Question

Jakie zmiany zaszły na mapie Polski od 1990 roku. Trzeba wymienić od myślników lub napisać.

Answer 1

Najistotniejszą chyba dla nas, jako sąsiadów, zmianą - było przyłączenie byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej do Republiki Federalnej Niemiec, które nastąpiło w roku 1990. Podłożem tej zmiany był rozpad systemu "obozu państw socjalistycznych", kontrolowanego przez ZSRR i głębokie przemiany ustrojowe we wszystkich tych krajach, a zapoczątkowane w Polsce (4.06.1989 pierwsze "niemal" demokratyczne wybory do Sejmu i Senatu), a także rozpad samego ZSRR (1990 - formalne ogłoszenie niepodległości Litwy, Łotwy, Estonii, 1991 - Białorusi, Ukrainy, Mołdowy, Kazachstanu). W roku 1992 nastąpił również rozpad Czechosłowacji na Czechy i Słowację. Co oczywiste - wszystkie te przemiany (prócz zmian gospodarczych, polegających na likwidacji systemu socjalistycznego) miały głębokie podłoże narodowościowe.W tym samym okresie (1991-92) nastąpił rozpad Jugosławii na: Serbię, Bośnię i Hercegowinę, Macedonię, Czarną Górę, Chorwację i Słowenię. Oczywistym podłożem tego rozpadu była wielonarodowość i wielokulturowość dawnej Federacji Jugosłowiańskiej. Istotne też były różnice wyznaniowe np. Chorwaci są w większości katolikami, Serbowie - prawosławni, blisko połowa obywateli Bośni to muzułmanie (druga połowa to przede wszystkim prawosławni, ale też i sporo jest katolików).O ile wcześniej podane przemiany przebiegły pokojowo - rozpad Jugosławii miał charakter krwawego konfliktu zbrojnego (wojna między Serbia a Chorwacją).Na szczególną uwagę zasługuje przypadek Kosowa. Po formalnym ogłoszeniu suwerenności Serbii, początkowo był to autonomiczny okręg tego kraju, zamieszkały w 90% przez Albańczyków. Proklamacja niepodległości (jednostronna, 2008) spowodowała serbską interwencję zbrojną, a także nie była przez długi okres uznawana na arenie międzynarodowej:USA, Polska i większość krajów Unii uznały tą republikę niemal natychmiast - natomiast Rosja, Chiny, Ukraina, Kazachstan, Brazylia, Argentyna, Indie i szereg innych, wymieniłem tylko te "większe" - nie uznają tej republiki.Nie uznawanie Kosowa nie przeszkadza jednakże Federacji Rosyjskiej powoływać się na ten przypadek, aby na arenie międzynarodowej zalegalizować ostatnią zmianę terytorialną, jaka nastąpiła w Europie (2014) - włączenie Krymu do Federacji Rosyjskiej. Piszę o tej zmianie jako o fakcie dokonanym, choć formalnie np. Polska nie uznaje ani proklamacji niepodległości Krymu, ani późniejszej deklaracji wejścia Krymu w federację z Rosją.Jak widać z powyższego zestawienia - praktycznie wszystkie przemiany polityczne na mapie Europy od 1989 mają silne tło narodowościowe.Ostatnio omal nie nastąpiła jeszcze jedna zmiana - secesja Szkocji ze Zjednoczonego Królestwa. Referendum (18.09.2014) odrzuciło tą secesję stosunkiem 55:45. W najbliższym czasie można się spodziewać kolejnych tego typu sytuacji w Hiszpanii: w roku 2013 lokalny parlament Katalonii przyjął deklarację suwerenności, co zapowiada zapewne w niedługim czasie referendum niepodległościowe. Podobne, bardzo silne tendencje odśrodkowe obserwujemy również w Kraju Basków.