kicia1993
Łac. Amor, dosł. 'Miłość, Żądza', rzymski bóg miłości; syn Wenus. Przedstawiany jako uskrzydlony młodzieniec. Jego atrybutami były strzały i łuk, czasami też pochodnia; stąd amorki, element ikonograficzny w sztuce eur., wł. amoretti, niem. Amoretten, fr. les pettis amours, ang. little Cupids. Przydomki: łac. Caeli tyrannus 'Tyran Nieba', Cupido 'Pragnienie, Żądza, Pożądanie' (od cupiditas 'pożądanie, namiętność'). Identyfikowano go z gr. Erosem. Nawiązania do postaci A.: m.in. w poezji Juana de Tapia: "Więc choć mi rozum zabrania | folgować dłużej tej męce, | a nawet Amor nakłania, | żebym nie cierpiał już więcej..." (Pieśń, przeł. Janusz Strasburger), Szymona Zimorowica: "Serce postrzegszy, że Kupido skrzydeł | Pozbył, chcąc wolne być od jego siedeł, | Wzbiło się w górę i tym się już cieszy, | Że go bożeczek nie poima pieszy" (Ostafi), Wacława Potockiego: "... ledwie słowo rzecze, | W lot postać Kupidyna pięknego oblecze" (Sielanka), "Wie Kupido gdzie wasza-ć płeć gomoła" (Wety Parnaskie), "A któryż z tak wiela | Z bożkiem miłości wskórał, Kupidynem? | Tak on na niebie, jak na ziemi strzela" (Syloret), Wespazjana Kochowskiego: "Czyj to chłopiec? Wenery. Czem z sajdakiem chodzi? | Bo z niego mniej ostrożnym często ludziom szkodzi. | Czemu nago? Bo pieszczoch nierad chodzi w sukni. | Czemu dzieckiem? Bo młodzi idą za nim chutni." (Opisanie miłości), Johna Clevelanda (1613-58): "Tak i niewiasty od Kupida strzały | Swój bakalarski tytuł otrzymały", "Gdy go jak magnes przyciągnie dziewczyna, | Wnet go widzimy w gwardii Kupidyna" (Przeciw miłości platonicznej), Stanisława Trembeckiego: "Chłopczyk z rączką uzbrojoną | Skoczył był mi raz na łono. | I złapawszy mnie za szyję | Ukazał strzałeczek dwoje. | Wiesz kogo nimi przeszyję? | Temiry serce i twoje." (Kupido), Adama Stanisława Naruszewicza: "Lecz dajmy, że ją miłość nie tak zwiedzie snadnie | I strzała Kupidyna na bok celu padnie. | Ma on więcej w okrutnym wartkich strzał kołczanie" (Satyry, VIII. Małżeństwo), w poezji stanisławowskiej: "O jakbym ci rad Amorku dziękował, | Gdybyś kochankę do mnie nakierował" (Zabawy przyjemne i pożyteczne), u Dyzmy Bończy Tomaszewskiego: "Ponad Horodła wtenczas przelatywał wały | Kupido wracający z Cypru przez obłoki" (Jagiellonida), Juliusza Słowackiego: "spojrzał i zmięszał się cały | Ujrzawszy oczy, w których całym pękiem | Kupido trzymał najeżone strzały" (Beniowski), Teofila Lenartowicza: "Zostawiam ciebie, o karto, dla młodzi, | Dla której [...] | Pękają kwiaty i Amor się śmieje, | Którym z pełnego radość nektar leje" (W albumie Jadwigi St...), C. K. Norwida: "W pofałszowanych Cezarach i w słowie: | Roma - to odwróć, Amor ci odpowie" (Promethidion), Stanisława Wyspiańskiego: "Znam głogów kolce i groty, | które Amor twój rozrzuca złoty, | twój Amor chłopiec skrzydlaty." (Skałka), Delmore Schwartz: "Jesteśmy z takiej materi, z