Stopniowo Europa zaczęła się organizować na nowo. Ogromne znaczenie miało powstanie cesarstwa Karola Wielkiego. Ten władca germańskich Franków rozszerzył swoje państwo poza granice dawnych terenów rzymskich - północnej Galii i środkowej Italii oraz Hiszpanii do rzeki Ebro - opanował tereny Europy po rzekę Łabę, które wcześniej nie należały do Rzymu.
W roku 800 koronował się na cesarza, co miało symbolizować przywrócenie władzy nad Zachodem, chociaż panował tylko nad częścią terenów dawnego państwa zachodniorzymskiego, a większa część barbarzyńskiej Europy pozostawała poza zasięgiem jego władzy. Stał się również symbolem monarchy. Świadczy o tym fakt, że w językach słowiańskich od jego imienia powstały słowa określające władcę (np. polski - król, czeski - kral, rosyjski - korol). Chociaż państwo Karola Wielkiego rozpadło się w 30 lat po jego śmierci, a odnowienie cesarstwa przez niemieckiego władcę Ottona I w 962 roku nie doprowadziło do podporządkowania państw Europy jednej władzy, przez całe średniowiecze władcy uznawali honorowe pierwszeństwo cesarza.
Karol Wielki otoczył szczególną opieką Kościół. Oddał papieżowi władzę nad środkowymi Włochami, jednocześnie podporządkowując go sobie. Dopiero działania papieży, zwłaszcza Grzegorza VII i Innocentego III, doprowadziły do uznania podziału kompetencji między najwyższą władzę świecką i władzę duchowną. Państwo Kościelne przetrwało w dawnym kształcie do XIX wieku.
Europa chrześcijańska
Upadek państwa rzymskiego nie przerwał procesu chrystianizacji ludów Europy. W czasie wielkiej wędrówki już w IV-V wieku schrystianizowano plemiona germańskie, które znalazły się w jego granicach. Z czasem chrześcijaństwo rozpowszechniło się na pozostałe tereny Europy: w V-VI wieku na Wyspy Brytyjskie, w VI-VIII wieku na tereny Niemiec, w IX-X wieku na Skandynawię i Słowiańszczyznę. Akcje misyjne prowadził nie tylko Rzym, ale
i Bizancjum. Według ówczesnych wyobrażeń przyjęcie chrztu oznaczało przynależność do kręgu państw europejskich. Poczucie wspólnoty ludów chrześcijańskich było silne, chociaż nie wpływało na łagodzenie stale wybuchających między nimi konfliktów.
Stopniowo Europa zaczęła się organizować na nowo. Ogromne znaczenie miało powstanie cesarstwa Karola Wielkiego. Ten władca germańskich Franków rozszerzył swoje państwo poza granice dawnych terenów rzymskich - północnej Galii i środkowej Italii oraz Hiszpanii do rzeki Ebro - opanował tereny Europy po rzekę Łabę, które wcześniej nie należały do Rzymu.
W roku 800 koronował się na cesarza, co miało symbolizować przywrócenie władzy nad Zachodem, chociaż panował tylko nad częścią terenów dawnego państwa zachodniorzymskiego, a większa część barbarzyńskiej Europy pozostawała poza zasięgiem jego władzy. Stał się również symbolem monarchy. Świadczy o tym fakt, że w językach słowiańskich od jego imienia powstały słowa określające władcę (np. polski - król, czeski - kral, rosyjski - korol). Chociaż państwo Karola Wielkiego rozpadło się w 30 lat po jego śmierci, a odnowienie cesarstwa przez niemieckiego władcę Ottona I w 962 roku nie doprowadziło do podporządkowania państw Europy jednej władzy, przez całe średniowiecze władcy uznawali honorowe pierwszeństwo cesarza.
Karol Wielki otoczył szczególną opieką Kościół. Oddał papieżowi władzę nad środkowymi Włochami, jednocześnie podporządkowując go sobie. Dopiero działania papieży, zwłaszcza Grzegorza VII i Innocentego III, doprowadziły do uznania podziału kompetencji między najwyższą władzę świecką i władzę duchowną. Państwo Kościelne przetrwało w dawnym kształcie do XIX wieku.
Europa chrześcijańska
Upadek państwa rzymskiego nie przerwał procesu chrystianizacji ludów Europy. W czasie wielkiej wędrówki już w IV-V wieku schrystianizowano plemiona germańskie, które znalazły się w jego granicach. Z czasem chrześcijaństwo rozpowszechniło się na pozostałe tereny Europy: w V-VI wieku na Wyspy Brytyjskie, w VI-VIII wieku na tereny Niemiec, w IX-X wieku na Skandynawię i Słowiańszczyznę. Akcje misyjne prowadził nie tylko Rzym, ale
i Bizancjum. Według ówczesnych wyobrażeń przyjęcie chrztu oznaczało przynależność do kręgu państw europejskich. Poczucie wspólnoty ludów chrześcijańskich było silne, chociaż nie wpływało na łagodzenie stale wybuchających między nimi konfliktów.