Hejj!! Proszę Was, napiszcie mi referat na temat ,, Zmiany w Polsce po 1989r" Nie musi być zbyt długi. ;) Z góry dziękuję!
agnieszka4466
W ciągu ostatnich kilkunastu lat Polska przeszła długą drogę rozwoju i stała się nowoczesnym państwem prawa. Po roku 1989 Polacy musieli nauczyć się mechanizmów demokratycznych, nieobecnych w życiu publicznym przez poprzednie 50 lat - powstawały kolejne partie, dzieliły się, łączyły i dzieliły ponownie. Była to normalna reakcja na pół wieku braku swobód politycznych. Szybko nastąpił rozpad dotychczasowego systemu politycznego: w styczniu 1990 r. rozwiązała się PZPR. Powstał system wielopartyjny, wprowadzono pełny zakres swobód obywatelskich. W ciągu kolejnych lat z obozu solidarnościowego wyłoniły się rywalizujące partie polityczne. Urząd prezydenta - głowy państwa został przywrócony w 1989 r. W grudniu 1990 r. w powszechnych wyborach prezydenckich zwyciężył Lech Wałęsa. Obecnie funkcję tę sprawuje wybrany w 2000 r. na drugą kadencję Aleksander Kwaśniewski. Bilans ostatnich 12 lat w dziedzinie polityki wewnętrznej można uznać za pozytywny. Polska ma nowoczesną konstytucję (1997), która uporządkowała nie tylko scenę polityczną, ale przede wszystkim wiele dziedzin życia społecznego. Polska jest krajem demokratycznym: republiką wielopartyjną z dwuizbowym parlamentem. Zasady ustroju odzwierciedlają wartości typowe dla państw europejskiego kręgu kultury prawnej: suwerenność narodu, suwerenność i niepodległość państwa, państwo prawa, pluralizm polityczny i wolność działania partii politycznych, podział władz, poszanowanie godności człowieka wyznaczającej system praw i wolność jednostki.
Też to miałam na hirze to przepisałam ze swojego zeszytu ok :)) Mysle że pomożę
3 votes Thanks 1
cappine
W ciągu ostatnich kilkunastu lat Polska przeszła długą drogę rozwoju i stała się nowoczesnym państwem prawa. Po roku 1989 Polacy musieli nauczyć się mechanizmów demokratycznych, nieobecnych w życiu publicznym przez poprzednie 50 lat - powstawały kolejne partie, dzieliły się, łączyły i dzieliły ponownie. Była to normalna reakcja na pół wieku braku swobód politycznych. Szybko nastąpił rozpad dotychczasowego systemu politycznego: w styczniu 1990 r. rozwiązała się PZPR. Powstał system wielopartyjny, wprowadzono pełny zakres swobód obywatelskich. W ciągu kolejnych lat z obozu solidarnościowego wyłoniły się rywalizujące partie polityczne. Urząd prezydenta - głowy państwa został przywrócony w 1989 r. W grudniu 1990 r. w powszechnych wyborach prezydenckich zwyciężył Lech Wałęsa. Obecnie funkcję tę sprawuje wybrany w 2000 r. na drugą kadencję Aleksander Kwaśniewski. Bilans ostatnich 12 lat w dziedzinie polityki wewnętrznej można uznać za pozytywny. Polska ma nowoczesną konstytucję (1997), która uporządkowała nie tylko scenę polityczną, ale przede wszystkim wiele dziedzin życia społecznego. Polska jest krajem demokratycznym: republiką wielopartyjną z dwuizbowym parlamentem. Zasady ustroju odzwierciedlają wartości typowe dla państw europejskiego kręgu kultury prawnej: suwerenność narodu, suwerenność i niepodległość państwa, państwo prawa, pluralizm polityczny i wolność działania partii politycznych, podział władz, poszanowanie godności człowieka wyznaczającej system praw i wolność jednostki. Egzamin zdała reforma administracyjna (1999), wprowadzająca trzeci stopień administracji samorządowej - powiaty - i zmniejszająca liczbę województw z 49 do 16. Uregulowane zostały stosunki z mniejszościami narodowymi, kościołami i związkami wyznaniowymi. Powołano bądź rozszerzono uprawnienia szeregu instytucji, mających ułatwić obywatelom korzystanie z ich praw. Konstytucyjne prawa i wolności nawiązują do rozwiązań przyjętych w demokracjach zachodnich, a także w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Sprawnie rozwijają się organizacje pozarządowe, które stały się stałym elementem życia publicznego. Zapoczątkowano reformy służby zdrowia, systemu emerytalnego oraz systemu edukacji. 