Question

informacje o roztoczańskim P.N np.rok założenia symbol flora i fauna itp.

Answer 1

Tradycje ochrony przyrody na Roztoczu sięgają końca XVI w. kiedy obszar ten włączono do Ordynacji założonej przez Kanclerza Jana Zamoyskiego. Wówczas utworzono tutaj "zwierzyniec" otoczony wysokim parkanem o długości ok. 30 km. Obejmował on powierzchnię obecnego obw. ochr. Bukowa Góra oraz część obwodu ochronnego Florianka w granicach dzisiejszego Roztoczańskiego Parku Narodowego. W zwierzyńcu tym trzymano jelenie, dziki, wilki, rysie, żbiki i tarpany. Z braku funduszy "zwierzyniec" zlikwidowano pod koniec XVIII bądź na początku XIX w., a zwierzęta wypuszczono do otaczających lasów, a także rozdano okolicznym mieszkańcom.

Mimo likwidacji "zwierzyńca" kultywowano w dalszym ciągu tradycje ochrony przyrody tego regionu. Teren ten bowiem stale przyciągał licznych badaczy, którzy to dostrzegając dużą wartość przyrodniczą Roztocza wszelkimi sposobami starali się go chronić. To właśnie dzięki nim od I połowy XX w. powstawały rezerwaty chroniące cenne stanowiska roślinne, aż w końcu, po wielu latach starań, w 1974 roku powołano tu Roztoczański Park Narodowy.

Roztoczański Park Narodowy zlokalizowany na Roztoczu Środkowym, objął swymi granicami jedne z najcenniejszych wartości przyrodniczych tego regionu. Swoją unikalność Roztocze, a tym samym i Park, zawdzięcza licznym procesom jakie zachodziły tutaj na przestrzeni dziejów. To właśnie one wycisnęły swoje piętno na organizmach zasiedlających ten teren. Specyficzny klimat Roztocza, przeplatanie się ciepłych i zimnych mas powietrza, zadecydowały o charakterze wykształconej tu szaty roślinnej. Ona z kolei stworzyła odpowiednie siedlisko dające ogromne możliwości rozwojowe dla różnych grup systematycznych zwierząt.

Answer 2

Klimat Tatr, a co za tym idzie ich roślinność, charakteryzuje się piętrowością. Piętro najniższe, czyli piętro regla dolnego, porastają bory świerkowe z niewielką domieszką jodły, buka i jaworu. Regiel górny to prawie wyłącznie bór świerkowy, rzadko tylko występuje reliktowy bór limbowo-świerkowy. Piętro kosówki (1550–1800 m) porasta roślinność krzewiasta z przewagą kosodrzewiny. Piętro hal to murawy wysokogórskie z bogatą roślinnością alpejską. Można tu spotkać m.in. wiele gatunków goryczek, goździka lodowcowego, sasankę alpejską. W piętrze turni roślin jest niewiele, choć niektóre z nich są silnie przywiązane do tego piętra wysokościowego np. goryczka przezroczysta i jaskier lodnikowy.

Z tatrzańskich ssaków warto wymienić kozicę, świstaka (które wytworzyły w Tatrach podgatunki: kozicę tatrzańską i świstaka tatrzańskiego), a w niższych partiach jelenia, sarnę, rysia i łasicę oraz niedźwiedzia brunatnego. Wśród ptaków króluje orzeł przedni, charakterystyczny jest też pomurnik, gniazdujący w wyższych partiach gór. Można go rozpoznać po czerwonych skrzydłach i niezwykłych zdolnościach wspinaczkowych.

Zarówno faunę, jak i florę Tatr charakteryzuje duża liczba endemitów, i to nie tylko zachodniokarpackich czy karpackich, ale nawet tatrzańskich, to znaczy występujących wyłącznie w Tatrach. Świstak tatrzański stanowi podgatunek świstaka alpejskiego. Przez pewien czas groziło mu wyginięcie, do czego przyczynił się góralski przesąd, że jego sadło stanowi panaceum na różne choroby. Bogata jest endemiczna fauna bezkręgowców (np. Allogamus starmachi).

Z endemitów roślinnych warto wymienić warzuchę tatrzańską oraz trawy: wiechlinę tatrzańską i granitową. Na uwagę zasługują też dębik ośmiopłatkowy, i wierzba żyłkowana, relikty epoki lodowcowej.

Bogactwu roślinności odpowiada bogactwo krajobrazowe. Na turystów czeka kilka schronisk. U podnóża Tatr Polskich rozłożone jest Zakopane, natomiast u podnóża Tatr Słowackich istnieje kilka miejscowości z zapleczem turystycznym, jak np. Tatrzańska Łomnica i Poprad. W Tatrach wolno się poruszać tylko po oznakowanych ścieżkach, które zwykle są w dobrym stanie, a w bardziej eksponowanych miejscach są często zaopatrzone w klamry i łańcuchy umożliwiające turystom bezpieczne dotarcie do celu nawet w razie załamania się pogody. Jednym z najczęściej odwiedzanych schronisk tatrzańskich jest schronisko PTTK nad Morskim Okiem. Inną bazą wypadową turystów jest schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, położone w samym sercu polskiej części Tatr Wysokich. Jeziora tatrzańskie cechuje znaczna przejrzystość wody; spotykany w opracowaniach popularnych i naukowych termin „staw” wywodzi się z nazewnictwa gwarowego i na tyle się upowszechnił, że mianem tym zaczęto nazywać wszystkie jeziora tatrzańskie. Słowacka część Tatr również ma dobre zaplecze turystyczne, ale z racji większej powierzchni słowackiego parku tamtejsze schroniska i hotele są rozmieszczone nieco rzadziej, choć niejednokrotnie również na dużych wysokościach.

 

Fakt, że południowa granica polskiego Tatrzańskiego Parku Narodowego jest zarazem północną granicą parku słowackiego (TANAP-u), umożliwia swobodne przemieszczanie się zwierząt i ma ogromne znaczenie dla zachowania bioróżnorodności obu tych obszarów chronionych. Zarówno polski, jak i słowacki park narodowy otacza obszar otuliny, na którym dozwolone są niektóre formy działalności rolniczej i gospodarczej. Pewne przejawy tradycyjnej gospodarki rolnej (wypas owiec, koszenie traw) dozwolone są nawet na obszarach pod ścisłą ochroną, co jest o tyle uzasadnione, że działalność taka ma tu wielowiekową tradycję, a zaprzestanie jej może spowodować drastyczne zmiany w ekosystemie.

Ze względu na unikatowy charakter tego wysokogórskiego obszaru oba tatrzańskie parki narodowe zostały w 1993 roku wpisane na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO.