HISTORIA KL.3 GIM BARDZO PROSZĘ O POMOC ! Wyjaśnij pisemnie pojęcia , pamiętaj o najważniejszych datach Oświecenie, rokoko, klasycyzm, sejm niemy, „od Sasa do Lasa”, prawa kardynalne, I rozbiór Polski, bostońskie picie herbaty, Utworzenie St. Zjednocz., Polacy w wojnie o niepodległość USA, konstytucja Stanów Zjedn., zdobycie Bastylii-początek rewolucji, terror rewolucyjny ( Maksymilian Robespierre), Sejm Wielki, Prawo o miastach, konfederacja targowicka, insurekcja kościuszkowska (przyczyny, najważniejsze wydarzenia, bitwy), uniwersał połaniecki, abdykacja Poniatowskiego,
Ignis33 Oświecenie - epoka w dziejach kultury, trwająca gdzieś od końca XVII wieku do początku XIX, najlepiej pisać że obejmowała wiek XVIII. W tej epoce wielką wagę przykładano do rozumu. Bardzo dobrze rozwijała się filozofia, najważniejsze jej nurty to empiryzm i racjonalizm. W oświeceniu miało miejsce wiele ważnych wydarzeń jak uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela czy rewolucja francuska.
rokoko - styl w sztukach późnego baroku. Cechowało go bogactwo dekoracji, ozdób, użycie ornamentów, asymetryczne linie.Stosowano motywy mitologiczne, ale nie tylko, tematyka miała być lekka. W tym stylu tworzono najczęściej przedmioty codziennego użytku.
klasycyzm - styl w sztuce oświeceniowej, nastąpił on już po rokoko.Wrócono wtedy do motywów antycznych, wzorowano się na nich. Styl był prosty, oszczędny w zdobnictwie, stosowano kolumny i portyki, a także kopuły. Budowle były symetryczne, harmonijne.
sejm niemy - sejm Rzeczypospolitej z 1717 roku, nazywany niemym z tego powodu, że król nie dopuścił posłów do głosowania przeciwko reformom.
„od Sasa do Lasa” - to powiedzenie się wzięło z tego, że między Augustem II Mocnym i Stanisławem Leszczyńskiem doszło do podwójnych elekcji i przez kilka lat rządził jeden, a potem na tron powrócił drugi. Oznacza to niezdecydowanie szlachty w wyborze króla, w przenośnym znaczeniu będzie to niezdecydowanie, trudność kogokolwiek w podjęciu decyzji.
prawa kardynalne - zostały zatwierdzone na sejmie z 1768 roku, przy poparciu carycy Rosji, gwarantowały one szlachcie zachowanie przywilejów.
I rozbiór Polski - miał miejsce w 1772 roku. Brały w nim udział Rosja, Austria, Prusy.
bostońskie picie herbaty - miało to miejsce przed rewolucją w Ameryce. Był to protest przeciwko polityce nakładaniu ceł przez Wielką Brytanie. W 1773 roku zatopiono transport herbaty zmierzający do Bostonu.
Utworzenie St. Zjednocz. - miało to miejsce w wyniku wygranej wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, trwającej w latach 1776- 1783. * 1776 r. - uchwalenie Deklaracji Niepodległości * 1783 r. - pokój wersalski kończony wojnę
Polacy w wojnie o niepodległość USA - było tu dwóch ludzi, których Amerykanie uważają za ich bohaterów narodowych: * Tadeusz Kościuszko * Kazimierz Pułaski
konstytucja Stanów Zjedn. - pierwsza na świecie tego typu ustawa zasadnicza. Najważniejszy dokument obowiązujący w Stanach Zjednoczonych. Została ona uchwalona w 1783 roku i wprowadzała ustrój demokratyczny w kraju.
zdobycie Bastylii-początek rewolucji - zdobycie Bastylii jest uważane za początek rewolucji we Francji. Miało ono miejsce 14 lipca 1789 roku. Bastylia była ciężkim więzieniem, niekiedy gościła ona więźniów politycznych. Jej zdobycie ma, więc też wymiar symboliczny, co dla ludu również było ważne.
terror rewolucyjny ( Maksymilian Robespierre) - w wyniku rewolucji władzę w kraju (Francji) przejęli Jakobini. Na ich czele stał Maksymilian Robespierre, który z czasem miał w swoich rękach całość władzy i wprowadził rządy terroru. Nie skończył on dobrze, został zgilotynowany.
