Rozwiązać wyczerpująco nie dwa zdania ma być więcej
Jan Kochanowski PIEŚŃ XXV(Czego chcesz od nas ,Panie)
Czego chcesz od nas,Panie,za Twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa,którym nie masz miary?
Kościół cię nie ogarnie,wszędy pełno Ciebie:
I w otchłaniach,i w morzu,na ziemi,na niebie.
Złota też,wiem,nie pragniesz,bo to wszystko Twoje,
Cokolwiek na tym świecie człowiek mieni swoje.
Wdzięcznym Cię tedy sercem,Panie,wyznawamy,
Bo nad to przystojniejszej ofiary nie mamy.
Tyś Pan wszystkiego świata,Tyś niebo zbudował
I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował.
Tyś fundament załozył nieobeszłej ziemi
I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi.
Za Twoim rozkazaniem w brzegach morze stoi
A zamierzonych granic przeskoczyć się boi.
Rzeki wód nieprzebranych wielką hojność mają,
Biały dzień a noc ciemna swoje czasy znają.
Tobie k`woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi,
Tobie k`woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,
Wino Jesień i jabłka rozmaite dawa,
Potym do gotowego gnuśna Zima wstawa.
Z twej łaski nocna rosa na mdłe zioła padnie,
A zagorzałe zboża deszcz ożywia snadnie.
Z Twoich rąk wszelkie żwierzę patrza swej żywnośći,
A Ty każdego żywisz z Twej szczodrobliwości.
Bądz na wieki pochwalon,nieśmiertelny Panie!
Twoja łaska,Twa dobroć nigdy nie ustanie.
Chowaj nas,póki raczysz,na tej niskiej ziemi,
Jedno zawżdy niech będziem pod skrzydłami Twemi.
......................................................
Odpowiedziec na pytania wyczerpująco a nie jedno czy dwa zdania.Rozwiązać wszystkie pytania.
1)jakie cechy hymnu ma utwór Kochanowskiego?Wymień je.Dlaczego autor wybrał ten właśnie gatunek?
2)Wskaż w pieśni Czego chcesz od nas,Panie cechy modlitwy.
3)Przypomnij sobie opis stwarzania przez Bga świata zawarty w biblijnej Księdze Rodzaju.O których aktach stworzenia mówi Kochanowski?Porównaj te opisy.Wskaż podobieństwa i różnice między nimi.
4)Jaki jest świat w pieśni Kochanowskiego?Wnioski zapisz w formie notatki.
5)Nazwij środek artystyczny zastosowany przez poetę m.in.w następujących fragmentach:"do gotowego gnuśna Zima wstawa", ,,mrze[...]zamierzonych granic przeskoczyć się boi"-określ jego funkcję.Wskaż inne przykłady użycia w wierszu tego środka.
6)Określ,jaką funkcję pełnią w pieśni"Czego chcesz od nas,Panie anafory,epitety,wyliczenia i paralelizmy.Wyszukaj w utworze przykłady tych środków stylistycznych.
7)Scharakteryzuj wizję Boga i świata zapisaną w wersach:,,Kościół Cię nie ogarnie,wszędy pełno Ciebie:/I w otchłaniach,i w morzu,na ziemi,na niebie"
8)Zinterpretuj fragment,,Tyś niebo zbudował/i złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował".Jak można określić Boga,który stworzył takie niebo?
9)Jak ukazany jest w tej pieśni człowiek?Zanalizuj konstrukcję podmiotu mówiącego.
10)Zbadaj,w jaki sposób podmiot liryczny zwraca się do Stwórcy.Co o relacjach między Bogiem i człowiekiem mówią występujące w wierszu formy zaimków osobowych?
11)Wymień cechy pieśni Czego chcesz od nas,Panie,które zadecydowały o tym,że nazwano ją manifestem renesansowym.
1. Utwór Jana Kochanowskiego posiada takie cechy hymnu jak: ma uroczysty i podniosły klimat. Podmiot liryczny odnosi się do Boga z ogromnym szacunkiem. Podziwia go, wysławia, oddaje mu także cześć.
Wydaje mi się, że autor pisząc ten utwór, wybrał hymn, ponieważ jest gatunkiem, w którym, szczególnie w czasach jego życia, można było zwrócić się do Boga – w tym utworze pyta szczególnie go, co my – ludzie – mamy mu ofiarować w zamian za jego dary, a także wysławia go za te dary.
2. Szczególnie w ostatniej części hymnu autor nawiązuje do modlitwy. Używając słów „Bądz na wieki pochwalon,nieśmiertelny Panie! Twoja łaska,Twa dobroć nigdy nie ustanie. Chowaj nas,póki raczysz,na tej niskiej ziemi, Jedno zawżdy niech będziem pod skrzydłami Twemi.„ prosi Boga o łaskę, o to, by otoczył go opieką i obdarzył miłosierdziem. Mimo, że właśnie w tej zwrotce zwraca się wprost do Boga prosząc o łaski, to można zauważyć, że przez cały utwór, podmiot liryczny, prosi o coś Boga.
