Hominidy (łac. Hominidae - człowiekowate); rodzina:naczelne. Do hominidów zaliczamy: Australopiteki, rodzaj: Homo – formy kopalne i rodzaj: Homo z gatunkiem: sapiens (łac. H. sapiens – człowiek myślący).
Australopiteki
Australopiteki (łac. Australopithecinae - małpoludy): Najstarsze hominidy żyjące na pograniczu plio - plejstocenu (ok. 4, 5 - 1, 2 mln. lat temu)
żyjące na sawannie w Afryce, naziemne, mały mózg (500 cm3), duża twarz, brak bródki, duże zęby, dwunożna lokomocja (dzięki przesuniętemu na spód czaszki otworowi potylicznemu (łac. foramen magnum – otwór wielki) wysokość od 1m do 1, 5 m, dość duży dymorfizm płciowy, pokarm roślinny z dodatkiem pokarmu zwierzęcego zdobywany na drodze zbieractwa i najprawdopodobniej padlinożerności, brak ognia, brak artykułowanej mowy (na co wskazuje kształt kości gnykowej determinujące położenie krtaniwzględem gardła), masa ciała ok. 50 kg.
Podtypy:
Australopiteki masywne (z 3 gatunkami): Australopithecus aethiopicus – najwcześniejszy , żyjący we wschodniej Afryce, Australopithecus robustus – żyjący w południowej Afryce, Australopithecus boisei – żyjący we wschodniej Afryce.
Cechy austaralopiteków masywnych:
szeroka twarz, potężne mięśnie żwacza bardzo duże mięśnie trzonowe (dla porównania – 4 razy większe niż u ludzi, dorównujące wielkością zębom goryla, podczas gdy ich masa ciała była mała). Australopiteki gracylne (z 2 gatunakami):Australopithecus africanus – żyjący w Afryce południowej,Australopithecus afarensis – wcześniejszy niż A. Africanus.
Cechy australopiteków gracylnych:
mozaikowośc ewolucji w cechach, duże kły wystające poza linię zgryzu (podobieństwo do szympansa), duża, wystająca twarz, miednica jak u ludzi dwunożność (pewne adaptacje służące wspinaniu się na drzewa zachowane).
Homo habilis
Homo habilis (człowiek zręczny)
występujący we wschodniej Afryce (przynależność do południowoafrykańskich hominidów, występował w okresie plio - plejstoceńskim ( od 2, 2 do 1, 5 mln. lat temu), w cechach morfologicznych opisany jako pośredni między Australopitekami a Homo erectus, ze względu na dużą zmienność morfologiczną dopuszcza się pogląd, że formę Homo habilis reprezentują nawet dwa gatunki: Homo habilis i Homo rudolfensis. pojemność puszki mózgowej – 600 cm3, brak bródki, wytwarzał i używał narzędzi kultury olduwajskiej, zdobywał pokarm na drodze zbieractwa, padlinożerstwa i być może łowiectwa.
Cechy Homo habilis w porównaniu do Australopiteków:
mniejsze i węższe przedtrzonowce i trzonowce w porównaniu z australopitekami, mniejsza i węższa żuchwa, mniejsza i mniej prognatyczna twarz, bardziej wysklepiona puszka mózgowa, otwór potyliczny (łac. foramen magnum – otwór wielki) przesunięty bardziej do przodu.
Homo ercetus
Homo erectus (człowiek zręczny; Pithecanthropus erectus – Pitekantrop - dawna nazwa):
żył w okresie dolnego i środkowego plejstocenu (od 1, 8 mln. do 350 tyś. lat temu), żył na terenie Afryki i Azji (uważany za pierwszego hominida, który opuścił Afrykę) pojemność puszki mózgowej – 750 – 1225 cm3, długa i niska czaszka, grube kości sklepienia czaszki, pochylone czoło, wydatne wały nadoczodołowe (u form azjatyckich na czaszce dodatkowo występował grzebień strzałkowy, kość potyliczna kątowo załamana, prognatyzm zębodołowy, żuchwa pozbawiona bródki, zdobywał pożywienia na drodze zbieractwa, padlinożerstwa i łowiectwa, umiał posługiwać się ogniem, wytwarzał i używał narzędzia kamienne kultury aszelskiej, we wczesnym (dolnym) plejstocenie występował równocześnie z „masywnymi” Australopitekami i Homo habilis.