1. Obrady Okrągłego Stołu Zasiadające przy Okrągłym Stole strony, zarówno partyjno - rządowa, jak i solidarnościowo - opozycyjna nie zdawały sobie sprawy, że istniejący w Polsce polityczny ustrój jeszcze w tym samym roku ulegnie nie tylko poważnej reformie, ale całkowitemu załamaniu. Niemniej jednak, Okrągły Stół był z punktu widzenia zmian, jakie dokonały się w 1989 r. i później, wydarzeniem kluczowym. Termin "Okrągły Stół" oznaczał toczące się w dniach 6 II - 5 IV 1989 r. rozmowy między przedstawicielami nielegalnej wówczas "Solidarności", a reprezentantami obozu rządzącego, związanymi przede wszystkim z PZPR. W obradach uczestniczyli też przedstawiciele Kościoła, a także, ściśle związani z PZPR, choć usiłujący odgrywać rolę "trzeciej strony" czołowi działacze OPZZ. Głównymi uczestnikami obrad Okrągłego Stołu byli: ze strony partyjno - rządowej ówczesny minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak, prezes NBP Władysław Baka, ministrowie Aleksander Kwaśniewski i Stanisław Ciosek, oraz działacze partyjni Janusz Reykowski, Kazimierz Cypryniak, Andrzej Gdula i szef OPZZ Alfred Miodowicz. Stronę "solidarnościowo - opozycyjną" reprezentowali (jako główni przedstawiciele) Jacek Kuroń, Adam Michnik, Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek, Władysław Frasyniuk, Andrzej Wielowieyski, Waldemar Kuczyński, Lech Kaczyński, Andrzej Stelmachowski, Zbigniew Bujak i Alojzy Pietrzyk. Szefami delegacji obu stron byli odpowiednio, ze strony rządowej gen. Czesław Kiszczak, zaś ze strony opozycji Lech Wałęsa. Zarys nowej sytuacji Możliwości działania opozycji w nowym systemie rysowały się następująco: nie mając większości w Sejmie, opozycja nie mogłaby w sposób swobody forsować swoich pomysłów ustawodawczych. Myśl, by opozycja mogła wkrótce przejąć ster rządów prawdopodobnie nikomu nie przychodziła do głowy. Ale mając większość w Senacie, opozycja mogła, korzystając z przysługującego drugiej izbie prawa veta blokować ustawy uchwalone przez Sejm. A ponieważ do przełamania senackiego veta miało być w Sejmie potrzebnych 2/3 głosów, przełamanie veta Senatu nie byłoby możliwe (przynajmniej w wypadku maksymalnie korzystnego dla opozycji wyniku wyborów) bez zgody opozycji - mogącej liczyć na 35 % miejsc w Sejmie. Uchwalane prawa musiałyby więc stanowić kompromis. Istotnym uprawnieniem Senatu miało być też prawo do inicjatywy ustawodawczej. W ten sposób opozycja mogłaby przedstawiać Sejmowi swoje propozycje ustawodawcze i domagać się wprowadzenia ich pod obrady. 2. Pierwsze wybory demokratyczne w Polsce i reformy polityczne (konstytucja) Wszystkie kolejne zmiany były konsekwencją okrągłego stołu. Zaowocował on szeregiem zmian. Przeobrażeniom uległy ustrój społeczno-gospodarczy, czy wszystkie trzy rodzaje władzy. Niezbędnym więc było uchwalenie nowej konstytucji. W młodym państwie demokratycznym realizacja tego była jednak bardzo trudna, więc ustalono iż zmiany powinny mieć charakter ewolucyjny. 27 września 1990r. odbyły się pierwsze demokratyczne wybory do parlamentu. Prace nad konstytucją były bardzo trudne m.in. poprzez różnorodność sceny politycznej reprezentantów społeczeństwa. 