Herakles był synem Zeusa i królowej Alkmeny. Ojciec, chcąc dać mu nieśmiertelność, zabrał go raz do nieba i położył przy śpiącej Herze, by chłopak mógł ssać mleko bogini. Lecz Hera jednak się obudziła i odtrąciła nie swoje dziecko. Kilka kropel jej mleka rozlało się po niebie i tak powstała Droga Mleczna, a kilka spadło na ziemię i wyrosły z nich białe lilie. Hera nienawidziła Heraklesa przez całe życie.
Gdy miał on dziesięć miesięcy, po raz pierwszy okazał swoją nadludzką siłę. Alkmena, wykapawszy Ifiklesa, drugiego brata Heraklesa, ułożyła ich w spiżowej tarczy, służącej za kołyskę. Dzieciątka spały już, gdy Hera w środku nocy zesłała na nich dwa potworne węże, by udusiły Heraklesa. Najeżone ostrymi łuskami, wpełzły do pokoju z przeraźliwym sykiem, a z ich oczu buchał ogień, a z paszcz ciekła jadowita substancja. Wielka jasność rozgorzała w całym pałacu. Młodszy Ifikles uciekł z krzykiem, gdy Herakles chwycił obydwa stwory i zaczął je dusić. Przybiegła Alkmena razem ze swym mężem Amfitrionem. Rozbudzona służba wypełniła cały dziecinny pokój. Wszyscy w zdumieniu patrzyli na to, jak mały berbeć gniecie węże, które martwe opadły na kamienną posadzkę. Pokazujac matce i ojczymowi zabite gady śmiał się i skakał.
Herakles rósł zdrowo. Amfitron wcześnie nauczył go dosiadać koni i dobrał najlepszych mistrzów, aby go kształcili w zapasach, strzelaniu z łuku i rzucaniu oszczepem, w całym wojennym rzemiośle. Sypiał na twardym łożu pod skórami dzikich zwierząt, a żywił się mięsem obficie jak i chlebem. Matka chciała, aby nie zaniedbywał on nauk, lecz nie miał on zamiłowania do książek. Razu pewnego nauczyciel zaprowadził go do biblioteki i zachęcał do wybrania sobie jakiejś książki. Herakles wybrał sobie książkę kucharską. Zgorszony pedagog zaczął strofować go, a porywczy chłopak tak się uniósł, że uderzył starego nauczyciela i go zabił. Wtedy jego ojczym wypędził go z domu i kazał mu w górach paść stado wołów.
Jednak Herakles nie bardzo się tym zmartwił. Miał teraz swobodę, jakiej nie miał nigdy wcześniej. Rozrósł się okrutnie. Gdy był głodny, mógł zjeść całego wołu. Puchar do wina miał tak ogromny, że musiało go nieść dwóch ludzi. W wieku osiemnastu lat zabił lwa, a z jego skóry zrobił sobie okrycie. Łeb lwa nosił, niby hełm, na głowie. Hermes dał mu miecz, Apollo strzały, Atena pancerz, a Hefajstos kołczan pięknej roboty. Herakles natomiast wyrwał w lesie drzewo oliwne z korzeniami i zrobił sobie z niej maczugę, z którą nigdy się nie rozstawał.
Wybuchła wojna. Bohater ruszył z pomocą królowi tebańskiemu, na którego ziemie najechał wróg. Z garstką żołnierzy złamał szeregi nieprzyjaciela i wrócił jako zwycięzca. Król w nagrodę ofiarował mu za żonę swoją córkę. Herakles przez kilka lat siedział w domu zabawiając swoje dzieci. Ale pewnego razu, gdy składał ofiarę, ogarnęło go szaleństwo. Nie wiedząc co czyni, wziął nóż i rzucił się z nim ku żonie, a dzieci udusił. Gdy szaleństwo go minęło, poszedł do delfickiej wyroczni po radę, co ma czynić, aby odpokutować tę zbrodnię. Pytia kazała mu iść do Myken i zaciągnąć się na służbę do króla Eurysteusa. Co mu robić każe ma wypełnić, dopóki nie wykona dwunastu prac. I poszedł.
1
Lew
Eurysteus był wielkim tchórzem. Ujrzawszy przed sobą tak potężnego siłacza zląkł się i prędko wymyślił dla niego robotę dosyć niebezpieczną. Kazał mu przynieść lwa z Nemei. Był to okrutny potwór, który niszczył pokój cichych winnic pod miastem. Pustoszył pola i porywał pasterzom bydło. Cała okolica jakby wymarła, nawet nimfy pochowały się w gąszczach. Herakles strzelał najpierw do niego z łuku, lecz było to nadaremne, ponieważ żelazo nie mogło przebić grubej skóry zwierza. Wtedy ruszył na niego z maczugą. Lew schronił się do jamy. Tam go przyparł i zadusił. Zdechłego lwa wziął na plecy i przyniósł przed oblicze króla Myken. Eurysteus tak się przeraził, że zabronił mu wchodzenia do miasta, a porozumiewał się z nim tylko przez posłańca.
2
Hydra
Drugą jego pracą miało być zabicie hydry lernejskiej. Koło miejscowości Lerna, niedaleko Argos, rozlewały się bagna otoczone ze wszystkich stron skałami. Brzegiem tych bagien przebiegala wąska ścieżka, którą musiał przejść każdy, kto chciał się dostać z Argolidy do Lakonii. Tam właśnie osiadł ten ohydny płaz i czychał na ludzi. Gdy mu tylko zabrakło pożywienia, zapuszczał się między okoliczne wsie i rozszarpywał bydło oraz niszczył plony. Hydra była niezmiernie wielka i miała dziesięć głów, z czego jedną nieśmiertelną, a znajdowała się ona w samym środku dziesięciu odrażających łbów. Herakles przybywszy do Lerny zatrzymał konie i zaczął strzelać w głąb smoczej jamy. Rozjuszona bestia opuściła kryjówkę, a wtem on chwycił ją za gardziel. Macki hydry oplotły się dokoła jego nogi, tak że musiał dobrze uważać, aby nie upaść. Po długiej walce oberwał jej parę głów, lecz z każdej uciętej głowy wyrastałybtrzy nowe. Na domiar złego, na pomoc potworowi przyszedł olbrzymi rak, który szczypał herosa po nogach. Zgniótł go obcasem i kazał swemu woźnicy, Jolaosowi, zapalić pobliski las. Gdy to się stało, Herakles na nowo ucinał hydrze łby, a rany natychmiast, wypalał i łby więcej nie odrastały. Na koniec wziął i wyrwał nieśmiertelną głowę i przygniótł ją kamieniem. Kadłub zaś rozciął i w żółtej krwi zabitego stwora zatruł swoje strzały. Wyszedł z tej walki strasznie pokąsany i całe ciało go piekło. Któryś z bogów powiedział mu, aby poszukał ziela, które kształtem przypomina hydrę. Herakles znalazł to ziele i wyzdrowiał.