3. Podmiot liryczny ukazuje w utworze dokładnie takie same akty, jak przy biblijnym stworzeniu świata. Jednakże tutaj autor wspomina tylko o „zbudowaniu” nieba, haftowaniu go gwiazdami, o utworzeniu fundamentu ziemi oraz pokrycia jej „nagości” zielenią oraz wspomniał o tym, że Bóg „wypełnił” puste miejsca wodą – morzem, a także stworzył rzeki. Nadał pory dnia i nocy Podczas biblijnego stworzenia świata, Bóg stworzył jeszcze zwierzęta wodne, żyjące na lądzie oraz wszelkie ptactwo. W „Pieśni XXV” Kochanowski przytoczył jedynie stworzenie fundamentów ziemi, nieba oraz stworzenie zwierząt.
4. Świat w utworze Jana Kochanowskiego jest piękny, doskonały, możemy z niego czerpać wszelkie dary. Można wyczytać także, że ład przyrody jest dowodem na istnienie Boga. W świecie opisanym w utworze panuje spokój i harmonia.
5. „Do gotowego gnuśna Zima wstawa", ,,morze[...]zamierzonych granic przeskoczyć się boi" – są to personifikacje – autor nadał zjawiskom cechy ludzkie.
Inne przykłady personifikacji z w tym utworze:
- „Za Twoim rozkazaniem w brzegach morze stoi”
- „Rzeki wód nieprzebranych wielką hojność mają”
- „nocna rosa na mdłe zioła padnie”
- „a zagorzałe zboża deszcz ożywia snadnie”
6. Anafory pełnią tutaj funkcję zaakcentowania obecności Boga w życiu każdego człowieka.
Przykład anafor: „Czego chcesz od nas, Panie […]”
Epitety i paralelizmy w tym utworze pełnią funkcję wzbogacania obrazu poetyckiego.
Przykłady epitetów: „hojne dary” , „zioły rozlicznemi”, „nocna rosa” , „wielką hojność”
Przykłady paralelizmów: „Tyś Pan wszystkiego świata, Tyś niebo zbudował”
W utworze nie ma wykrzyknień..
7. Wizja Boga, to nie jest to, co ukazuje nam Kościół, ponieważ nie pokazuje całkowicie potęgi i siły, jaką Stwórca dysponuje. Bóg ukazany jest tu jako Wszechobecny, niezależnie od czasu. Przytoczenie miejsc obecności bożej, szczególnie morza i ziemi podkreśla nierozłączność świata przyrody. Bóg jest jednak istotą nadrzędną, ponieważ to on jest stwórcą, pełnym dobroci duchem natury. Kochanowski mówi, że dobrodziejstwa Boga są nieograniczone, a On sam nie znajduje się tylko w kościele, ale w każdym źdźble trawy.
8. Poetycki obraz Boga wskazuje, że Stwórca jest rzemieślnikiem, architektem i budowniczym. Boskie dzieło stworzenia oglądamy jako dzieło sztuki, o czym świadczą metafory ”Tyś fundament założył nieobeszłej Ziemi”, lub „Tyś niebo zbudował i złotymi gwiazdami ślicznieś haftował”.
9. Podmiot liryczny jest tutaj ukazany, jako osoba dziękująca Bogu za jego dobra. Osoba mówiąca w wierszu wychwala Stwórcę. Podmiot liryczny cechuje powaga, szacunek, podziw. Te cechy świadczą o bardzo głębokiej wierze osoby mówiącej.
10. W tekście Bóg został wykreowany przez podmiot liryczny na artystę, a przede wszystkim Stwórcę. Jest nazwany Panem całego świata, wszystkich rzeczy i żywych stworzeń. Autor jest wdzięczny swojemu opiekunowi, którego uważa za dobrego, hojnego i wszechobecnego. Dziękuje Bogu za wszystko, czego dostarczył – za żywność, za zmianę pory dnia i nocy. Pragnie mu się odwdzięczyć. Wie, że jedyne, jak może mu za wszystko się odwdzięczyć, to powinien się modlić i okazywać miłosierdzie.
Z tego wszystkiego wynika, że relacje między człowiekiem a Bogiem są bardzo dobre. A zaimki osobowe w tym utworze świadczą o ogromnym szacunku podmiotu lirycznego w stosunku do Stwórcy.
11. „Pieśń XXV” to manifest humanistycznej religijności, ponieważ cały utwór wychwala Boga. Jednocześnie opisuje piękno świata. Utwór ten ma także charakter manifestu renesansowego, ponieważ optymizm pieśni nie opiera się jedynie na przekonaniu, że dobroć boska nigdy nie ustanie, ale także na zaufaniu w wartość ludzkiego rozumu. Pieśń Kochanowskiego jest zarazem manifestacją wiary w możliwości człowieka.
pracowałam nad tym bardzo długo, bo ponad dwie godziny i mam nadzieję, że mój wysiłek i wkład w pracę zostaną docenione ;)