Cechy ludzkie Homo erectus:
powiększenie puszki mózgowej, proporcje kończyn, budowa nosa (po raz pierwszy wypukły), budowa klatki piersiowej, powiększenie rozmiarów ciała (do 1, 8 m).
Neandertalczyk
Homo neandertalensis:
występujący w okresie lodowcowym (130 – 30 tyś. lat temu), występujący w Europie, na Bliskim Wschodzie, uważano go za prymitywną istotę ludzką, ale był podobny do człowieka, pojemność czaszki większa niż u człowieka współczesnego (średnio 1520 cm3), niska i długa czaszka, pochylone czoło, silnie rozwinięte wały nadoczodołowe, duży i wydatny nos,kości policzkowe silnie, skierowane ku tyłowi, silny prognatyzm szczęk, wybrzuszona potylica, brak bródki, masywne przednie uzębienie, wzrost – 160 cm, krępa budowa ciała zdobywał pożywienie na drodze zbieractwa i łowiectwa, zamieszkiwał jaskinie i otwarte tereny, używał ognia, używał odzieży, posiadał zdolność do artykułowanej mowy (na co wskazuje kształt kości gnykowej determinujący położenie krtani względem gardła), zaawansowana organizacja społeczna grzebał zmarłych, opiekował się chorymi i niepełnosprawnymi, uprawiał chirurgię na co wskazuje brak kości przedramienia u jednego z osobników, żył czterdzieści parę lat, produkował narzędzia kamienne i kościane kultury mustierskiej, uprawiał sztukę (dziurawione zęby).
Hominidy (łac. Hominidae - człowiekowate); rodzina:naczelne. Do hominidów zaliczamy: Australopiteki, rodzaj: Homo – formy kopalne i rodzaj: Homo z gatunkiem: sapiens (łac. H. sapiens – człowiek myślący).
Australopiteki
Australopiteki (łac. Australopithecinae - małpoludy):
żyjące na sawannie w Afryce, naziemne, mały mózg (500 cm3), duża twarz, brak bródki, duże zęby, dwunożna lokomocja (dzięki przesuniętemu na spód czaszki otworowi potylicznemu (łac. foramen magnum – otwór wielki) wysokość od 1m do 1, 5 m, dość duży dymorfizm płciowy, pokarm roślinny z dodatkiem pokarmu zwierzęcego zdobywany na drodze zbieractwa i najprawdopodobniej padlinożerności, brak ognia, brak artykułowanej mowy (na co wskazuje kształt kości gnykowej determinujące położenie krtaniwzględem gardła), masa ciała ok. 50 kg.Najstarsze hominidy żyjące na pograniczu plio - plejstocenu (ok. 4, 5 - 1, 2 mln. lat temu)
Podtypy:
Australopiteki masywne (z 3 gatunkami): Australopithecus aethiopicus – najwcześniejszy , żyjący we wschodniej Afryce, Australopithecus robustus – żyjący w południowej Afryce, Australopithecus boisei – żyjący we wschodniej Afryce.Cechy austaralopiteków masywnych:
szeroka twarz, potężne mięśnie żwacza bardzo duże mięśnie trzonowe (dla porównania – 4 razy większe niż u ludzi, dorównujące wielkością zębom goryla, podczas gdy ich masa ciała była mała). Australopiteki gracylne (z 2 gatunakami):Australopithecus africanus – żyjący w Afryce południowej,Australopithecus afarensis – wcześniejszy niż A. Africanus.Cechy australopiteków gracylnych:
mozaikowośc ewolucji w cechach, duże kły wystające poza linię zgryzu (podobieństwo do szympansa), duża, wystająca twarz, miednica jak u ludzi dwunożność (pewne adaptacje służące wspinaniu się na drzewa zachowane).Homo habilis