3
Łania ceryntyjskia
Następną pracą, jaką Eurysteus kazał mu zrobić było sprowadzenie do miasta łani ceryntyjskiej. Było to bardzo piękne, zwierzę, które miało złote poroże i spiżowe racice. Nikomu nie wyrządzało krzywdy, bo biegało sobie po górach Arkadii. Łania była ulubienicą Artemidy. Z tego powodu Herakles nie chciał jej zabić, ani zranić, więc biegał za nią rok cały. Na koniec dopadł ją w jakiejś gęstwinie i wziąwszy na ramiona, ruszył do Myken. Po drodze spotkał Artemidę, która chciała mu ją odebrać, ale nie dał jej. Wtedy bogini zaczęła lżyć na niego, a Herakles musiał się wytłumaczyć, że robi wszystko z nakzu złego króla Myken i uspokoił rozgniewaną boginię.
4
Dzik
Ledwo heros wrócił do Myken z łanią, gdy herold oznajmił mu, że ma znów ruszyć do Arkadii, gdzie w okolicach Erymantu pojawił się dzik. Był on bardzo wielki, zagrażał ludziom i zwierzętom mieszkającym w okolicy. Była wtedy zima. Herakles wypłoszył dzika z gęstwiny i tak długo pędził go po śniegu, aż dzik padł omdlały. Wtedy wrzucił go sobie na plecy i zaniósł do króla.
5
Stajnia Augiasza
Piątą pracą, jaką miał wykonać, było oczyszczenie stajni Augiasza w jeden dzień. Augiasz był królem Elidy i miał nieprzebrane ilości bydła. Samych wołów miał trzy tysiące. W owych stajniach zebrało się tyle nawozu, że wszyscy mieszkańcy Elidy nie mogli by tego uprzątnąć. Wobec tego pozostawiono wszystko jak było - od trzydziestu lat nikt tu nie wymiatał, chyba tak sobie, po wierzchu. Bohater poszedł i obiecał mu, że oczyści jego stajnię w jeden dzień. Nie wspomniał, kto go posłał, ale zażądał dziesiątej części trzody za trud wykonany przy sprzątaniu. Król zgodził się tym chętniej, gdyż rzecz wydawała mu się do wykonania niemożliwa. Ale Herakles rozkopał z jednej strony grunt pod oborą i za pomocą osobnego kanału skierował niedaleko płynącą rzekę Penejos tak, że strumień przepływał przez stajnię i w kilka godzin woda wszystko wymyła. Jednak niegodziwy Augiasz odmówił mu zapłaty, za co nawiedził heros kraj wojną, a niedowierzającego króla zabił.
6
Ptaki
W Arkadii było miasto Stymfalos nad jeziorem o tej samej nazwie. Okolica bogata i ludna zaczęła powoli marnieć i obracać się w pustkowie, odkąd w pobliskim lesie zagnieździły się niesłychane roje ptaków, jakich świat jeszcze na oczy nie widział. Miały bowiem żelazne dzioby, a w skrzydłach ostre pióra, które mogły wyrzucać niczym strzały z łuku. Żywiły się ludzkim mięsem. Gdy niegodziwy król Myken się o tym dowiedział, natychmiast posłał tam Heraklesa, żeby wytępił te szkodniki. Lecz ptaki siedziały w lesie i trzeba było je najpierw z tamtąd wypłoszyć. Bohaterowi na pomoc przyszła Atena i przyniosła mu cudne spiżowe grzechotki, które wykonał Hefajstos. Herakles umieścił te grzechotki na wzgórzu pod lasem i okropnym grzechotaniem wystraszył ptaki z boru. Przerażone latały po niebie, a on je wszystkie po kolei wybijał.
7
Byk
Eurysteus nie posiadał się ze złości, że syn pięknej Alkmeny wykonuje najtrudniejsze zadania bez żadnego niebezpieczeństwa. Obawiał się również, że Heraklesowi może w końcu znudzić się niewola, a wtedy strąci go z tronu i zabije, a samego siebie koronuje na króla Myken. Lecz heros wiedział, że musi odpokutować swą zbrodnię i był mu cały czas uległy. Powrócił z Krety niosąc na barkach olbrzymiego byka, którego Eurysteus kazał mu żywego przyprowadzić. Podły król wysłał go po klacze króla Diomedesa.
8
Klacze Diomedesa
Była to daleka droga, albowiem król Diomedes mieszkał na północy, w Tracji. Miał on czwórkę cudownych klaczy, które żywiły się ludzkim mięsem. Oszczędzając swych poddanych rzucał im do pożarcia obcokrajowców przybywających do jego kraju. Herakles wpadł jak burza do pałacu, powalił straż i wyprowadził konie z zagrody. Tymczasem nadbiegł Diomedes razem ze swym wojskiem. Bohater mocno ścisnął maczugę, puścił ją kilka razy młyńcem i zgraja uciekła. Na polu było wielu zabitych, w tym sam król Diomedes.
9
Pas Hopolity
Dziewiątą pracą dla niego miało być zdobycie pasa Hipolity, królowej Amazonek. Były to kobiety-wojowniczki, które mieszkały na obrzeżach Morza Czarnego. Wychowywały ze swego potomstwa tylko dziewczynki, chłopców zaś zabijały. Wypalały sobie prawą pierś, aby mieć więcej swobody w rzucaniu dzidą, lewą zaś karmiły dzieci. Utrzymywały się z grabieży i rozbojów. Ubierały się w skóry dzikich zwierząt, świetnie rzucały oszczepem i strzelały z łuku. Miały tarcze w kształcie półksiężyca i hełmy ozdobione piórami. Hipolita, jako królowa, nosiła na zbroi ozdobny pas, który otrzymała od Aresa. Ten właśnie klejnot zapragnęła mieć przy sobie córka Eurysteusa. Herakles zabrał garść pomocników i ruszył z nimi do kraju Amazonek. Hopolita, dowiedziawszy się o celu jego wyprawy, zgodziła się oddać pas, aby nie wszczynano wojny. Jednak Hera wzięła na siebie postać Amazonki i poszła nocą do obozu, gdzie pobudziła wszystkie kobiety, wmawiając im, że jacyś cudzoziemcy porwali ich królową. W obozie zawrzało. Uzbroiły się, dosiadły koni i zaczęły ścigać Heraklesa. ten myśląc, że to podstęp, zabił Hipolitę, zdarł z niej jej pas i po zwycięskiej walce z Amazonkami odjechał w kierunku Myken.
Wylądował jednak w Troi. Miastu groziło wielkie nieszczęście przez gniew Apolla i Posejdona. Przed rokiem dwaj bogowie przyszli do króla Laomedona i obiecali otoczyć murami Troję za umówioną zapłatą. Lecz kiedy mury stanęły, król odmówił zapłaty. Wówczas Apollo zesłał na miasto zarazę, a Posejdon smoka, który nagle wyłoniwszy się z morza sprowadził zalew i porywał ludzi z pola. Wróżbici orzekli, że chcąc uratować miasto od zagłady, król musi własną córkę wydać na pożarcie smokowi. Laomedon nie mógł się opierać żądaniu swych poddanych i kazał przywiazać dziewczynę do nadmorskich skał. Smok nie zdążył jej jeszcze zjeść, gdy Herakles zjawił się w Troi. Stanął przed królem i obiecał, że zabije smoka, jeśli dostanie cudowne konie, które król trzyma w stajni. Laomedon zgodził się. Heros porąbał smoka i uwolnił królewnę. Ale kiedy niebezpieczeństwo minęło, Laomedon wygnał go z miasta i nie dał mu żadnego konia. Herakles odjechał grożąc mu wojną. Tymczasem wrócił do Myken i oddał tamtejszemu królowi pas Hipolity.
10
Woły Gerionesa
Twardy pan kazał mu iść po woły Gerionesa. Herakles zawędrował całą Europę i pół Afryki, a na pamiątkę tego zdarzenia ustawił między dwiema częściami świata dwie skały, które zwano "słupami Heraklesa" - dzisiejszy Gibraltar i Ceuta. Wreszcie odnalazł owe woły, których strzegł dwugłowy pies i siedmio głowy smok. Herakles zbił psa i smoka, a bydło zabrał. Wtedy zjawił się sam Geriones. Był to olbrzym, który miał ciało nie jednego męża, a trzech, a więc trzy głowy, trzy pary rąk i nóg. Mógł walczyć od świtu do nocy, bo gdyby jedno ciało ogarnęło zmęczenie, dwa inne były by zdrowe i wypoczęte. Herakles położył go kilkoma strzałami. W Mykenach woły te ofiarowano Herze, a Heraklesa wysłano po złote jabłka Hesperyd.
11
Złote jabłka Hesperyd
Gaja podarowała Herze z okazji jej ślubu z Zeusem śliczną jabłoń, która rodzi złote owoce. Hera zasadziła drzewo w ogrodzie bogów, na najdalszym zachodzi, gdzie dzień i noc się spotykają, i kazała je pilnować trzem siostrom, Hesperydom. Na drzewie siedział stugłowy, nieśmiertelny smok, mówiący we wszystkich językach na ziemi. Bohater nie myślał walczyć ze smokiem. Zaszedł do Atlasa, jednego z tytanów, co na swoich mocnych barkach trzyma cały świat. Pozdrowił go grzecznie i poprosił, żeby przyniósł jabłka, a on potrzyma przez trochę ziemię. Atlas zgodził się, poszedł i zerwał trzy złote owoce, lecz gdy wrócił, nie chciał już wziąć na swe barki świata. "Odpocznę sobie, a ty się trochę pomęcz" powiedział do niego. Bohater przeląkł się nienażarty, gdyż wcale nie miał ochoty stać tak całe życie z ziemią na plecach. Ale nie dał po sobie tego poznać, mówiąc, że owszem, robota mu się podoba, tyle że jest do niej nieprzyzwyczajony, źle ułożył sobie firmament i prosi, aby mu przez chwilę jeszce potrzymał. Dobroduszny olbrzym położył jabłka na ziemi i znów wziął na plecy sklepienie. Herakles bez słowa zabrał jabłka i odszedł.
12
Cerber
Tymczasem w Mykenach Eurysteus nie posiadał się z radości. Wymyślił Heraklesowi ostatnią pracę. Polecił sprowadzić mu z piekła samego Cerbera. Zatroskał się bohater i z niepewnością spojrzał w niebo. Nie chciał jeszcze umierać, a tu posyłają go na pewną zgubę. Lecz prędko otrząsnął się z tych myśli - przecież była to jego ostatnia praca. Spełni, co mu nakazano. Ale wpierw chciał się przygotować nim ruszy w drogę. Udał się do Eleusis i prosił, żeby go wtajemniczono w misteria. Oczyściwszy się ze wszystkich grzechów przybył do miasta Tajnaros, gdzie było wejście do podziemia. Nie zwierzał się nikomu i nocą wśliznął się do zaklętej pieczary prowadzącej do Hadesu. Zjawił się tak nagle, że na jego widok cienie, upiory i szkarady piekielne zaczęły uciekać. To dodało mu otuchy. Śmiało stanął przed Hadesem i powiedział, o co mu chodzi. Bóg rozgniewał się i chciał uderzyć go berłem, ale Herakles prędko wyciągnął strzałę i strzałem z łuku dotkliwie zranił nieśmiertelnego. W podziemiu nie było lekarza, więc król piekieł musiał udać się na Olimp, gdzie go medyk opatrzy. Tymczasem Herakles odszukał Cerbera, zaszytego w najciemniejszym kącie Tartaru. Pies bronił się rozpaczliwie, lecz heros trzymał go mocno, aż wyprowadził na światło dzienne. Tedy Cerber spokorniał, i tylko żałośnie wył ze smutku. Eurysteus w piwnicy się schował, gdy dano mu znak, że Herakles idzie ku bram miasta z psem z Hadesu. kazał mu powiedzieć przez herolda, aby psa puścił, a sam on miał sobie już pójść. Uwolniony Cerber jednym susem znalazł się w Tartarze i ze skomleniem przypadł do nóg Hadesa, jakby go prosił, aby więcej nie musiał wychodzić na powierzchnię.
