Question

Historia paryżu

Answer 1

Paryż był pierwotnie osadą celtycką, głównym ośrodkiem plemienia Paryzjów (łac. Parisii), którzy zasiedlili Île de la Cité w III wieku p.n.e. W 52 r. p.n.e. przybyli tu Rzymianie. Miasto znane było wówczas pod nazwą Lutetia Parisiorum, gdzie Lutetia oznacza podmokłe miejsce. Niedługo później miasto zaczęło się rozwijać na lewym brzegu Sekwany (dzisiejsza Dzielnica Łacińska). Powoli coraz częściej używano jedynie nazwy Paris. Przez cały okres starożytności Paryż był mało znaczącą osadą i pozostawał w cieniu takich miast jak Lyon czy Bordeaux.

Rzymianie władali miastem aż do 508, kiedy to Chlodwig I, król Franków, założyciel dynastii Merowingów uczynił je swoją stolicą. Najazdy Wikingów w VIII wieku zmusiły mieszkańców do postawienia fortecy. Mimo to 28 marca 845 miasto zostało złupione. Słabość karolińskich królów Francji doprowadziła do wzrostu potęgi książąt Paryża. W 987 królem Francji obrany został Hugo Kapet.

W XI wieku Paryż został znacząco rozbudowany na prawym brzegu. W XII i XIII wieku, a zwłaszcza za rządów Filipa II nastąpił szybki rozwój miasta. Powstała pierwsza forteca Luwru oraz ważniejsze paryskie kościoły, w tym katedra Notre Dame. Kilka szkół na lewym brzegu zostało połączonych – tak powstał znany paryski uniwersytet Sorbona. Miasto przeżywało okres rozwoju jako ośrodek handlu oraz centrum naukowe, co zostało przerwane przez epidemię Czarnej Śmierci oraz wojnę stuletnią.

Po wyparciu Anglików, za panowania Walezjuszy, nastąpił bujny rozkwit kulturalny Paryża, choć władcy z tej dynastii często przebywali poza miastem, w zamkach w Dolinie Loary. Franciszek I rozbudował Luwr, był też mecenasem sztuki i sprowadził do Paryża wielu artystów. W II połowie XVI wieku zaostrzył się konflikt między katolikami i hugenotami, co doprowadziło do rzezi zwanej Nocą św. Bartłomieja. W rezultacie wojen religijnych tron objął Henryk IV, pierwszy z dynastii Burbonów; przy tej okazji wygłosił słynne zdanie: "Paryż wart jest mszy".

 

 

W czasie I wojny światowej wojska niemieckie zostały odparte, zanim podeszły pod Paryż. Okres międzywojenny to dalszy rozwój miasta – w 1931 roku liczba mieszkańców Paryża sięgnęła blisko 2,9 miliona. Aby złagodzić problemy z brakiem mieszkań, jeszcze w latach dwudziestych zrealizowano projekt budownictwa socjalnego.

Podczas II wojny światowej w 1940 roku Wehrmachtowi udało się praktycznie bez walki zająć miasto, które to weszło w skład terytoriów francuskich włączonych do III Rzeszy. Okupacja zakończyła się wyzwoleniem w roku 1944.

17 października 1961 roku, w następstwie zamieszek i demonstracji związanych z wyzwoleniem się Algierii, policja paryska dokonała masakry Algierczyków. Prawdopodobnie zginęło od 50 do 200 osób, wielu było rannych. W maju 1968 roku doszło w Paryżu do protestów i strajków studenckich.

Po II wojnie światowej Paryż utracił swoją pozycję kulturalnej stolicy świata, ale pozostał ważnym ośrodkiem życia intelektualnego i artystycznego. Duży wpływ na rozwój miasta miały inwestycje poczynione za rządów prezydentów Georges'a Pompidou i François Mitterranda.

 

Answer 2

Historia Paryża, stolicy Francji, sięga czasów starożytnych. Dzieje pisane miasta rozpoczynają się w I w. p.n.e., a jego początki związane są z celtyckim plemieniem Paryzjów i walką przeciwko ekspansji Rzymian. W epoce rzymskiej Paryż był średniej wielkości miastem, które pod koniec epoki starożytności musiało zmierzyć się z zagrożeniem ze strony Hunów i plemion germańskich.

Po podboju Galii przez Franków Paryż stał się ich stolicą. Karol Wielki przeniósł wprawdzie stolicę do Akwizgranu, a władzę w mieście przekazał hrabiom Paryża, jednak już w X w. ostatni hrabia Paryża Hugo Kapet koronował się na króla Francji, dając początek współczesnemu państwu francuskiemu.

Od X do początku XIX w. rządzące Francją dynastie Kapetyngów, Walezjuszy i Burbonów dbały o rozwój miasta, sprawiając, że stało się ono jednym z politycznych i kulturalnych centrów świata. Rozwojowi temu nie przeszkodziło też przeniesienie w XVII w. dworu królewskiego przez Ludwika XIV do Wersalu, gdzie francuscy królowie rezydowali do rewolucji francuskiej. Właściwym centrum kraju pozostawał Paryż.

Już od czasów średniowiecznych Paryż był też jednak sceną wielu konfliktów o podłożu politycznym i społecznym, których kulminacją była rewolucja francuska. Konflikty te ciągnęły się też w XIX w., a najkrwawszym wybuchem niezadowolenia społecznego w owym wieku okazała się Komuna Paryska w 1871 r. Konflikty te wynikały również ze zmian cywilizacyjnych, jakie przechodziło miasto – rewolucji przemysłowej, rozwoju nowoczesnej gospodarki finansowej i handlu. Zmiany te z jednej strony powodowały napięcia społeczne, z drugiej strony doprowadziły do gwałtownego rozwoju miasta, przebudowy jego infrastruktury i budowy nowych obiektów jak np. wieży Eiffla.

Znaczenie Paryża w historii Francji, Europy i świata wykracza poza sferę polityczną i ekonomiczną. Już od czasów średniowiecznych Paryż był wiodącym ośrodkiem w kulturze i sztuce, stąd wychodziły nowe prądy umysłowe i artystyczne, zwłaszcza w okresie klasycyzmu, oświecenia, romantyzmu; w bliższych nam czasach, pod koniec XIX i na początku XX w., z Paryżem są nieodłącznie związane takie kierunki w sztuce jak impresjonizm i surrealizm.

W XX w. Paryż zachował swoje znaczenie jako jeden z głównych ośrodków w Europie. Miasto, chociaż w zasadzie nie zmieniło swoich granic administracyjnych od 1860 r., cały czas przyciąga nowych mieszkańców, w tym imigrantów, którzy osiedlają się w jego aglomeracji. Współczesna historia miasta obejmuje też wydarzenia w jego aglomeracji i problemy społeczne, z jakimi władze borykają się na początku XXI w.