Polskie powstania narodowe między 1830 – 1863 skierowane były przeciwko zaborcom, głównie Carskiej Rosji. Podstawą było dążenie do samostanowienia i uwolnienia się od jarzma zaborcy. Powstania Listopadowe i Styczniowe objęły swym zasięgiem teren Królestwa Polskiego i prowincji zabranych (Żmudź, Litwę, Wołyń). Natomiast powstanie Krakowskie w 1846 r. objęło swoim zasięgiem głównie Kraków i przyległe do niego tereny Galicji. Genezą Powstania Listopadowego było nieprzestrzeganie przez cara Rosji postanowień konstytucji z 1815 r. W 1819 zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę prewencyjną, w 1820 zawieszono wolność zgromadzeń i zabroniono działalności masonerii. W 1827 r. nastąpiły aresztowania członków Towarzystwa Patriotycznego. W Lipcu i Sierpniu 1830 r. wybuchły zwycięskie rewolucje we Francji i Belgii, które doprowadziły do podważenia systemu Świętego Przymierza zawiązanego przez Rosję, Austrię i Prusy. W 1828 r. zawiązało się tajne sprzysiężenie w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty pod dowództwem Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego. Był on powszechnie znienawidzony za stworzenie tajnej policji i donosicielstwa, a także publiczne poniżanie polskich oficerów. Bunt wybuchł w nocy z 29/30 Listopada 1830 r. Grupa młodych inteligentów zdobyła Belweder, siedzibę Wielkiego Księcia Konstantego. Niestety Wielki Książę zdołał zbiec. Powstańcy natomiast przy pomocy 15 000 pospólstwa i plebsu opanowali Arsenał. Zamordowali sześciu generałów i wysoko postawionych wojskowych przeciwnych powstaniu. Następnego dnia razem z ludnością cywilną opanowali całą stolicę. W ten sposób spisek wojskowy przeistoczył się w powstanie, Wielki Książe Konstanty, wycofał się z wiernymi mu generałami i oddziałami do koszar w Wierzbnie nie podejmując walk z powstańcami.
Polskie powstania narodowe między 1830 – 1863 skierowane były przeciwko zaborcom, głównie Carskiej Rosji. Podstawą było dążenie do samostanowienia i uwolnienia się od jarzma zaborcy. Powstania Listopadowe i Styczniowe objęły swym zasięgiem teren Królestwa Polskiego i prowincji zabranych (Żmudź, Litwę, Wołyń). Natomiast powstanie Krakowskie w 1846 r. objęło swoim zasięgiem głównie Kraków i przyległe do niego tereny Galicji.
Genezą Powstania Listopadowego było nieprzestrzeganie przez cara Rosji postanowień konstytucji z 1815 r. W 1819 zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę prewencyjną, w 1820 zawieszono wolność zgromadzeń i zabroniono działalności masonerii. W 1827 r. nastąpiły aresztowania członków Towarzystwa Patriotycznego. W Lipcu i Sierpniu 1830 r. wybuchły zwycięskie rewolucje we Francji i Belgii, które doprowadziły do podważenia systemu Świętego Przymierza zawiązanego przez Rosję, Austrię i Prusy.
W 1828 r. zawiązało się tajne sprzysiężenie w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty pod dowództwem Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego. Był on powszechnie znienawidzony za stworzenie tajnej policji i donosicielstwa, a także publiczne poniżanie polskich oficerów. Bunt wybuchł w nocy z 29/30 Listopada 1830 r. Grupa młodych inteligentów zdobyła Belweder, siedzibę Wielkiego Księcia Konstantego. Niestety Wielki Książę zdołał zbiec. Powstańcy natomiast przy pomocy 15 000 pospólstwa i plebsu opanowali Arsenał. Zamordowali sześciu generałów i wysoko postawionych wojskowych przeciwnych powstaniu. Następnego dnia razem z ludnością cywilną opanowali całą stolicę. W ten sposób spisek wojskowy przeistoczył się w powstanie, Wielki Książe Konstanty, wycofał się z wiernymi mu generałami i oddziałami do koszar w Wierzbnie nie podejmując walk z powstańcami.
Przyczyny:
1. Łamanie konstytucji nadanej Królestwu Polskiemu w 1815r. przez cara.
2. Obsadzanie wysokich urzędów ludźmi oddanymi carowi.
3. Niewywiązanie się cara Aleksandra I z obietnic powiększenia Królestwa o dawne ziemie polskie.
4. Utrata nadziei na rozszerzenie autonomii.
5. Działalność opozycji (Kaliszanie).
6. Wybuch lipcowej rewolucji w Paryżu i obalenie dynastii Burbonów.
7.obawa, że car Mikołaj I wyśle polskie wojsko do stłumienia antyholenderskiejo powstania w Belgii.
8. zawiązanie sprzysiężenia podchorążych Piotra Wysockiego w Warszawie, pragnącego odzyskać niepodległość, i zagrożenie aresztowaniem jego członków.