Herakles, spełniwszy pokutę, postanowił powtórnie się ożenić. Właśnie nadarzyła się ku temu okazja, bo pewien bardzo bogaty król ogłosił, że wyda swą jedynaczkę za tego, który przewyższy go w strzelaniu z łuku. Heros stanął do zawodów i zwyciężył. Lecz królewscy bracia nie chcieli oddać mu siostry. Mówili, że miewa on czasami napady szału i znów mógłby zabić żonę i dzieci. Bohater tak się rozgniewał, ze jednego z nich uśmiercił. Za rozlanie niewinnej krwi bogowie nawiedzili go ciężką niemocą. Aby się wyleczyć, poszedł do Delf, zasięgnąć rady wyroczni. Lecz Pytia nie chciała z nim rozmawiać, co doprowadziło go do wściekłości tak wielkiej, ze splądrował świątynię. Apollo stanął z nim do walki i nie wiadomo jakby się skończył ów spór, gdyby Zeus nie rozdzielił ich swymi piorunami. Na radzie olimpijskiej postanowiono oddać go za karę na trzyletnią służbę do królowej Omfali. Była to dziwna osoba. Miała piękne państwo, wielki dwór i niezmierzoną ilość bogactw, lecz wszystko było u niej inaczej. Kobiety zajmowały się rzemiosłem wojennym, a mężczyźni robotami domowymi. Musiał więc Herakles zdjąć okrycie z lwiej skóry i przywdziać niewieście szaty, a miast ukochanej maczugi dano mu do ręki kądziel i posadzono przy krosnach. Była top niewola cięższa i bardziej haniebna niż u króla Myken. Omfala przystroiła się w zbroję bohatera i na oczach całego dworu biła go pantoflem po gębie.
Po trzech, ciężkich dla niego latach skończył się okres trzyletniej służby. Herakles ubrał się jak dawniej i bez pożegnania opuścił pałac królowej. Owiało go szerokie powietrze ziemi, poczuł się na nowo zdrowy i silny. Zakładał miasta, dusił potwory a zbójców wieszał na gałęziach. Wszyscy bogowie go kochali. Oprócz Hery, naturalnie. Atena nieraz osłaniała go swą tarczą, Hermes wyprowadzał go z manowców na dobrą drogę, Dionizos zapraszał do stołu, przy którym zawsze lało się wino. W jednym kraju zakochał się w pięknej królowej i pojął ją za żonę.
Ów królewna nazywała się Dejanira. Patrzyła na swego małżonka z zachwytem i podziwem. Herakles nie był podobny do innych ludzi. Długoletnie spotkania z potworami i olbrzymami spowodowały, że rozrósł się i miał więcej siły. Podeszwy od nóg stwardniały tak bardzo, że były mocniejsze i grubsze od sandałów. Prześcigał kozy i jelenie w biegu. Nie dotykał go skwar i niepogoda. Skóra pociemniała mu jak brąz. Biło od niego zdrowie szerokich pól, nocy pod gołym niebem, tłustych ćwierci mięsa. W płaszczu z lwiej skóry, ze wspaniałą grzywą włosów opadających na ramiona, z gwiazdami oczu wśród gęstego zarostu. Był po prostu piękny jakąś pierwotną urodą.
Dejanira przy nim wyglądała jak jakaś mrówka. Co chwila brał ją na ręce, by nie utrudziła swych stóp na kamienistej drodze. A gdy przechodzili przez głębokie strumienie, jego broda zanurzała się w wodzie i wówczas wyglądał jak jakiś rzeczny bóg, dobry i potężny. Wędrowali. Herakles pragnął teraz założyć gdzieś dom, w którym mógłby odpoczywać, mieć jakiś kawałek ziemi, by sadzić kapustę i wieczorami przy kielichu opowiadać swym sąsiadom swoje przygody. Gdy stanęli nad pewna rzeką szukając brodu, spotkali centaura Nessosa, który ofiarował się przenieść na swym grzbiecie Dejanirę. Lecz gdy heros oddalił się o kilka kroków, podstępny centaur zaczął uciekać. Herakles strzelił do niego z łuku i go zabił. Nessos umierawszy rzekł do Dejaniry: "Jeżeli chcesz mieć niezawodny środek, aby na zawsze zachować dla siebie miłość twego męża, nabierz trochę mojej krwi, która jest w tych sprawach cudnym lekarstwem". W tej chwili Herakles zawołał z przeciwnego brzegu: "Co robisz tam tak długo? Pozostaw go, niech zgnije, i chodź do mnie". - "Idę już!" - krzyknęła Dejanira i prędko schowała pod suknią flakonik z krwią centaura.
Dejanira była bardzo zazdrosną zoną. Każdą kobietę traktowała jak rywalkę. Oczywiście myliła się, gdyż bohater kochał ją całym swym wielkim sercem. Chcąc być bardziej pewna, że mąż jest wierny, postanowiła wypróbować centaurowe lekarstwo. Krew Nessosa wylała do miednicy i wyprała w niej koszulę Heraklesa. Koszula zabarwiła się pięknym szkarłatem i Herakles ubrał się w nią, gdy szedł składać ofiarę Zeusowi. Nessos zemścił się straszliwie. Jego krew była okrutnym jadem, który przesiąkł w ciało, wżarł się w nie i zaczął je trawić szalonym ogniem bólu. Herakles krzyczał i darł z siebie nieszczęsną koszulę, aż strzępy odpadały razem z kawałami mięsa. Płakał. Herakles płakał pod wpływem niebywałych wprost katuszy, jakie na niego sprowadziła słaba, kochająca niewiasta. Nie było już dla niego ratunku. Dejanira powiesiła się z rozpaczy. A bohater zawlókł się na wzgórze, sam ułożył sobie stos pogrzebowy, rozesłał na nim skórę lwa, pod głowę podłożył sobie maczugę i tak legła, by żywcem spłonęło jego ciało. Ledwie jednak pierwsze płomienie go dosięgnęły, a rozległ się huk gromu i błyskawice zorały ciemne niebo. Przestał cierpieć. Podpłynęła ku niemu chmura i na niej odjechał do nieba. U wrót Olimpu czekała Iris z Nike, aby mu włożyć wieniec na głowę. Zeus zszedł z tronu i wziął go w ramiona. Uczynił go nieśmiertelnym a Hera, zapomniawszy o gniewie, podarowała mu za żonę Hebę, swą córę, boginię młodości.