Sejm Wielki - zwołany w latach 1788 - 1792 podjął wiele ważnych reform. Był on też nazywany czteroletnim właśnie od czasu trwania. Wielki właśnie za te reformy, których zwieńczeniem było uchwalenie konstytucji 3 maja.
Prawo o miastach - jedna z uchwał Sejmu Wielkiego. Nadawała ona swobody mieszczanom, którzy w jej zamyśle mogli wybierać własnych przedstawicieli na sejm czy w końcu mogli nabywać majątki ziemskie.
konfederacja targowicka - zawiązana w Targowicy, w 1792 roku, przez magnatów konfederacja, w zamyśle była odpowiedzią na uchwalenie nowej konstytucji w kraju. Mała być to obrona zagrożonych praw i wolności szlachty. Doprowadziła ona do wojny w obronie konstytucji oraz drugiego rozbioru Polski. Tu należy pamiętać trzy osoby: * Szczęsny Potocki * Seweryn Rzewuski * Ksawery Branicki Oni zostali uznani za zdrajców narodu.
insurekcja kościuszkowska (przyczyny, najważniejsze wydarzenia, bitwy) Przyczyny: - niepogodzenie się z faktem rozbiorów Polski - chęć uniezależnienia Rzeczypospolitej od sąsiadów - chęć przywrócenia niedawno obalonej konstytucji - trudna sytuacja w kraju - chęć odzyskania niedawno utraconych ziem. Wydarzenia - przysięga Kościuszki na Krakowskim rynku 24 marca 1794 roku, początek powstania - zwycięstwo Polaków w bitwie pod Racławicami - rozprzestrzenienie się insurekcji na cały kraj * szczególnie Warszawa gdzie wybuchło powstanie z Janem Kilińskim na czele * także Wilno, tam na czele powstania stanął Jakub Jasinski - wydanie uniwersału połanieckiego - przystąpienie Prus do działań zbrojnych - przegrana bitwa pod Maciejowicami - rzeź Pragi - koniec powstania Skutki: - trzeci rozbiór Polski - zniknięcie państwa z map Europy na ponad wiek
uniwersał połaniecki - dokument wydany podczas insurekcji kościuszkowskiej, dokładnie 7 maja 1794 roku. Miał w zamyśle nadawać m. in. wolność osobistą chłopom i zmniejszać im pańszczyznę.
abdykacja Poniatowskiego - miała miejsce w 1795 roku po trzecim rozbiorze Polski. Nasz kraj nigdy już ponownie nie został monarchią, więc był to jej koniec, a także nasz kraj w tym samym roku zniknął z map Europy.
Oświecenie - epoka w dziejach kultury, trwająca gdzieś od końca XVII wieku do początku XIX, najlepiej pisać że obejmowała wiek XVIII. W tej epoce wielką wagę przykładano do rozumu. Bardzo dobrze rozwijała się filozofia, najważniejsze jej nurty to empiryzm i racjonalizm. W oświeceniu miało miejsce wiele ważnych wydarzeń jak uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela czy rewolucja francuska.
rokoko - styl w sztukach późnego baroku. Cechowało go bogactwo dekoracji, ozdób, użycie ornamentów, asymetryczne linie.Stosowano motywy mitologiczne, ale nie tylko, tematyka miała być lekka. W tym stylu tworzono najczęściej przedmioty codziennego użytku.
klasycyzm - styl w sztuce oświeceniowej, nastąpił on już po rokoko.Wrócono wtedy do motywów antycznych, wzorowano się na nich. Styl był prosty, oszczędny w zdobnictwie, stosowano kolumny i portyki, a także kopuły. Budowle były symetryczne, harmonijne.
sejm niemy - sejm Rzeczypospolitej z 1717 roku, nazywany niemym z tego powodu, że król nie dopuścił posłów do głosowania przeciwko reformom.
„od Sasa do Lasa” - to powiedzenie się wzięło z tego, że między Augustem II Mocnym i Stanisławem Leszczyńskiem doszło do podwójnych elekcji i przez kilka lat rządził jeden, a potem na tron powrócił drugi. Oznacza to niezdecydowanie szlachty w wyborze króla, w przenośnym znaczeniu będzie to niezdecydowanie, trudność kogokolwiek w podjęciu decyzji.
prawa kardynalne - zostały zatwierdzone na sejmie z 1768 roku, przy poparciu carycy Rosji, gwarantowały one szlachcie zachowanie przywilejów.
