Jan Kochanowski
Czego chcesz od nas, Panie ...
Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary?
Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie.
Złota też, wiem, nie pragniesz, bo to wszytko Twoje,
Cokolwiek na tym świecie człowiek mieni swoje.
Wdzięcznym Cię tedy sercem, Panie, wyznawamy,
Bo nad to przystojniejszej ofiary nie mamy.
Tyś pan wszytkiego świata, Tyś niebo zbudował
I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował;
Tyś fundament założył nieobeszłej ziemi
I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi.
Za Twoim rozkazaniem w brzegach morze stoi,
A zamierzonych granic przeskoczyć się boi;
Rzeki wód nieprzebranych wielką hojność mają.
Biały dzień, a noc ciemna swoje czasy znają.
Tobie k'woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi ,
Tobie k'woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi.
Wino Jesień i jabłka rozmaite dawa,
Potym do gotowego gnuśna Zima wstawa.
Z Twej łaski nocna rosa na mdłe zioła padnie,
A zagorzałe zboża deszcz ożywia snadnie;
Z Twoich rąk wszelkie źwierzę patrza swej żywności,
A Ty każdego żywisz z Twej szczodrobliwości.
Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie!
Twoja łaska, Twa dobroć nigdy nie ustanie.
Chowaj nas, póki raczysz, na tej niskiej ziemi;
Jedno zawżdy niech będziem pod skrzydłami Twemi!
POLECENIA
1. Wskaż i scharakteryzuj adresata utworu
2. Wyjaśnij, w jaki sposób podmiot liryczny go przedstawia?
3. Określ, kim jest podmiot liryczny?
4. Przedstaw obraz świata według podmiotu lirycznego ( zgromadż przymiotniki , które posłużyły do jego opisu).
5. Jak sądzisz, gdzie w tym świecie znajduje się miejsce dla człowieka?
1. Adresatem jest Bóg, który jest hojny, potężny, bezgranicznie dobry, wszechobecny, wieczny i kochający ludzi.
2. Idealizuje go, wyolbrzymia, wychwala i szanuje. Ukazje go jako doskonałego budowniczego; architekta, który stworzył pełen ładu i harmonii świat, będący idealnym miejscem dla ludzi.
3. Jest nim podmiot zbiorowy, którym są wszyscy ludzie wdzięczni Bogu za stworzenie świata, z którego są zadowoleni. Ludzie ci proszą Boga o dalszą opiekę.
4. Świat jest doskonały, uporządkowany, piękny, niczego w nim nie brakuje: "złote gwiazdy", "zioła rozliczne", "zamierzone granice", "rzeki wód nieprzebranych", "biały dzień", "noc ciemna", "rozliczne kwiatki", "kłosiany wieniec", "jabłka rozmaite", "nocna rosa", "mdłe zioła", "zagorzałe zboża".
5. W jego centrum, co jest zgodne z założeniami epoki renesansu.