12 prac Heraklesa (Herkulesa):
Herakles był synem Zeusa i królowej Alkmeny. Ojciec, chcąc dać mu nieśmiertelność, zabrał go raz do nieba i położył przy śpiącej Herze, by chłopak mógł ssać mleko bogini. Lecz Hera jednak się obudziła i odtrąciła nie swoje dziecko. Kilka kropel jej mleka rozlało się po niebie i tak powstała Droga Mleczna, a kilka spadło na ziemię i wyrosły z nich białe lilie. Hera nienawidziła Heraklesa przez całe życie.
Gdy miał on dziesięć miesięcy, po raz pierwszy okazał swoją nadludzką siłę. Alkmena, wykapawszy Ifiklesa, drugiego brata Heraklesa, ułożyła ich w spiżowej tarczy, służącej za kołyskę. Dzieciątka spały już, gdy Hera w środku nocy zesłała na nich dwa potworne węże, by udusiły Heraklesa. Najeżone ostrymi łuskami, wpełzły do pokoju z przeraźliwym sykiem, a z ich oczu buchał ogień, a z paszcz ciekła jadowita substancja. Wielka jasność rozgorzała w całym pałacu. Młodszy Ifikles uciekł z krzykiem, gdy Herakles chwycił obydwa stwory i zaczął je dusić. Przybiegła Alkmena razem ze swym mężem Amfitrionem. Rozbudzona służba wypełniła cały dziecinny pokój. Wszyscy w zdumieniu patrzyli na to, jak mały berbeć gniecie węże, które martwe opadły na kamienną posadzkę. Pokazujac matce i ojczymowi zabite gady śmiał się i skakał.
Herakles rósł zdrowo. Amfitron wcześnie nauczył go dosiadać koni i dobrał najlepszych mistrzów, aby go kształcili w zapasach, strzelaniu z łuku i rzucaniu oszczepem, w całym wojennym rzemiośle. Sypiał na twardym łożu pod skórami dzikich zwierząt, a żywił się mięsem obficie jak i chlebem. Matka chciała, aby nie zaniedbywał on nauk, lecz nie miał on zamiłowania do książek. Razu pewnego nauczyciel zaprowadził go do biblioteki i zachęcał do wybrania sobie jakiejś książki. Herakles wybrał sobie książkę kucharską. Zgorszony pedagog zaczął strofować go, a porywczy chłopak tak się uniósł, że uderzył starego nauczyciela i go zabił. Wtedy jego ojczym wypędził go z domu i kazał mu w górach paść stado wołów.
Jednak Herakles nie bardzo się tym zmartwił. Miał teraz swobodę, jakiej nie miał nigdy wcześniej. Rozrósł się okrutnie. Gdy był głodny, mógł zjeść całego wołu. Puchar do wina miał tak ogromny, że musiało go nieść dwóch ludzi. W wieku osiemnastu lat zabił lwa, a z jego skóry zrobił sobie okrycie. Łeb lwa nosił, niby hełm, na głowie. Hermes dał mu miecz, Apollo strzały, Atena pancerz, a Hefajstos kołczan pięknej roboty. Herakles natomiast wyrwał w lesie drzewo oliwne z korzeniami i zrobił sobie z niej maczugę, z którą nigdy się nie rozstawał.
Wybuchła wojna. Bohater ruszył z pomocą królowi tebańskiemu, na którego ziemie najechał wróg. Z garstką żołnierzy złamał szeregi nieprzyjaciela i wrócił jako zwycięzca. Król w nagrodę ofiarował mu za żonę swoją córkę. Herakles przez kilka lat siedział w domu zabawiając swoje dzieci. Ale pewnego razu, gdy składał ofiarę, ogarnęło go szaleństwo. Nie wiedząc co czyni, wziął nóż i rzucił się z nim ku żonie, a dzieci udusił. Gdy szaleństwo go minęło, poszedł do delfickiej wyroczni po radę, co ma czynić, aby odpokutować tę zbrodnię. Pytia kazała mu iść do Myken i zaciągnąć się na służbę do króla Eurysteusa. Co mu robić każe ma wypełnić, dopóki nie wykona dwunastu prac. I poszedł.
1
Lew
Eurysteus był wielkim tchórzem. Ujrzawszy przed sobą tak potężnego siłacza zląkł się i prędko wymyślił dla niego robotę dosyć niebezpieczną. Kazał mu przynieść lwa z Nemei. Był to okrutny potwór, który niszczył pokój cichych winnic pod miastem. Pustoszył pola i porywał pasterzom bydło. Cała okolica jakby wymarła, nawet nimfy pochowały się w gąszczach. Herakles strzelał najpierw do niego z łuku, lecz było to nadaremne, ponieważ żelazo nie mogło przebić grubej skóry zwierza. Wtedy ruszył na niego z maczugą. Lew schronił się do jamy. Tam go przyparł i zadusił. Zdechłego lwa wziął na plecy i przyniósł przed oblicze króla Myken. Eurysteus tak się przeraził, że zabronił mu wchodzenia do miasta, a porozumiewał się z nim tylko przez posłańca.
2
Hydra
Drugą jego pracą miało być zabicie hydry lernejskiej. Koło miejscowości Lerna, niedaleko Argos, rozlewały się bagna otoczone ze wszystkich stron skałami. Brzegiem tych bagien przebiegala wąska ścieżka, którą musiał przejść każdy, kto chciał się dostać z Argolidy do Lakonii. Tam właśnie osiadł ten ohydny płaz i czychał na ludzi. Gdy mu tylko zabrakło pożywienia, zapuszczał się między okoliczne wsie i rozszarpywał bydło oraz niszczył plony. Hydra była niezmiernie wielka i miała dziesięć głów, z czego jedną nieśmiertelną, a znajdowała się ona w samym środku dziesięciu odrażających łbów. Herakles przybywszy do Lerny zatrzymał konie i zaczął strzelać w głąb smoczej jamy. Rozjuszona bestia opuściła kryjówkę, a wtem on chwycił ją za gardziel. Macki hydry oplotły się dokoła jego nogi, tak że musiał dobrze uważać, aby nie upaść. Po długiej walce oberwał jej parę głów, lecz z każdej uciętej głowy wyrastałybtrzy nowe. Na domiar złego, na pomoc potworowi przyszedł olbrzymi rak, który szczypał herosa po nogach. Zgniótł go obcasem i kazał swemu woźnicy, Jolaosowi, zapalić pobliski las. Gdy to się stało, Herakles na nowo ucinał hydrze łby, a rany natychmiast, wypalał i łby więcej nie odrastały. Na koniec wziął i wyrwał nieśmiertelną głowę i przygniótł ją kamieniem. Kadłub zaś rozciął i w żółtej krwi zabitego stwora zatruł swoje strzały. Wyszedł z tej walki strasznie pokąsany i całe ciało go piekło. Któryś z bogów powiedział mu, aby poszukał ziela, które kształtem przypomina hydrę. Herakles znalazł to ziele i wyzdrowiał.
3
Łania ceryntyjskia
Następną pracą, jaką Eurysteus kazał mu zrobić było sprowadzenie do miasta łani ceryntyjskiej. Było to bardzo piękne, zwierzę, które miało złote poroże i spiżowe racice. Nikomu nie wyrządzało krzywdy, bo biegało sobie po górach Arkadii. Łania była ulubienicą Artemidy. Z tego powodu Herakles nie chciał jej zabić, ani zranić, więc biegał za nią rok cały. Na koniec dopadł ją w jakiejś gęstwinie i wziąwszy na ramiona, ruszył do Myken. Po drodze spotkał Artemidę, która chciała mu ją odebrać, ale nie dał jej. Wtedy bogini zaczęła lżyć na niego, a Herakles musiał się wytłumaczyć, że robi wszystko z nakzu złego króla Myken i uspokoił rozgniewaną boginię.
4
Dzik
Ledwo heros wrócił do Myken z łanią, gdy herold oznajmił mu, że ma znów ruszyć do Arkadii, gdzie w okolicach Erymantu pojawił się dzik. Był on bardzo wielki, zagrażał ludziom i zwierzętom mieszkającym w okolicy. Była wtedy zima. Herakles wypłoszył dzika z gęstwiny i tak długo pędził go po śniegu, aż dzik padł omdlały. Wtedy wrzucił go sobie na plecy i zaniósł do króla.
5
Stajnia Augiasza
Piątą pracą, jaką miał wykonać, było oczyszczenie stajni Augiasza w jeden dzień. Augiasz był królem Elidy i miał nieprzebrane ilości bydła. Samych wołów miał trzy tysiące. W owych stajniach zebrało się tyle nawozu, że wszyscy mieszkańcy Elidy nie mogli by tego uprzątnąć. Wobec tego pozostawiono wszystko jak było - od trzydziestu lat nikt tu nie wymiatał, chyba tak sobie, po wierzchu. Bohater poszedł i obiecał mu, że oczyści jego stajnię w jeden dzień. Nie wspomniał, kto go posłał, ale zażądał dziesiątej części trzody za trud wykonany przy sprzątaniu. Król zgodził się tym chętniej, gdyż rzecz wydawała mu się do wykonania niemożliwa. Ale Herakles rozkopał z jednej strony grunt pod oborą i za pomocą osobnego kanału skierował niedaleko płynącą rzekę Penejos tak, że strumień przepływał przez stajnię i w kilka godzin woda wszystko wymyła. Jednak niegodziwy Augiasz odmówił mu zapłaty, za co nawiedził heros kraj wojną, a niedowierzającego króla zabił.
6
Ptaki
W Arkadii było miasto Stymfalos nad jeziorem o tej samej nazwie. Okolica bogata i ludna zaczęła powoli marnieć i obracać się w pustkowie, odkąd w pobliskim lesie zagnieździły się niesłychane roje ptaków, jakich świat jeszcze na oczy nie widział. Miały bowiem żelazne dzioby, a w skrzydłach ostre pióra, które mogły wyrzucać niczym strzały z łuku. Żywiły się ludzkim mięsem. Gdy niegodziwy król Myken się o tym dowiedział, natychmiast posłał tam Heraklesa, żeby wytępił te szkodniki. Lecz ptaki siedziały w lesie i trzeba było je najpierw z tamtąd wypłoszyć. Bohaterowi na pomoc przyszła Atena i przyniosła mu cudne spiżowe grzechotki, które wykonał Hefajstos. Herakles umieścił te grzechotki na wzgórzu pod lasem i okropnym grzechotaniem wystraszył ptaki z boru. Przerażone latały po niebie, a on je wszystkie po kolei wybijał.
7
Byk
Eurysteus nie posiadał się ze złości, że syn pięknej Alkmeny wykonuje najtrudniejsze zadania bez żadnego niebezpieczeństwa. Obawiał się również, że Heraklesowi może w końcu znudzić się niewola, a wtedy strąci go z tronu i zabije, a samego siebie koronuje na króla Myken. Lecz heros wiedział, że musi odpokutować swą zbrodnię i był mu cały czas uległy. Powrócił z Krety niosąc na barkach olbrzymiego byka, którego Eurysteus kazał mu żywego przyprowadzić. Podły król wysłał go po klacze króla Diomedesa.
8
Klacze Diomedesa
Była to daleka droga, albowiem król Diomedes mieszkał na północy, w Tracji. Miał on czwórkę cudownych klaczy, które żywiły się ludzkim mięsem. Oszczędzając swych poddanych rzucał im do pożarcia obcokrajowców przybywających do jego kraju. Herakles wpadł jak burza do pałacu, powalił straż i wyprowadził konie z zagrody. Tymczasem nadbiegł Diomedes razem ze swym wojskiem. Bohater mocno ścisnął maczugę, puścił ją kilka razy młyńcem i zgraja uciekła. Na polu było wielu zabitych, w tym sam król Diomedes.
9
Pas Hopolity
Dziewiątą pracą dla niego miało być zdobycie pasa Hipolity, królowej Amazonek. Były to kobiety-wojowniczki, które mieszkały na obrzeżach Morza Czarnego. Wychowywały ze swego potomstwa tylko dziewczynki, chłopców zaś zabijały. Wypalały sobie prawą pierś, aby mieć więcej swobody w rzucaniu dzidą, lewą zaś karmiły dzieci. Utrzymywały się z grabieży i rozbojów. Ubierały się w skóry dzikich zwierząt, świetnie rzucały oszczepem i strzelały z łuku. Miały tarcze w kształcie półksiężyca i hełmy ozdobione piórami. Hipolita, jako królowa, nosiła na zbroi ozdobny pas, który otrzymała od Aresa. Ten właśnie klejnot zapragnęła mieć przy sobie córka Eurysteusa. Herakles zabrał garść pomocników i ruszył z nimi do kraju Amazonek. Hopolita, dowiedziawszy się o celu jego wyprawy, zgodziła się oddać pas, aby nie wszczynano wojny. Jednak Hera wzięła na siebie postać Amazonki i poszła nocą do obozu, gdzie pobudziła wszystkie kobiety, wmawiając im, że jacyś cudzoziemcy porwali ich królową. W obozie zawrzało. Uzbroiły się, dosiadły koni i zaczęły ścigać Heraklesa. ten myśląc, że to podstęp, zabił Hipolitę, zdarł z niej jej pas i po zwycięskiej walce z Amazonkami odjechał w kierunku Myken.