jakiej zrobione są sny | I krótkie nasze żywoty podległe są rządom bogów, Pana [...] | i bóstwa z łukiem i strzałą, | Kupidyna, przebijającego na wskroś serce, z nagła i na zawsze." (Umysł to starożytna i sławna stolica, przeł. Julia Hartwig), Jana Kasprowicza: "Zaprowadził mnie do ogrodu, pełnego, jak zwykle, marmurowych kupidynków i nimf" (O bohaterskim koniu i walącym się domu), Anny Świrszczyńskiej: "Po przeraźliwych miętach | amorki sadzą okrakiem" (Groteska), Włodzimierza Słobodnika: "Będzież miał w niebie żywot gładki. | Prażył mnie również głód i Amor, | A teraz tu, w bandziochu raju, | Stoję..." (Ballada) Kiki Dimula: "A pełno tam małych blizn, | imion które nie idą w głąb | i łatwo się goją. | Elza - Dymitr | i strzała Amora." (Gorzkie laury, przeł. Stanisław Srokowski) Ivan Bunić: "wierzę skrzętnie, | Że tym złotem strzały swoje | Amor zawsze złoci skrzętnie, | Nim ugodzi w serce moje." (Moich dni władczyni miła..., przeł. J. Ficowski); wiersze: Jacek Kacprzak "Amor" (Nadodrze 70/20,12), Bogusław Wieczorek "Do amora" (Zarzewie 60/49,12), Andrzej Stanisław Czcibor "Amor jako skrzypek" (Dziś i Jutro 52/4,6), Bogusław Tomaszewski "Amor i rozmyślania" (Nowa Kult. 56/43,5), Witold Degler "O celności amora" (Tyg. zach. 58/11,6), S. Niewieski "Wenus i Amor" (Prz. Kres. 92/1,47), Jacek Pankiewicz "Amor i Psyche" (Akcent 80/3,105), Antoni Sikorski "Amor i Psyche" (Orka 58/27,6), Aleksander Puszkin "Amor i Hymen"; anonim. hiszp. romanca "O Amorze i Śmierci" (Arg. 59/21,7), Stanisław Trembecki "Kupido" (Świat 55/12,14), G. Bbrassons, "Kupidyn" (Akcent 91/2-3,116), W. Maksymmkin "Przekupiony Kupido" (Szpilki 63/5,12), F. Preseren "Kupido..." (Odgłosy 65/33,6). Jan Sztaudyngier dramat jednoaktowy "Jak zwykle wszystko winą jest Amora" (1966). Opowiadania Marek Hłasko "Amor nie przyszedł dziś wieczorem" (Prz. Kult. 56/38,5), Julio Cortazar "Amor 77" (Student 81/6,7). W sztukach plastycznych np.: obrazy 'Wychowanie Amora' Correggia (1525), "Les noces de Psyche et Amor" Giulio Romano (1527-31) 'Amor wyrzuca łuk' P. P. Rubensa (1614), "Wenus i Kupidyn" Lucasa Cranacha, 'Amor i Psyche' O. Kokoschki (1955) czy 'Kupido i Psyche' J. L. Davida (1817); rzeźby 'Amor i Psyche' Antonio Canovy (1796), 'Triumfujący Amor' B. Thorvaldsena (1814), 'Amor i Psyche' A. Rodeina. BIBLIOGRAFIA Auzoniusz, Decimus Ausonius Magnus, Męczeństwo Kupidyna, przeł. Mieczysław Brożek [w:] Meander, 1983 nr 12; Hanna Widacka, Historia Amora i Psyche w rzymskim cyklu graficznym z XVI wieku, Warszawa 1998;
0 votes Thanks 0
Clauuuudia
Ściągnięte całkowicie z neta http://mitencyklopedia.w.interia.pl/amor.html
BIBLIOGRAFIA Auzoniusz, Decimus Ausonius Magnus, Męczeństwo Kupidyna, przeł. Mieczysław Brożek [w:] Meander, 1983 nr 12; Hanna Widacka, Historia Amora i Psyche w rzymskim cyklu graficznym z XVI wieku, Warszawa 1998;
http://mitencyklopedia.w.interia.pl/amor.html