Unia lubelska - związek Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim zawarty 1 lipca 1569 na Sejmie w Lublinie. Określany jako unia realna, w odróżnieniu od poprzednich, wiążących oba państwa tylko osobą władcy (unia personalna). Została przyjęta 28 czerwca, a podpisana 1 lipca 1569, ostatecznie ratyfikowana przez króla 4 lipca 1569. W jej wyniku powstało państwo zwane odtąd: Rzeczpospolitą Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego - ze wspólnym monarchą, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną - zachowano odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo
Na genezę Unii Lubelskiej złożyły się: działanie obozu egzekucyjnego, który dążył do ściślejszego zespolenia wszystkich ziem, w jakikolwiek sposób połączonych z Polską. Poza tym szlachta dążyła do szerszej ekspansji gosp. Na Wschodzie w związku z rozwojem gosp. Folwarczno - pańszczyźnianej. Mogło to nastąpić po głębszej, wykraczającej poza personalną, unii polsko - litewskiej. Szlachta litewska szukała poparcia w szlachcie polskiej do walki z rodzimą magnaterią. Szlachta litewska dązyła również do uzyskania takich samych przywilejów, jakie posiadała szlachta polska. Litwa obawiała się wzrostu potęgi Państwa Moskiewskiego i szukała pomocy militarnej w Polsce. Bezpośrednie okoliczności zawarcia nowej unii były związane z Zygmuntem Augustem, który mimo 3 małżeństw, nie zapewnił następstwa tronu w Polsce.
W takich okolicznościach dochodzi do zwołania sejmu w Lublinie, który obradował od stycznia do lipca 1569 r. Obrady były burzliwe. Był moment, w którym wydawało się, że sejm zostanie zerwany, kiedy magnateria litewska opuściła obrady. Wtedy Zygmunt August, chcąc koniecznie doprowadzić do kompromisu między szlachtą polską a litewską oraz podpisania nowej unii, zarządził inkorporację części Podlasia, Wołynia, Podola i wkrótce Kijowszczyzny do Polski. W następstwie magnaci litewscy popowrócili na obrady sejmu i 28 czerwca 1569 r. doczodzi do podpisania uniirealnej, Unii Lubelskiej polsko - litewskiej. Akty unijne wystawiono 1 lipca. Król zaaprobował je 4 lipca. Według nowej unii realnej Polska i Litwa posiadały:
Unia lubelska - związek Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim zawarty 1 lipca 1569 na Sejmie w Lublinie. Określany jako unia realna, w odróżnieniu od poprzednich, wiążących oba państwa tylko osobą władcy (unia personalna). Została przyjęta 28 czerwca, a podpisana 1 lipca 1569, ostatecznie ratyfikowana przez króla 4 lipca 1569. W jej wyniku powstało państwo zwane odtąd: Rzeczpospolitą Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego - ze wspólnym monarchą, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną - zachowano odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo
Na genezę Unii Lubelskiej złożyły się: działanie obozu egzekucyjnego, który dążył do ściślejszego zespolenia wszystkich ziem, w jakikolwiek sposób połączonych z Polską. Poza tym szlachta dążyła do szerszej ekspansji gosp. Na Wschodzie w związku z rozwojem gosp. Folwarczno - pańszczyźnianej. Mogło to nastąpić po głębszej, wykraczającej poza personalną, unii polsko - litewskiej. Szlachta litewska szukała poparcia w szlachcie polskiej do walki z rodzimą magnaterią. Szlachta litewska dązyła również do uzyskania takich samych przywilejów, jakie posiadała szlachta polska. Litwa obawiała się wzrostu potęgi Państwa Moskiewskiego i szukała pomocy militarnej w Polsce. Bezpośrednie okoliczności zawarcia nowej unii były związane z Zygmuntem Augustem, który mimo 3 małżeństw, nie zapewnił następstwa tronu w Polsce.
W takich okolicznościach dochodzi do zwołania sejmu w Lublinie, który obradował od stycznia do lipca 1569 r. Obrady były burzliwe. Był moment, w którym wydawało się, że sejm zostanie zerwany, kiedy magnateria litewska opuściła obrady. Wtedy Zygmunt August, chcąc koniecznie doprowadzić do kompromisu między szlachtą polską a litewską oraz podpisania nowej unii, zarządził inkorporację części Podlasia, Wołynia, Podola i wkrótce Kijowszczyzny do Polski. W następstwie magnaci litewscy popowrócili na obrady sejmu i 28 czerwca 1569 r. doczodzi do podpisania uniirealnej, Unii Lubelskiej polsko - litewskiej. Akty unijne wystawiono 1 lipca. Król zaaprobował je 4 lipca. Według nowej unii realnej Polska i Litwa posiadały: