Question

Kiedy powstały i jakie wydarzenia opisują liliade i odyseje..
(pilne)

Answer 1

1 .Datowanie utworów jest sporne. Panuje szeroka zgoda, że Iliada jest starsza niż Odyseja. Oba utwory muszą być starsze od dzieł Hezjoda, Prace i dni i Teogonia wykazują bowiem wiele śladów znajomości epiki homerowej. Odyseja wydaje się zaś być młodsza od Iliady, ponieważ jej autor systematycznie pomija zawarte już w Iliadzie zdarzenia, rozwijając przy tym stale wiele zawartych w niej wątków; co więcej, oba utwory w wielu aspektach dopełniają się. Większość badaczy uważa, że oba utwory powstały w VIII wieku p.n.e., ewentualnie w VII wieku p.n.e., niektórzy przesuwają jednak czas powstania Iliady na IX wiek p.n.e.
2. Epos obejmuje okres około 49 dni z dziesiątego – ostatniego roku wojny trojańskiej.

Μῆνιν ἄειδε, θεὰ, Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος – Ménin aéjde, theá, Peléiadeo Achiléos – Gniew, bogini, opiewaj Achilla, syna Peleusa...

Tak rozpoczyna się Iliada, której głównym motywem, zapowiedzianym w inwokacji, jest opowieść o tym, jak największy grecki wojownik – Achilles (syn Tetydy i Peleusa, ojciec Neoptolemosa) – w gniewie porzuca walkę z Trojańczykami, po tym, jak Agamemnon (brat Menelaosa, mąż Klitajmestry, ojciec Ifigenii) odbiera mu brankę Bryzejdę.

Rozgniewany Achilles prosi swoją matkę Tetydę, by ubłagała Zeusa, by ten pomógł Trojańczykom, a tym samym zaszkodził Achajom. Zeus zsyła Agamemnonowi sen mający go skłonić do szturmu na Troję. Jednak wódz chce to zrobić podstępem, udając wycofanie swoich wojsk. Dochodzi do bitwy, przerwanej, by mógł odbyć się pojedynek Menelaosa i Parysa: męża porwanej Heleny i tego, który ją porwał. W pojedynku zwyciężyłby Menelaos, gdyby nie interwencja bogini Afrodyty, ratującej Parysa i przenoszącej go do komnat Heleny.

Zawieszenie broni zrywa strzał z łuku raniący Menelaosa; łucznik został do tego czynu namówiony przez Atenę. Bitwa rozpoczyna się na nowo, męstwem odznacza się w niej Diomedes. Trojanie muszą przebłagać nieprzychylną im Atenę; Hektor udaje się do Troi, by prosić swoją matkę Hekabe i kobiety trojańskie o modły przed posągiem bogini. Spotyka swoją żoną Andromachę z synem Astyanaksem; następuje wzruszające pożegnanie bohatera z rodziną.

W słabnącej bitwie dochodzi do nierozstrzygniętego pojedynku między Hektorem i Ajaksem. Następuje zawieszenie broni w celu pogrzebania poległych. Zeus zakazuje bogom brania udziału w bitwie. Gdy walki znów wybuchają, Trojanie zyskują przewagę, spychając Achajów aż do obozu przy okrętach; nie wracają na noc do miasta. Zaniepokojeni obrotem spraw Achajowie proszą Achillesa o powrót w ich szeregi, ten jednak odmawia. Greckim zwiadowcom, Odyseuszowi i Diomedesowi, udaje się zaskoczyć we śnie i zabić sojuszników Trojan, Rezosa i jego drużynę.

Wznowioną świtem bitwę początkowo znaczą sukcesy Achajów, jednak raniony Agamemnon musi opuścić jej pole; innym rannym pomaga Nestor. Widzący to Achilles wysyła po wieści swego przyjaciela Patroklosa, a ten dowiaduje się o grozie położenia: walki toczą się już przy samych okrętach. W krytycznej sytuacji sprzyjająca Grekom Hera usypia Zeusa, jednak obudzony bóg przywraca przewagę Trojańczykom – Hektor już staje na greckim okręcie i woła o pochodnię, by przez podpalenie statków odciąć Achajom możliwość powrotu do ojczyzny.

Tymczasem Patroklos uprasza u Achillesa pożyczenie jego zbroi i wyruszenie na pomoc Grekom. Mimo obietnicy, że poprzestanie na wyparciu Trojan z obozu, upojony szeregiem zwycięstw Patroklos dociera aż do murów Troi i ginie z ręki Hektora.

Achilles wraca do walki; chcąc pomścić śmierć przyjaciela: dokonuje wielkich czynów, w końcu zabija też Hektora. Ojciec Hektora, król Troi, Priam przybywa do obozu Greków w przebraniu żebraka, aby wybłagać zwrot ciała syna. Wzruszony wspomnieniem swego starego ojca Achilles spełnia jego prośbę – tak kończy się gniew Achillesa. W mieście odbywa się pogrzeb Hektora; walki zostają wstrzymane na czas uroczystości.

Answer 2

Oba utwory datuje się na VIII lub VII wiek p.n.e . Iliada opowiada o wojnie trojanskiej a Odyseja przedstawia dzieje bohatera wojny trojańskiej, Odyseusza, powracającego spod Troi do rodzinnej Itaki. Najpierw burza dziesiątkuje grecką flotę i spycha okręty Odyseusza ku brzegom Tracji. Potem, naraziwszy się bogom (między innymi przez oślepienie Polifema, cyklopa-ludożercy, który był synem Posejdona), grecki heros błąka się po morzach (i wyspach) przez dziesięć lat, zanim dane mu jest wrócić do domu i rozprawić się z zalotnikami, którzy, korzystając z jego nieobecności, w nader bezczelny sposób starają się o względy jego małżonki, Penelopy. Pierwsze cztery pieśni (notabene uważane za osobny, słabszy utwór, dołączony przez Homera do oryginalnej epopei) są poświęcone wędrówce Telemacha, syna Odyseusza, który za namową współczujących Odyseuszowi bogów (w szczególności Ateny) postanawia wyruszyć na poszukiwania ojca. Dalsze pieśni to dzieje powrotu Odyseusza: relacje z jego tułaczki, przybycie na Itakę, powrót do domu w przebraniu i krwawa zemsta na rozzuchwalonych zalotnikach. Na zakończenie bohater i jego syn bratają się z ludem, wspierani przez bogów.