17.XI.92r. uchwalono Małą Konstytucją. Wprowadziła ona nowe zasady polityczne nieznane w ustawie zasadniczej PRL. Wprowadzono zasadę trójpodziału władzy, system parlamentarny, wolny mandat przedstawicielski czy zasadę nie łączenia urzędów. Ustawa nawiązywała do tradycji parlamentaryzmu polskiego. Ukształtowała ona system prezydencko-parlamentarny. Model ten balansuje między różnymi koncepcjami ustrojowymi państw demokratycznych. Ustawa ta miała łagodzić konflikty między prezydentem (wtedy L. Wałęsa) a parlamentem. Szczegółowe problemy dotyczące uchwalenia konstytucji (taki jak: jaką większością głosów ją uchwalić, do kogo należy inicjatywa ustawodawcza czy kwestia referendum) uregulowała ustawa konstytucyjna z 20 IV.92r. Powstała Komisja Konstytucyjna (składająca się z 46 posłów i 10 senatorów). To do niej zgłoszono projekty, które uzyskały poparcie Zgromadzenia Narodowego. Prace jednak nie mogły się rozpocząć gdyż w roku 1993 prezydent rozwiązał parlament. Wybory z IX.1993r. zmieniły układ sił. Na uwagą zasługuje fakt iż 35% społeczeństwa nie miało reprezentacji w parlamencie. Uznano iż skoro powstał tu problem to należy ustanowić możliwość projektu grupy obywateli (500.000 osób). Przewodniczącym Komisji Konstytucyjnej zostawali kolejno A. Kwaśniewski, W. Cimoszewicz a w końcu powołano M. Mazurkiewicza. Komisja ta przyjęła zasadą że prace poprzednich parlamentów będą kontynuowane. Znowelizowano też ustawą konstytucyjną. Powołano 6 podkomisji tematycznych. We wrześniu 1994r. minął termin zgłaszania projektów konstytucyjnych. Odbyło się wtedy pierwsze czytanie projektów. Następnie na posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej przedstawiono względnie jednolity tekst konstytucji. PSL i UP wyraźnie lansowały swój projekt, co powodowało fakt szeregu przetargów politycznych. W Konstytucji znalazły się też w większości postulaty rady stałej Episkopatu Polski. Przy drugim czytaniu komisja przesyła wniosek do Zgromadzenia Narodowego. Rozpoczęto negocjacje z opozycją pozaparlamentarną. Najistotniejsze sprawy to: -brzmienie inwokacji Konstytucji (naród czy obywatele, Bóg czy nie) -prymat prawa naturalnego nad stanowionym -ochrona życia poczętego -reprywatyzacja i powszechne uwłaszczenie Doszło w kilku miejscach do kompromisu z opozycją pozaparlamentarną. Przyjęto też większość poprawek prezydenta. W trzecim czytaniu 2.IV.97r. Konstytucję Zgromadzenie Narodowe przyjęło. 25.V.97r. odbyło się referendum w którym wzięło udział 42,8% uprawnionych do głosowania a 53,4% z nich Konstytucję zaakceptowało. W dniu 17 października 1997 roku weszła ona w życie. Dziś, po kilku latach funkcjonowania nowej ustawy zasadniczej należy zauważyć powszechną akceptację zarówno obywateli jak i elit politycznych dla tego aktu. Ciekawym wydaje się też to iż na Konstytucję powołują się nader często jej ówcześni oponenci. Pojawiające się gdzieniegdzie głosy dotyczące modyfikacji niektórych artykułów czy też całej ustawy świadczą chyba jednak o tym, że w dzisiejszych czasach nawet najlepsze akty prawne szybko tracą swoją aktualność. 3. Reformy gospodarcze Skuteczne reformowanie gospodarki stało się możliwe dopiero po kontraktowych wyborach parlamentarnych i wolnych do senatu (4 i 18 czerwiec 1989). Po objęciu rządów przez premiera Mazowieckiego założenie zmian opracował wicepremier i minister finansów Leszek Balcerowicz. Jego plan został zaaprobowany przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, a w końcu roku sejm przyjął pakiet ustaw i 1 stycznia 1990 rozpoczęły się zmiany. Składały się one z dwóch części:
- programu stabilizacji
- przejście od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej
Głównym celem programu stabilizacji było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Aby cel ten uzyskać, wprowadzono następujące obostrzenia:
- rygorystyczną politykę budżetową - wzmocniono dyscyplinę negocjacji wyższych dochodów, a także oszczędne administrowanie wydatkami oraz ograniczono ulgi podatkowe i dopłaty do eksportu
- wysoki oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściową tylko rewaloryzację oszczędności bankowych
- wewnętrzną wymienialność dolara i stabilizację kursu dolara w stosunku do złotego
- uwolnienie cen większości towarów (rząd kontrolował ceny energii elektrycznej, węgla, gazu, biletów PKP i PKS)
Zaś program zmian systemowych zapowiadał:
- przekształcenia własnościowe, czyli prywatyzację i reprywatyzację w celu zmiany struktury własności w gospodarce
- zorganizowanie rynku papierów wartościowych (otwarcie giełdy) i reformę systemu bankowego
- wprowadzenia mechanizmów rynkowych, a zwłaszcza swobodę stanowienia cen oraz zniesienia reglamentacji niektórych produktów(np. żywności)
- otworzenie gospodarki na świat, liberalizację ceł itp.
- utworzenie rynku pracy - o poziomie zatrudnienia i wysokości płac będzie decydował popyt na siłę roboczą4. Wejście Polski do NATO W 1997 Czechy, Polska i Węgry zostały zaproszone do negocjacji mających na celu przyjęcie ich do członków NATO. Przyjęcie Polski do NATO - 12 marca 1999 r. - stanowi z pewnością jedno z najdonioślejszych wydarzeń w najnowszej historii naszego kraju. Sojusz stanowi podstawę bezpieczeństwa i obrony Polski, jest także głównym czynnikiem stabilności polityczno-wojskowej w Europie. Wejście Polski do sojuszu to oczywiście nie tylko korzyści i przywileje. Stając się pełnoprawnym członkiem NATO, Polska przyjęła na siebie konkretne zobowiązania. Oprócz politycznych (m.in. dotyczących nieprzystępowania do układów międzynarodowych sprzecznych z traktatem) także określone obowiązki wojskowe. Po pierwsze - gotowi jesteśmy oddać pod wspólne dowództwo ustaloną część sił zbrojnych i będziemy finansować działania służące utrzymaniu gotowości bojowej na wymaganym przez NATO poziomie. Po drugie - powinniśmy uwzględnić zalecenia paktu przy kształtowaniu budżetu obronnego. Po trzecie - należy dostosować funkcjonowania Wojska Polskiego do norm obowiązujących w sojuszu. 5. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej Jest to temat najświeższy i najbardziej rozpowszechnione są dyskusje z nim związane w ostatnich dniach. Polska w dniu 1 maja 2004 została oficjalnym członkiem Unii Europejskiej. Jest to wydarzenia niezwykle ważne, zarówno dla polityki naszego kraju jak i gospodarki, która jest teraz na bardzo wysokiej stopie rozwojowej. Samo przystąpienie do Unii było poprzedzone latami przygotowań i dostosowywania się do unijnych wymogów. Nie przyszło to łatwo ani politykom, ani przedsiębiorcom. Przygotowywanie do przystąpienia Polski do UE w najważniejszych etapach: 16.12.1991 Podpisanie w Brukseli Układu Europejskiego o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotą Europejską, który do dziś stanowi podstawę stosunków. 21-22.06.1993 Ustalenie na szczycie w Kopenhadze, że członkami WE zostaną wszystkie państwa Europy Środkowej i Wschodniej, które spełnią kryteria polityczne (demokracja, pluralizm) zwane odtąd kryteriami z Kopenhagi.