Wylądował jednak w Troi. Miastu groziło wielkie nieszczęście przez gniew Apolla i Posejdona. Przed rokiem dwaj bogowie przyszli do króla Laomedona i obiecali otoczyć murami Troję za umówioną zapłatą. Lecz kiedy mury stanęły, król odmówił zapłaty. Wówczas Apollo zesłał na miasto zarazę, a Posejdon smoka, który nagle wyłoniwszy się z morza sprowadził zalew i porywał ludzi z pola. Wróżbici orzekli, że chcąc uratować miasto od zagłady, król musi własną córkę wydać na pożarcie smokowi. Laomedon nie mógł się opierać żądaniu swych poddanych i kazał przywiazać dziewczynę do nadmorskich skał. Smok nie zdążył jej jeszcze zjeść, gdy Herakles zjawił się w Troi. Stanął przed królem i obiecał, że zabije smoka, jeśli dostanie cudowne konie, które król trzyma w stajni. Laomedon zgodził się. Heros porąbał smoka i uwolnił królewnę. Ale kiedy niebezpieczeństwo minęło, Laomedon wygnał go z miasta i nie dał mu żadnego konia. Herakles odjechał grożąc mu wojną. Tymczasem wrócił do Myken i oddał tamtejszemu królowi pas Hipolity.
10
Woły Gerionesa
Twardy pan kazał mu iść po woły Gerionesa. Herakles zawędrował całą Europę i pół Afryki, a na pamiątkę tego zdarzenia ustawił między dwiema częściami świata dwie skały, które zwano "słupami Heraklesa" - dzisiejszy Gibraltar i Ceuta. Wreszcie odnalazł owe woły, których strzegł dwugłowy pies i siedmio głowy smok. Herakles zbił psa i smoka, a bydło zabrał. Wtedy zjawił się sam Geriones. Był to olbrzym, który miał ciało nie jednego męża, a trzech, a więc trzy głowy, trzy pary rąk i nóg. Mógł walczyć od świtu do nocy, bo gdyby jedno ciało ogarnęło zmęczenie, dwa inne były by zdrowe i wypoczęte. Herakles położył go kilkoma strzałami. W Mykenach woły te ofiarowano Herze, a Heraklesa wysłano po złote jabłka Hesperyd.
11
Złote jabłka Hesperyd
Gaja podarowała Herze z okazji jej ślubu z Zeusem śliczną jabłoń, która rodzi złote owoce. Hera zasadziła drzewo w ogrodzie bogów, na najdalszym zachodzi, gdzie dzień i noc się spotykają, i kazała je pilnować trzem siostrom, Hesperydom. Na drzewie siedział stugłowy, nieśmiertelny smok, mówiący we wszystkich językach na ziemi. Bohater nie myślał walczyć ze smokiem. Zaszedł do Atlasa, jednego z tytanów, co na swoich mocnych barkach trzyma cały świat. Pozdrowił go grzecznie i poprosił, żeby przyniósł jabłka, a on potrzyma przez trochę ziemię. Atlas zgodził się, poszedł i zerwał trzy złote owoce, lecz gdy wrócił, nie chciał już wziąć na swe barki świata. "Odpocznę sobie, a ty się trochę pomęcz" powiedział do niego. Bohater przeląkł się nienażarty, gdyż wcale nie miał ochoty stać tak całe życie z ziemią na plecach. Ale nie dał po sobie tego poznać, mówiąc, że owszem, robota mu się podoba, tyle że jest do niej nieprzyzwyczajony, źle ułożył sobie firmament i prosi, aby mu przez chwilę jeszce potrzymał. Dobroduszny olbrzym położył jabłka na ziemi i znów wziął na plecy sklepienie. Herakles bez słowa zabrał jabłka i odszedł.
12
Cerber
Tymczasem w Mykenach Eurysteus nie posiadał się z radości. Wymyślił Heraklesowi ostatnią pracę. Polecił sprowadzić mu z piekła samego Cerbera. Zatroskał się bohater i z niepewnością spojrzał w niebo. Nie chciał jeszcze umierać, a tu posyłają go na pewną zgubę. Lecz prędko otrząsnął się z tych myśli - przecież była to jego ostatnia praca. Spełni, co mu nakazano. Ale wpierw chciał się przygotować nim ruszy w drogę. Udał się do Eleusis i prosił, żeby go wtajemniczono w misteria. Oczyściwszy się ze wszystkich grzechów przybył do miasta Tajnaros, gdzie było wejście do podziemia. Nie zwierzał się nikomu i nocą wśliznął się do zaklętej pieczary prowadzącej do Hadesu. Zjawił się tak nagle, że na jego widok cienie, upiory i szkarady piekielne zaczęły uciekać. To dodało mu otuchy. Śmiało stanął przed Hadesem i powiedział, o co mu chodzi. Bóg rozgniewał się i chciał uderzyć go berłem, ale Herakles prędko wyciągnął strzałę i strzałem z łuku dotkliwie zranił nieśmiertelnego. W podziemiu nie było lekarza, więc król piekieł musiał udać się na Olimp, gdzie go medyk opatrzy. Tymczasem Herakles odszukał Cerbera, zaszytego w najciemniejszym kącie Tartaru. Pies bronił się rozpaczliwie, lecz heros trzymał go mocno, aż wyprowadził na światło dzienne. Tedy Cerber spokorniał, i tylko żałośnie wył ze smutku. Eurysteus w piwnicy się schował, gdy dano mu znak, że Herakles idzie ku bram miasta z psem z Hadesu. kazał mu powiedzieć przez herolda, aby psa puścił, a sam on miał sobie już pójść. Uwolniony Cerber jednym susem znalazł się w Tartarze i ze skomleniem przypadł do nóg Hadesa, jakby go prosił, aby więcej nie musiał wychodzić na powierzchnię.