Homo habilis (człowiek zręczny)
występujący we wschodniej Afryce (przynależność do południowoafrykańskich hominidów, występował w okresie plio - plejstoceńskim ( od 2, 2 do 1, 5 mln. lat temu), w cechach morfologicznych opisany jako pośredni między Australopitekami a Homo erectus, ze względu na dużą zmienność morfologiczną dopuszcza się pogląd, że formę Homo habilis reprezentują nawet dwa gatunki: Homo habilis i Homo rudolfensis. pojemność puszki mózgowej – 600 cm3, brak bródki, wytwarzał i używał narzędzi kultury olduwajskiej, zdobywał pokarm na drodze zbieractwa, padlinożerstwa i być może łowiectwa.Cechy Homo habilis w porównaniu do Australopiteków:
mniejsze i węższe przedtrzonowce i trzonowce w porównaniu z australopitekami, mniejsza i węższa żuchwa, mniejsza i mniej prognatyczna twarz, bardziej wysklepiona puszka mózgowa, otwór potyliczny (łac. foramen magnum – otwór wielki) przesunięty bardziej do przodu.Homo ercetus
Homo erectus (człowiek zręczny; Pithecanthropus erectus – Pitekantrop - dawna nazwa):
żył w okresie dolnego i środkowego plejstocenu (od 1, 8 mln. do 350 tyś. lat temu), żył na terenie Afryki i Azji (uważany za pierwszego hominida, który opuścił Afrykę) pojemność puszki mózgowej – 750 – 1225 cm3, długa i niska czaszka, grube kości sklepienia czaszki, pochylone czoło, wydatne wały nadoczodołowe (u form azjatyckich na czaszce dodatkowo występował grzebień strzałkowy, kość potyliczna kątowo załamana, prognatyzm zębodołowy, żuchwa pozbawiona bródki, zdobywał pożywienia na drodze zbieractwa, padlinożerstwa i łowiectwa, umiał posługiwać się ogniem, wytwarzał i używał narzędzia kamienne kultury aszelskiej, we wczesnym (dolnym) plejstocenie występował równocześnie z „masywnymi” Australopitekami i Homo habilis.Cechy ludzkie Homo erectus:
powiększenie puszki mózgowej, proporcje kończyn, budowa nosa (po raz pierwszy wypukły), budowa klatki piersiowej, powiększenie rozmiarów ciała (do 1, 8 m).Neandertalczyk
Homo neandertalensis:
występujący w okresie lodowcowym (130 – 30 tyś. lat temu), występujący w Europie, na Bliskim Wschodzie, uważano go za prymitywną istotę ludzką, ale był podobny do człowieka, pojemność czaszki większa niż u człowieka współczesnego (średnio 1520 cm3), niska i długa czaszka, pochylone czoło, silnie rozwinięte wały nadoczodołowe, duży i wydatny nos,kości policzkowe silnie, skierowane ku tyłowi, silny prognatyzm szczęk, wybrzuszona potylica, brak bródki, masywne przednie uzębienie, wzrost – 160 cm, krępa budowa ciała zdobywał pożywienie na drodze zbieractwa i łowiectwa, zamieszkiwał jaskinie i otwarte tereny, używał ognia, używał odzieży, posiadał zdolność do artykułowanej mowy (na co wskazuje kształt kości gnykowej determinujący położenie krtani względem gardła), zaawansowana organizacja społeczna grzebał zmarłych, opiekował się chorymi i niepełnosprawnymi, uprawiał chirurgię na co wskazuje brak kości przedramienia u jednego z osobników, żył czterdzieści parę lat, produkował narzędzia kamienne i kościane kultury mustierskiej, uprawiał sztukę (dziurawione zęby).http://www.zgapa.pl/zgapedia/Hominidy.html