08.04.1994 Złożenie przez Polskę wniosku o członkostwo w UE. 31.03.1998 Otwarcie negocjacji członkowskich między UE a Polską 14.12.2001 - 15.12.2001 Szczyt Unii Europejskiej w Laeken pod Brukselą zamieścił w dokumencie końcowym listę 10 krajów kandydujących do UE, w tym Polskę, które mają szansę na członkostwo w 2004 roku. 13.12.2002 -14.12.2002 Polska na Szczycie UE w Kopenhadze zakończyła negocjacje akcesyjne. 01.05.2004 Polska została oficjalnym członkiem Unii Europejskiej
Szybko nastąpił rozpad dotychczasowego systemu politycznego: w styczniu 1990 r. rozwiązała się PZPR. Powstał system wielopartyjny, wprowadzono pełny zakres swobód obywatelskich. W ciągu kolejnych lat z obozu solidarnościowego wyłoniły się rywalizujące partie polityczne.
Urząd prezydenta - głowy państwa został przywrócony w 1989 r. W grudniu 1990 r. w powszechnych wyborach prezydenckich zwyciężył Lech Wałęsa. Obecnie funkcję tę sprawuje wybrany w 2000 r. na drugą kadencję Aleksander Kwaśniewski.
Bilans ostatnich 12 lat w dziedzinie polityki wewnętrznej można uznać za pozytywny. Polska ma nowoczesną konstytucję (1997), która uporządkowała nie tylko scenę polityczną, ale przede wszystkim wiele dziedzin życia społecznego. Polska jest krajem demokratycznym: republiką wielopartyjną z dwuizbowym parlamentem. Zasady ustroju odzwierciedlają wartości typowe dla państw europejskiego kręgu kultury prawnej: suwerenność narodu, suwerenność i niepodległość państwa, państwo prawa, pluralizm polityczny i wolność działania partii politycznych, podział władz, poszanowanie godności człowieka wyznaczającej system praw i wolność jednostki.
Też to miałam na hirze to przepisałam ze swojego zeszytu ok :))
Mysle że pomożę
Szybko nastąpił rozpad dotychczasowego systemu politycznego: w styczniu 1990 r. rozwiązała się PZPR. Powstał system wielopartyjny, wprowadzono pełny zakres swobód obywatelskich. W ciągu kolejnych lat z obozu solidarnościowego wyłoniły się rywalizujące partie polityczne.
Urząd prezydenta - głowy państwa został przywrócony w 1989 r. W grudniu 1990 r. w powszechnych wyborach prezydenckich zwyciężył Lech Wałęsa. Obecnie funkcję tę sprawuje wybrany w 2000 r. na drugą kadencję Aleksander Kwaśniewski.
Bilans ostatnich 12 lat w dziedzinie polityki wewnętrznej można uznać za pozytywny. Polska ma nowoczesną konstytucję (1997), która uporządkowała nie tylko scenę polityczną, ale przede wszystkim wiele dziedzin życia społecznego. Polska jest krajem demokratycznym: republiką wielopartyjną z dwuizbowym parlamentem. Zasady ustroju odzwierciedlają wartości typowe dla państw europejskiego kręgu kultury prawnej: suwerenność narodu, suwerenność i niepodległość państwa, państwo prawa, pluralizm polityczny i wolność działania partii politycznych, podział władz, poszanowanie godności człowieka wyznaczającej system praw i wolność jednostki.
Egzamin zdała reforma administracyjna (1999), wprowadzająca trzeci stopień administracji samorządowej - powiaty - i zmniejszająca liczbę województw z 49 do 16. Uregulowane zostały stosunki z mniejszościami narodowymi, kościołami i związkami wyznaniowymi. Powołano bądź rozszerzono uprawnienia szeregu instytucji, mających ułatwić obywatelom korzystanie z ich praw. Konstytucyjne prawa i wolności nawiązują do rozwiązań przyjętych w demokracjach zachodnich, a także w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Sprawnie rozwijają się organizacje pozarządowe, które stały się stałym elementem życia publicznego. Zapoczątkowano reformy służby zdrowia, systemu emerytalnego oraz systemu edukacji.
