Jutro mam spr z o wyrazie pochodnym, a nic o tym nie wiem jak by ktoś mógł mi napisać co i jak był bym wdzięczny!!! Z góry thx
patrykkk1994rrr
Zależności, jakie zachodzą między wyrazem podstawowym a pochodnym, oraz budowę wyrazu pochodnego odkrywamy za pomocą ANALIZY SŁOWOTWÓRCZEJ.
NA CZYM POLEGA ANALIZA SŁOWOTWÓRCZA?
* PO PIERWSZE: Na sprowadzeniu wyrazu pochodnego do jego formy podstawowej (rzeczownik w M. lp, przymiotnik w M. lp r. m., czasownik w bezokoliczniku).
* PO DRUGIE: Na podaniu jego definicji słowotwórczej. UWAGA!: Końcówki fleksyjne i zakończenia bezokoliczników wyrazu podstawowego nie biorą udziału w tworzeniu nowych wyrazów!
* PO TRZECIE: Na zestawieniu wyrazów: pochodnego i podstawowego.
PRZYKŁAD:
Uczeń ten odznaczał się niezwykłą pracowitością.
1. forma podstawowa - pracowitość (M. lp.) 2. znaczenie słowotwórcze (definicja słowotwórcza) - 'to, że jest się pracowitym' 3. pracowitość - pracowit(y)
pracowit | ość 'to, że jest się pracowitym' pracowit(y)
W takim zestawieniu bez trudu zauważysz, że wyraz pochodny ma dwudzielną budowę. Składa się z części przejętej z wyrazu podstawowego oraz z cząstki, która uformowała nowy wyraz. Część wyrazu pochodnego, która jest wspólna dla wyrazu pochodnego i podstawowego, nazywa się PODSTAWĄ SŁOWOTWÓRCZĄ. Cząstka, za której pomocą został utworzony (uformowany) wyraz pochodny, nazywa się FORMANTEM.
ZAPAMIĘTAJ: Formant dodany przed podstawą słowotwórczą nazywamy FORMANTEM PRZEDROSTKOWYM, inaczej PRZEDROSTKIEM. Formant dodany po podstawie słowotwórczej nazywamy FORMANTEM PRZYROSTKOWYM, inaczej PRZYROSTKIEM.
Wyraz pochodny – wyraz utworzony na podstawie wyrazu podstawowego, np. "jagoda" (wyraz podstawowy), "jagodowy" (wyraz pochodny). Wyrazy pochodne są też wyrazami podstawowymi względem innych wyrazów.
2 votes Thanks 0
spider00
Wyraz utworzony na podstawie wyrazu podstawowego, np. "jagoda" (wyraz podstawowy), "jagodowy" (wyraz pochodny). Wyrazy pochodne są też wyrazami podstawowymi względem innych wyrazów.
Przykład frazy złożonej z wyrazów pochodnych:
* Róża z różową różą i Rózią na Różanej w Różanowie – dziewczyna o imieniu Róża z różą (kwiat) koloru różowego i Rózią (zdrobnienie od imienia Róża) na ul. Różanej w miejscowości Różanów.
Wyraz podstawowy- jest to wyraz , z którego tworzymy wyrazy pochodne. ;D:D a wyraz pochodny- jest to wyraz utworzony od wyrazu podstawowego. np. kot - to wyraz podstawowy, a wyraz pochodny to kotek, koteczek.. itp.
NA CZYM POLEGA ANALIZA SŁOWOTWÓRCZA?
* PO PIERWSZE: Na sprowadzeniu wyrazu pochodnego do jego formy podstawowej (rzeczownik w M. lp, przymiotnik w M. lp r. m., czasownik w bezokoliczniku).
* PO DRUGIE: Na podaniu jego definicji słowotwórczej. UWAGA!: Końcówki fleksyjne i zakończenia bezokoliczników wyrazu podstawowego nie biorą udziału w tworzeniu nowych wyrazów!
* PO TRZECIE: Na zestawieniu wyrazów: pochodnego i podstawowego.
PRZYKŁAD:
Uczeń ten odznaczał się niezwykłą pracowitością.
1. forma podstawowa - pracowitość (M. lp.)
2. znaczenie słowotwórcze (definicja słowotwórcza) - 'to, że jest się pracowitym'
3. pracowitość - pracowit(y)
pracowit | ość 'to, że jest się pracowitym'
pracowit(y)
W takim zestawieniu bez trudu zauważysz, że wyraz pochodny ma dwudzielną budowę. Składa się z części przejętej z wyrazu podstawowego oraz z cząstki, która uformowała nowy wyraz. Część wyrazu pochodnego, która jest wspólna dla wyrazu pochodnego i podstawowego, nazywa się PODSTAWĄ SŁOWOTWÓRCZĄ. Cząstka, za której pomocą został utworzony (uformowany) wyraz pochodny, nazywa się FORMANTEM.
ZAPAMIĘTAJ: Formant dodany przed podstawą słowotwórczą nazywamy FORMANTEM PRZEDROSTKOWYM, inaczej PRZEDROSTKIEM. Formant dodany po podstawie słowotwórczej nazywamy FORMANTEM PRZYROSTKOWYM, inaczej PRZYROSTKIEM.
Wyraz pochodny – wyraz utworzony na podstawie wyrazu podstawowego, np. "jagoda" (wyraz podstawowy), "jagodowy" (wyraz pochodny). Wyrazy pochodne są też wyrazami podstawowymi względem innych wyrazów.
Przykład frazy złożonej z wyrazów pochodnych:
* Róża z różową różą i Rózią na Różanej w Różanowie – dziewczyna o imieniu Róża z różą (kwiat) koloru różowego i Rózią (zdrobnienie od imienia Róża) na ul. Różanej w miejscowości Różanów.
Wyraz podstawowy- jest to wyraz , z którego tworzymy wyrazy pochodne. ;D:D
a wyraz pochodny- jest to wyraz utworzony od wyrazu podstawowego.
np. kot - to wyraz podstawowy, a wyraz pochodny to kotek, koteczek.. itp.