I rozbiór Polski - miał miejsce w 1772 roku. Brały w nim udział Rosja, Austria, Prusy.
bostońskie picie herbaty - miało to miejsce przed rewolucją w Ameryce. Był to protest przeciwko polityce nakładaniu ceł przez Wielką Brytanie. W 1773 roku zatopiono transport herbaty zmierzający do Bostonu.
Utworzenie St. Zjednocz. - miało to miejsce w wyniku wygranej wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, trwającej w latach 1776- 1783.
* 1776 r. - uchwalenie Deklaracji Niepodległości
* 1783 r. - pokój wersalski kończony wojnę
Polacy w wojnie o niepodległość USA - było tu dwóch ludzi, których Amerykanie uważają za ich bohaterów narodowych:
* Tadeusz Kościuszko
* Kazimierz Pułaski
konstytucja Stanów Zjedn. - pierwsza na świecie tego typu ustawa zasadnicza. Najważniejszy dokument obowiązujący w Stanach Zjednoczonych. Została ona uchwalona w 1783 roku i wprowadzała ustrój demokratyczny w kraju.
zdobycie Bastylii-początek rewolucji - zdobycie Bastylii jest uważane za początek rewolucji we Francji. Miało ono miejsce 14 lipca 1789 roku. Bastylia była ciężkim więzieniem, niekiedy gościła ona więźniów politycznych. Jej zdobycie ma, więc też wymiar symboliczny, co dla ludu również było ważne.
terror rewolucyjny ( Maksymilian Robespierre) - w wyniku rewolucji władzę w kraju (Francji) przejęli Jakobini. Na ich czele stał Maksymilian Robespierre, który z czasem miał w swoich rękach całość władzy i wprowadził rządy terroru. Nie skończył on dobrze, został zgilotynowany.
Sejm Wielki - zwołany w latach 1788 - 1792 podjął wiele ważnych reform. Był on też nazywany czteroletnim właśnie od czasu trwania. Wielki właśnie za te reformy, których zwieńczeniem było uchwalenie konstytucji 3 maja.
Prawo o miastach - jedna z uchwał Sejmu Wielkiego. Nadawała ona swobody mieszczanom, którzy w jej zamyśle mogli wybierać własnych przedstawicieli na sejm czy w końcu mogli nabywać majątki ziemskie.
konfederacja targowicka - zawiązana w Targowicy, w 1792 roku, przez magnatów konfederacja, w zamyśle była odpowiedzią na uchwalenie nowej konstytucji w kraju. Mała być to obrona zagrożonych praw i wolności szlachty. Doprowadziła ona do wojny w obronie konstytucji oraz drugiego rozbioru Polski.
Tu należy pamiętać trzy osoby:
* Szczęsny Potocki
* Seweryn Rzewuski
* Ksawery Branicki
Oni zostali uznani za zdrajców narodu.
insurekcja kościuszkowska (przyczyny, najważniejsze wydarzenia, bitwy)
Przyczyny:
- niepogodzenie się z faktem rozbiorów Polski
- chęć uniezależnienia Rzeczypospolitej od sąsiadów
- chęć przywrócenia niedawno obalonej konstytucji
- trudna sytuacja w kraju
- chęć odzyskania niedawno utraconych ziem.
Wydarzenia
- przysięga Kościuszki na Krakowskim rynku 24 marca 1794 roku, początek powstania
- zwycięstwo Polaków w bitwie pod Racławicami
- rozprzestrzenienie się insurekcji na cały kraj
* szczególnie Warszawa gdzie wybuchło powstanie z Janem Kilińskim na czele
* także Wilno, tam na czele powstania stanął Jakub Jasinski
- wydanie uniwersału połanieckiego
- przystąpienie Prus do działań zbrojnych
- przegrana bitwa pod Maciejowicami
- rzeź Pragi - koniec powstania
Skutki:
- trzeci rozbiór Polski
- zniknięcie państwa z map Europy na ponad wiek
uniwersał połaniecki - dokument wydany podczas insurekcji kościuszkowskiej, dokładnie 7 maja 1794 roku. Miał w zamyśle nadawać m. in. wolność osobistą chłopom i zmniejszać im pańszczyznę.
abdykacja Poniatowskiego - miała miejsce w 1795 roku po trzecim rozbiorze Polski. Nasz kraj nigdy już ponownie nie został monarchią, więc był to jej koniec, a także nasz kraj w tym samym roku zniknął z map Europy.