1. Obrady Okrągłego Stołu
Zasiadające przy Okrągłym Stole strony, zarówno partyjno - rządowa, jak i solidarnościowo - opozycyjna nie zdawały sobie sprawy, że istniejący w Polsce polityczny ustrój jeszcze w tym samym roku ulegnie nie tylko poważnej reformie, ale całkowitemu załamaniu. Niemniej jednak, Okrągły Stół był z punktu widzenia zmian, jakie dokonały się w 1989 r. i później, wydarzeniem kluczowym.
Termin "Okrągły Stół" oznaczał toczące się w dniach 6 II - 5 IV 1989 r. rozmowy między przedstawicielami nielegalnej wówczas "Solidarności", a reprezentantami obozu rządzącego, związanymi przede wszystkim z PZPR. W obradach uczestniczyli też przedstawiciele Kościoła, a także, ściśle związani z PZPR, choć usiłujący odgrywać rolę "trzeciej strony" czołowi działacze OPZZ. Głównymi uczestnikami obrad Okrągłego Stołu byli: ze strony partyjno - rządowej ówczesny minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak, prezes NBP Władysław Baka, ministrowie Aleksander Kwaśniewski i Stanisław Ciosek, oraz działacze partyjni Janusz Reykowski, Kazimierz Cypryniak, Andrzej Gdula i szef OPZZ Alfred Miodowicz.
Stronę "solidarnościowo - opozycyjną" reprezentowali (jako główni przedstawiciele) Jacek Kuroń, Adam Michnik, Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek, Władysław Frasyniuk, Andrzej Wielowieyski, Waldemar Kuczyński, Lech Kaczyński, Andrzej Stelmachowski, Zbigniew Bujak i Alojzy Pietrzyk. Szefami delegacji obu stron byli odpowiednio, ze strony rządowej gen. Czesław Kiszczak, zaś ze strony opozycji Lech Wałęsa.
Zarys nowej sytuacji
Możliwości działania opozycji w nowym systemie rysowały się następująco: nie mając większości w Sejmie, opozycja nie mogłaby w sposób swobody forsować swoich pomysłów ustawodawczych. Myśl, by opozycja mogła wkrótce przejąć ster rządów prawdopodobnie nikomu nie przychodziła do głowy. Ale mając większość w Senacie, opozycja mogła, korzystając z przysługującego drugiej izbie prawa veta blokować ustawy uchwalone przez Sejm. A ponieważ do przełamania senackiego veta miało być w Sejmie potrzebnych 2/3 głosów, przełamanie veta Senatu nie byłoby możliwe (przynajmniej w wypadku maksymalnie korzystnego dla opozycji wyniku wyborów) bez zgody opozycji - mogącej liczyć na 35 % miejsc w Sejmie. Uchwalane prawa musiałyby więc stanowić kompromis. Istotnym uprawnieniem Senatu miało być też prawo do inicjatywy ustawodawczej. W ten sposób opozycja mogłaby przedstawiać Sejmowi swoje propozycje ustawodawcze i domagać się wprowadzenia ich pod obrady.
2. Pierwsze wybory demokratyczne w Polsce i reformy
polityczne (konstytucja)
Wszystkie kolejne zmiany były konsekwencją okrągłego stołu. Zaowocował on szeregiem zmian. Przeobrażeniom uległy ustrój społeczno-gospodarczy, czy wszystkie trzy rodzaje władzy. Niezbędnym więc było uchwalenie nowej konstytucji. W młodym państwie demokratycznym realizacja tego była jednak bardzo trudna, więc ustalono iż zmiany powinny mieć charakter ewolucyjny.
