którym autor podkreśla, że Bóg jest wszechmocny i wszechobecny.)
- Fraszki: („O doktorze Hiszpanie”, „Na nabożną” czy „Na zdrowie” – pochwała zdrowia, jego zalety docenione dopiero po jego utracie.)
Napisał także pierwszy polski Dramat: „O odprawie posłów greckich”)
• Andrzej Frycz – Modrzewski ( „O poprawie Rzeczpospolitej”)
• Ksiądz Piotr Skarga („Kazania Sejmowe”)
• Oraz Mistrz sonetu - Mikołaj Sęp-Szarzyński
Na świecie:
• Wiliam Szekspir
• Miquel de Cervantes
Twórcy literatury renesansowej w dziełach ukazywali swoje uczucia, emocje i refleksje.
W tym czasie istniało pojęcie „mecenas sztuki” – Nazywało ono osoby, które finansowo wspierały sztukę renesansową, oceniały ją, krytykowali, kolekcjonowali. Często zdarzało się tak, że mecenasowie zamawiali dzieła u artystów. Główne hasło Renesansu „Człowiekiem jestem, i nic co ludzie nie jest mi obce.” wypowiedziane przez Terencjusza oznaczało, że człowiek w tym czasie interesował się drugim człowiekiem, był bardzo ciekawy świata, uważał, że może korzystać ze wszystkiego co stworzył bóg, zagłębiał się w wiele nauk: m.in.: biologię, geografię, anatomię i wiele innych. Dlatego nawet teraz używamy określenia „człowiek renesansu” – osoba interesująca się rożnymi dziedzinami nauki. Zaczął się wszędzie modlić: na ulicy, w domu, a nie tak jak dotychczas tylko w świątyniach. Traktował boga jak swojego ojca – nie bał się z nim rozmawiać. Myślał o sobie w samych superlatywach: „mam piękne i kształtne ciało, umysł twórczy i potężny”. Ta niezwykła epoka, o stosunkowo długim czasie trwania, zakończyła się dopiero na początku XVIIw. Myślę, że ta epoka jest bardzo ważną częścią historii. W tym czasie nie tylko napisali piękne dzieła ale również np. w historii zdarzyły się bardzo ważne wydarzenia (odkrycie Ameryki, drogi do Indii czy wynalezienie druku).