Herakles, spełniwszy pokutę, postanowił powtórnie się ożenić. Właśnie nadarzyła się ku temu okazja, bo pewien bardzo bogaty król ogłosił, że wyda swą jedynaczkę za tego, który przewyższy go w strzelaniu z łuku. Heros stanął do zawodów i zwyciężył. Lecz królewscy bracia nie chcieli oddać mu siostry. Mówili, że miewa on czasami napady szału i znów mógłby zabić żonę i dzieci. Bohater tak się rozgniewał, ze jednego z nich uśmiercił. Za rozlanie niewinnej krwi bogowie nawiedzili go ciężką niemocą. Aby się wyleczyć, poszedł do Delf, zasięgnąć rady wyroczni. Lecz Pytia nie chciała z nim rozmawiać, co doprowadziło go do wściekłości tak wielkiej, ze splądrował świątynię. Apollo stanął z nim do walki i nie wiadomo jakby się skończył ów spór, gdyby Zeus nie rozdzielił ich swymi piorunami. Na radzie olimpijskiej postanowiono oddać go za karę na trzyletnią służbę do królowej Omfali. Była to dziwna osoba. Miała piękne państwo, wielki dwór i niezmierzoną ilość bogactw, lecz wszystko było u niej inaczej. Kobiety zajmowały się rzemiosłem wojennym, a mężczyźni robotami domowymi. Musiał więc Herakles zdjąć okrycie z lwiej skóry i przywdziać niewieście szaty, a miast ukochanej maczugi dano mu do ręki kądziel i posadzono przy krosnach. Była top niewola cięższa i bardziej haniebna niż u króla Myken. Omfala przystroiła się w zbroję bohatera i na oczach całego dworu biła go pantoflem po gębie.
Po trzech, ciężkich dla niego latach skończył się okres trzyletniej służby. Herakles ubrał się jak dawniej i bez pożegnania opuścił pałac królowej. Owiało go szerokie powietrze ziemi, poczuł się na nowo zdrowy i silny. Zakładał miasta, dusił potwory a zbójców wieszał na gałęziach. Wszyscy bogowie go kochali. Oprócz Hery, naturalnie. Atena nieraz osłaniała go swą tarczą, Hermes wyprowadzał go z manowców na dobrą drogę, Dionizos zapraszał do stołu, przy którym zawsze lało się wino. W jednym kraju zakochał się w pięknej królowej i pojął ją za żonę.
Ów królewna nazywała się Dejanira. Patrzyła na swego małżonka z zachwytem i podziwem. Herakles nie był podobny do innych ludzi. Długoletnie spotkania z potworami i olbrzymami spowodowały, że rozrósł się i miał więcej siły. Podeszwy od nóg stwardniały tak bardzo, że były mocniejsze i grubsze od sandałów. Prześcigał kozy i jelenie w biegu. Nie dotykał go skwar i niepogoda. Skóra pociemniała mu jak brąz. Biło od niego zdrowie szerokich pól, nocy pod gołym niebem, tłustych ćwierci mięsa. W płaszczu z lwiej skóry, ze wspaniałą grzywą włosów opadających na ramiona, z gwiazdami oczu wśród gęstego zarostu. Był po prostu piękny jakąś pierwotną urodą.
Dejanira przy nim wyglądała jak jakaś mrówka. Co chwila brał ją na ręce, by nie utrudziła swych stóp na kamienistej drodze. A gdy przechodzili przez głębokie strumienie, jego broda zanurzała się w wodzie i wówczas wyglądał jak jakiś rzeczny bóg, dobry i potężny. Wędrowali. Herakles pragnął teraz założyć gdzieś dom, w którym mógłby odpoczywać, mieć jakiś kawałek ziemi, by sadzić kapustę i wieczorami przy kielichu opowiadać swym sąsiadom swoje przygody. Gdy stanęli nad pewna rzeką szukając brodu, spotkali centaura Nessosa, który ofiarował się przenieść na swym grzbiecie Dejanirę. Lecz gdy heros oddalił się o kilka kroków, podstępny centaur zaczął uciekać. Herakles strzelił do niego z łuku i go zabił. Nessos umierawszy rzekł do Dejaniry: "Jeżeli chcesz mieć niezawodny środek, aby na zawsze zachować dla siebie miłość twego męża, nabierz trochę mojej krwi, która jest w tych sprawach cudnym lekarstwem". W tej chwili Herakles zawołał z przeciwnego brzegu: "Co robisz tam tak długo? Pozostaw go, niech zgnije, i chodź do mnie". - "Idę już!" - krzyknęła Dejanira i prędko schowała pod suknią flakonik z krwią centaura.
Dejanira była bardzo zazdrosną zoną. Każdą kobietę traktowała jak rywalkę. Oczywiście myliła się, gdyż bohater kochał ją całym swym wielkim sercem. Chcąc być bardziej pewna, że mąż jest wierny, postanowiła wypróbować centaurowe lekarstwo. Krew Nessosa wylała do miednicy i wyprała w niej koszulę Heraklesa. Koszula zabarwiła się pięknym szkarłatem i Herakles ubrał się w nią, gdy szedł składać ofiarę Zeusowi. Nessos zemścił się straszliwie. Jego krew była okrutnym jadem, który przesiąkł w ciało, wżarł się w nie i zaczął je trawić szalonym ogniem bólu. Herakles krzyczał i darł z siebie nieszczęsną koszulę, aż strzępy odpadały razem z kawałami mięsa. Płakał. Herakles płakał pod wpływem niebywałych wprost katuszy, jakie na niego sprowadziła słaba, kochająca niewiasta. Nie było już dla niego ratunku. Dejanira powiesiła się z rozpaczy. A bohater zawlókł się na wzgórze, sam ułożył sobie stos pogrzebowy, rozesłał na nim skórę lwa, pod głowę podłożył sobie maczugę i tak legła, by żywcem spłonęło jego ciało. Ledwie jednak pierwsze płomienie go dosięgnęły, a rozległ się huk gromu i błyskawice zorały ciemne niebo. Przestał cierpieć. Podpłynęła ku niemu chmura i na niej odjechał do nieba. U wrót Olimpu czekała Iris z Nike, aby mu włożyć wieniec na głowę. Zeus zszedł z tronu i wziął go w ramiona. Uczynił go nieśmiertelnym a Hera, zapomniawszy o gniewie, podarowała mu za żonę Hebę, swą córę, boginię młodości.