27 września 1990r. odbyły się pierwsze demokratyczne wybory do parlamentu. Prace nad konstytucją były bardzo trudne m.in. poprzez różnorodność sceny politycznej reprezentantów społeczeństwa. 17.XI.92r. uchwalono Małą Konstytucją. Wprowadziła ona nowe zasady polityczne nieznane w ustawie zasadniczej PRL. Wprowadzono zasadę trójpodziału władzy, system parlamentarny, wolny mandat przedstawicielski czy zasadę nie łączenia urzędów. Ustawa nawiązywała do tradycji parlamentaryzmu polskiego. Ukształtowała ona system prezydencko-parlamentarny. Model ten balansuje między różnymi koncepcjami ustrojowymi państw demokratycznych. Ustawa ta miała łagodzić konflikty między prezydentem (wtedy L. Wałęsa) a parlamentem. Szczegółowe problemy dotyczące uchwalenia konstytucji (taki jak: jaką większością głosów ją uchwalić, do kogo należy inicjatywa ustawodawcza czy kwestia referendum) uregulowała ustawa konstytucyjna z 20 IV.92r. Powstała Komisja Konstytucyjna (składająca się z 46 posłów i 10 senatorów). To do niej zgłoszono projekty, które uzyskały poparcie Zgromadzenia Narodowego. Prace jednak nie mogły się rozpocząć gdyż w roku 1993 prezydent rozwiązał parlament.
Wybory z IX.1993r. zmieniły układ sił. Na uwagą zasługuje fakt iż 35% społeczeństwa nie miało reprezentacji w parlamencie. Uznano iż skoro powstał tu problem to należy ustanowić możliwość projektu grupy obywateli (500.000 osób). Przewodniczącym Komisji Konstytucyjnej zostawali kolejno A. Kwaśniewski, W. Cimoszewicz a w końcu powołano M. Mazurkiewicza. Komisja ta przyjęła zasadą że prace poprzednich parlamentów będą kontynuowane. Znowelizowano też ustawą konstytucyjną. Powołano 6 podkomisji tematycznych.
We wrześniu 1994r. minął termin zgłaszania projektów konstytucyjnych. Odbyło się wtedy pierwsze czytanie projektów. Następnie na posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej przedstawiono względnie jednolity tekst konstytucji. PSL i UP wyraźnie lansowały swój projekt, co powodowało fakt szeregu przetargów politycznych. W Konstytucji znalazły się też w większości postulaty rady stałej Episkopatu Polski.
Przy drugim czytaniu komisja przesyła wniosek do Zgromadzenia Narodowego. Rozpoczęto negocjacje z opozycją pozaparlamentarną. Najistotniejsze sprawy to:
-brzmienie inwokacji Konstytucji (naród czy obywatele, Bóg czy nie)
-prymat prawa naturalnego nad stanowionym
-ochrona życia poczętego
-reprywatyzacja i powszechne uwłaszczenie
Doszło w kilku miejscach do kompromisu z opozycją pozaparlamentarną. Przyjęto też większość poprawek prezydenta.
W trzecim czytaniu 2.IV.97r. Konstytucję Zgromadzenie Narodowe przyjęło. 25.V.97r. odbyło się referendum w którym wzięło udział 42,8% uprawnionych do głosowania a 53,4% z nich Konstytucję zaakceptowało. W dniu 17 października 1997 roku weszła ona w życie.
Dziś, po kilku latach funkcjonowania nowej ustawy zasadniczej należy zauważyć powszechną akceptację zarówno obywateli jak i elit politycznych dla tego aktu. Ciekawym wydaje się też to iż na Konstytucję powołują się nader często jej ówcześni oponenci. Pojawiające się gdzieniegdzie głosy dotyczące modyfikacji niektórych artykułów czy też całej ustawy świadczą chyba jednak o tym, że w dzisiejszych czasach nawet najlepsze akty prawne szybko tracą swoją aktualność.
3. Reformy gospodarcze
Skuteczne reformowanie gospodarki stało się możliwe dopiero po kontraktowych wyborach parlamentarnych i wolnych do senatu (4 i 18 czerwiec 1989).
