Kazimierz Wierzyński
Strofa o Prometeuszu
Pytasz kto jest ten więzień?Skazaniec
zuchwały,
Co losu się nie uląkł i męką się trudzi.
Na górach łańcuchami przykuty do skał,
Pokarany przez bogów,męczony przez ludzi,
Nie wyrzekł się wolności i uparł się przy niej
I okiem swe dalekie obchodzi zastępy
I cokolwiek się stanie ,co jeszcze zawini-
Wytrwa przy swoim ogniu.I biada wam, sępy!
pisze pamiętniki.
Próbuje w nich wyjaśnić
miejsce bohatera w systemie konieczności,
pogodzić sprzeczne ze sobą pojęcie
bytu i losu...
Ogień buzuje wesoło na kominku,
w kuchni krząta się żona- egzaltowana dziewczyna,
która nie mogła urodzić mu syna, ale pociesza się,
że i tak przejdzie do historii.
Przygotowanie do kolacji na którą ma przyjść
miejscowy proboszcz i aptekarz
najbliższy teraz przyjaciel
Prometeusza.
Ogień buzuje na kominku,
na ścianie wypchany orzeł i list dziękczynny tyrana Kaukazu,
któremu dzięki wynalazkowi Prometeusza
udało się spalić zbuntowane miasto.
Prometeusz śmieje się cicho.
Jest to teraz jednyny sposób
wyrażenia niezgody na świat.
1. Opisz i porównaj Prometeuszów przedstawionych w utworach xx-wiecznych poetów (Kazimierz Wierzyński Strofa o Prometeuszu, Zbigniew Herbert Stary Prometeusz) .
2. Prometeusz, który w obronie ludzkości przeciwstawił się woli Zeusa, był symbolem buntu przeciw bogom i wszelkim siłom przeciwnym człowiekowi. Zdecyduj, który utwór - Wierzyńskiego czy Herberta - przedstawia go w podobnej roli. Uzasadnij swoją opinię.
3. Wskaż w którym z utworów Prometeusz został pozbawiony aureoli bohatera. Zacytuj odpowiednie fragmenty tekstu.
4. Czasami porównuje się Prometeusza do biblijnego Adama, niektórzy zaś dostrezegają w nim podobieństwa do Chrystusa. Zastanów się, skąd się wzięły takie interpretacje. Pomocyy ! ;( ;*
1. Opis:
Kazimierz Wierzyński "Strofa o Prometeuszu": niezwykły bohater, więzień, zuchwały skazaniec, nieulękły, strudzony, ukarany przez bogów przez przykucie łańcuchami do skał, przyjmując cierpienie, wybrał wolność, zdeterminowany, nieugięty, do końca wierny swym ideałom, bezkompromisowy buntownik
Zbigniew Herbert "Stary Prometeusz": ktoś „stary” – jakby zapomniany, nie mający już sił,
zwykły człowiek, ma żonę, był bohaterem, buntownikiem („wyraża niezgodę na świat”,), który jakby „wypalił się”, zrezygnował, jest leniwy
teraz pisze pamiętniki, by w ten sposób ocalić swój czyn przed zapomnieniem,
widzi, że jego „wynalazek” nie przyniósł samych korzyści, ogień jest wykorzystywany przeciw ludziom - walczył przeciwko tyranom, a dostał od jednego z nich list dziękczynny
Porównanie:
U Wierzyńskiego: zuchwały buntownik, który jest zdeterminowany, trwa do końca w sowich przekonaniach, bohater
U Herberta: zwyczajny człowiek, który „wypalił się”, nie ma dość siły by wyraźnie sprzeciwić się światu, można powiedzieć, że przestał z nim walczyć
2. Prometeusz, który w obronie ludzkości przeciwstawił się woli Zeusa, był symbolem buntu przeciw bogom i wszelkim siłom przeciwnym człowiekowi. Zdecyduj, który utwór - Wierzyńskiego czy Herberta - przedstawia go w podobnej roli. Uzasadnij swoją opinię.
Zdecydowanie utwór Wierzyńskiego przedstawia Prometeusza w podobnej roli. Ukazuje go zuchwalca, potrafiącego sprzeciwić się samemu Zeusowi. Jest symbolem buntu przeciw bogom i wszelkim siłom przeciwnym człowiekowi. Nie uląkł się niczego. Nawet będą przykutym do skał, nie wyrzeka się swej wolności – "I cokolwiek się stanie ,co jeszcze zawini-/ Wytrwa przy swoim ogniu”.
3. Wskaż w którym z utworów Prometeusz został pozbawiony aureoli bohatera. Zacytuj odpowiednie fragmenty tekstu.
W utworze „Stary Prometeusz” Zbigniewa Herberta.
*„pisze pamiętniki” – jak ktoś zwyczajny, musi sam zapisać swe dokonania, bo nikt inny tego nie zrobi, inaczej pamięć o nim zginie
*„Ogień buzuje wesoło na kominku,/ w kuchni krząta się żona- egzaltowana dziewczyna” – zwyczajny obrazek, coś przeciętnego, wszędzie tak może być
*„Przygotowanie do kolacji na którą ma przyjść / miejscowy proboszcz i aptekarz/ najbliższy teraz przyjaciel/ Prometeusza.” - na kolację ma się zjawić tylko proboszcz i aptekarz, wynika z tego, że jest mało znany, ma niewielu przyjaciół. Wokół bohatera natomiast zawsze znajduje się bardzo dużo osób.
*„na ścianie wypchany orzeł i list dziękczynny tyrana Kaukazu,” – jedyna „pamiątka”, poza nim pewnie nikt o nim nie pamięta
*„Prometeusz śmieje się cicho. / Jest to teraz jedyny sposób/ wyrażenia niezgody na świat.” – jedyne w jaki sposób może ujawnić swą niezgodę na świat, to śmiech – brakuje mu sił, by inaczej to pokazać, zrezygnował, zachowuje się nie jak buntownik, bohater
4. Czasami porównuje się Prometeusza do biblijnego Adama, niektórzy zaś dostrzegają w nim podobieństwa do Chrystusa. Zastanów się, skąd się wzięły takie interpretacje.
biblijny Adam i Prometeusz – obaj zbuntowali się przeciw – Prometeusz – bogom, Adam - Bogu, na skutek tego cierpieli,
Chrystus i Prometeusz – obie postacie cechuje altruizm – bezinteresowna pomoc ludziom połączona z ogromnym cierpieniem; trwają do końca w swych przekonaniach