Po objęciu rządów przez premiera Mazowieckiego założenie zmian opracował wicepremier i minister finansów Leszek Balcerowicz. Jego plan został zaaprobowany przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, a w końcu roku sejm przyjął pakiet ustaw i 1 stycznia 1990 rozpoczęły się zmiany. Składały się one z dwóch części:
- programu stabilizacji
- przejście od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej
Głównym celem programu stabilizacji było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Aby cel ten uzyskać, wprowadzono następujące obostrzenia:
- rygorystyczną politykę budżetową - wzmocniono dyscyplinę negocjacji wyższych dochodów, a także oszczędne administrowanie wydatkami oraz ograniczono ulgi podatkowe i dopłaty do eksportu
- wysoki oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściową tylko rewaloryzację oszczędności bankowych
- wewnętrzną wymienialność dolara i stabilizację kursu dolara w stosunku do złotego
- uwolnienie cen większości towarów (rząd kontrolował ceny energii elektrycznej, węgla, gazu, biletów PKP i PKS)
Zaś program zmian systemowych zapowiadał:
- przekształcenia własnościowe, czyli prywatyzację i reprywatyzację w celu zmiany struktury własności w gospodarce
- zorganizowanie rynku papierów wartościowych (otwarcie giełdy) i reformę systemu bankowego
- wprowadzenia mechanizmów rynkowych, a zwłaszcza swobodę stanowienia cen oraz zniesienia reglamentacji niektórych produktów(np. żywności)
- otworzenie gospodarki na świat, liberalizację ceł itp.
- utworzenie rynku pracy - o poziomie zatrudnienia i wysokości płac będzie decydował popyt na siłę roboczą4. Wejście Polski do NATO
W 1997 Czechy, Polska i Węgry zostały zaproszone do negocjacji mających na celu przyjęcie ich do członków NATO. Przyjęcie Polski do NATO - 12 marca 1999 r. - stanowi z pewnością jedno z najdonioślejszych wydarzeń w najnowszej historii naszego kraju. Sojusz stanowi podstawę bezpieczeństwa i obrony Polski, jest także głównym czynnikiem stabilności polityczno-wojskowej w Europie. Wejście Polski do sojuszu to oczywiście nie tylko korzyści i przywileje. Stając się pełnoprawnym członkiem NATO, Polska przyjęła na siebie konkretne zobowiązania. Oprócz politycznych (m.in. dotyczących nieprzystępowania do układów międzynarodowych sprzecznych z traktatem) także określone obowiązki wojskowe. Po pierwsze - gotowi jesteśmy oddać pod wspólne dowództwo ustaloną część sił zbrojnych i będziemy finansować działania służące utrzymaniu gotowości bojowej na wymaganym przez NATO poziomie. Po drugie - powinniśmy uwzględnić zalecenia paktu przy kształtowaniu budżetu obronnego. Po trzecie - należy dostosować funkcjonowania Wojska Polskiego do norm obowiązujących w sojuszu.
5. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej
Jest to temat najświeższy i najbardziej rozpowszechnione są dyskusje z nim związane w ostatnich dniach. Polska w dniu 1 maja 2004 została oficjalnym członkiem Unii Europejskiej. Jest to wydarzenia niezwykle ważne, zarówno dla polityki naszego kraju jak i gospodarki, która jest teraz na bardzo wysokiej stopie rozwojowej. Samo przystąpienie do Unii było poprzedzone latami przygotowań i dostosowywania się do unijnych wymogów. Nie przyszło to łatwo ani politykom, ani przedsiębiorcom.
Przygotowywanie do przystąpienia Polski do UE w najważniejszych etapach:
16.12.1991
Podpisanie w Brukseli Układu Europejskiego o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotą Europejską, który do dziś stanowi podstawę stosunków.
21-22.06.1993
Ustalenie na szczycie w Kopenhadze, że członkami WE zostaną wszystkie państwa Europy Środkowej i Wschodniej, które spełnią kryteria polityczne (demokracja, pluralizm) zwane odtąd kryteriami z Kopenhagi.
08.04.1994
Złożenie przez Polskę wniosku o członkostwo w UE.
31.03.1998
Otwarcie negocjacji członkowskich między UE a Polską
14.12.2001 - 15.12.2001
Szczyt Unii Europejskiej w Laeken pod Brukselą zamieścił w dokumencie końcowym listę 10 krajów kandydujących do UE, w tym Polskę, które mają szansę na członkostwo w 2004 roku.
13.12.2002 -14.12.2002
Polska na Szczycie UE w Kopenhadze zakończyła negocjacje akcesyjne.
01.05.2004
Polska została oficjalnym członkiem Unii Europejskiej