Glony stanowią dużą, zróznicowaną morfologicznie grupę ekologiczną organizmów roślinopodobnych i pochodzenia roślinnego. Stanowią organizmy plechowe tj. beztkankowe. Cechami charakterystycznymi dla glonów są: w większości przypadków autotrofizm, funkcja pierwotnego producenta materii organicznej w zbiornikach wodnych, całkowite uzaleznienie od wody.
Do glonów zaliczamy organizmy jednokomórkowe i wielokomórkowe, w tym kolonijne. Glony pokryte są błoną komórkową tzw. pellikulą.
BUDOWA
Jednokomórkowe glony mogą przybierać formy:
1. Pełzaków- o zmiennym kształcie, zdolne do tworzenia nibynóżek i poruszania się ruchem pełzakowatym np. ameby, otwornice, promienionóżki
2. wiciowców- jedna lub wiele wici albo rzęski np. euleniny, tobołki, orzęski
3. form kokoidalnych- nieruchliwe, biernie unoszące się w wodzie lub powietrzu np. okrzemki, niektóre zielenice
4. komórczków (polikariocytów) - posiadających wiele jąder komórkowej np. śluzorośla, lęgniowce, niektóre zielenice
Glony często tworzą kolonie czyli zespół komórek, które nie oddzieliły się po podziale lub połączyły się powtórnie po krótkiej fazie samodzielnego funkcjonowania np. toczek
Ciało wielokomórkowych glonów ma zawsze postać plechy:
1. plechy nitkowate- długi ciąg komórek leżących jedna za drugą np. skrętnica
2. plechy krzaczkowate- tworzą rozgałęzienia np. zielenica gałęzatka
3. Plechy plektenchymatyczne- utworzone z ściśle przylegających do siebie i splecionych nici tworzących zwartą nibytkankę- plektenchymę np. większość krasnorostów, sałata morska
4. Plechy tkankowe0 zbudowane z różnych typów wyspecjalizowanych komórek pełniących roóżnorodne funkcje np. duże brunatnice.
Często wykazują zróżnicowanie na część korzeniokształtną, łodygokształtną i liściokształtną jednak nie są to formy homologiczne do organów roślinnych.
CZYNNOŚCI ŻYCIOWE
Wyróżnia się glony samożywne, cudzozywne i miksotroficzne (cudzożywne lub samożywne w zależnoci od warunków zewnęrznych)
Glony samożywne są fotoautotrofami i wytwarzają potrzebne związki na drodze fotosyntezy. Zawierają różne barwniki i gromadzą różne produkty fotosyntezy np. krasnorosty gromadzą skrobię krasnorostową i zawierają fikobiliny, natomiast zielenicę gromadzą skrobię i nie zawierają fikobilin.
Glony pobierają pokarm na drodze fagocytozy przez tworzenie wodniczek pokarmowych, pinocytozy poprzez tworzenie pecherzyków pinocytarnych lub przez wchłanianie.
Formy wolno zyjące oddychają tlenowo, natomiast pasozyty wewnętrzne beztlenowo.
Glony słodkowodne są hipertoniczne w stosunku do otaczającej ich wody, a przez to narażone na ciągły napływ wody do komórki. Pozbycie się jej nadmiaru umożliwiają wodnicki tętniące- po napełnieniu wodą kurczą się usuwając nadmiar wody poza komórkę.
Protisty morskie i pasozytnicze nie posiadają wodniczek. Są w równowadze osmotycznej ze środowiskiem.
Wydalanie zbędnych produktów przemiany materii zachodzi albo na drodze dyfuzji albo poprzez wodniczki tętniące (glony słodkowodne)
Spolaryzowana błona komórkowa umżliwia odbieranie bodźców ze środowiska zewnętrznego. Eugleniny posiadają dodatkowo narząd światłoczuły z plamką oczną (stigmą)
Glony poruszają się przy popmocy nibynóżek, undulipodiów a więc wici i rzęsek lub biernie niesione prądem wody.
Glony rozmanażają się bezpłciowo:
-podział komórki u form jednokomórkowych, który może byc poprzeczny (okrzemki, orzęski), podłużny (eugleniny, tobołki) lub nieregularny (ameby, otwornice, promienionóżki). Występuje również schizogonia- równoczesny podział wielokrotny komórki
-fragmentacja plechy u form wielokomórkowych
- wytwarzanie zarodników, będących z reguły zoosporami- są uwicione i zdolne do aktywnego przemieszczania się
Rozmnażanie płciowe zachodzi na drodze łączenia się:
-izogamet- podobnych morfologicznie
- anizogamet- różniących się jedynie wielkością
- oogamet- o znacznych różnicach morfologicznych. Komórka żeńska jest nieruchoma i nazywa komórką jajową, gameta męska natomiast jest uwiciona i zwana plemnikiem
W zależności od rodzaju łączych się gamet wyróżnia się: izogamię, aniozgamię i oogamię.
Specyficzny rodzaj rozmnażania płciowego zachodzi u orzęsków i zwany jest koniugacją. W koniuacji biorą udział dwie komórkim które łączą się ze sobą w rejonie cytostomu (miejsca na błonie pozbawione rzęsków, służace do pobierania pokarmu i rozmnażania).
SYSTEMATYKA
Glony stanowią dużą, zróznicowaną morfologicznie grupę ekologiczną organizmów roślinopodobnych i pochodzenia roślinnego. Stanowią organizmy plechowe tj. beztkankowe. Cechami charakterystycznymi dla glonów są: w większości przypadków autotrofizm, funkcja pierwotnego producenta materii organicznej w zbiornikach wodnych, całkowite uzaleznienie od wody.
Do glonów zaliczamy organizmy jednokomórkowe i wielokomórkowe, w tym kolonijne. Glony pokryte są błoną komórkową tzw. pellikulą.
BUDOWA
Jednokomórkowe glony mogą przybierać formy:
1. Pełzaków- o zmiennym kształcie, zdolne do tworzenia nibynóżek i poruszania się ruchem pełzakowatym np. ameby, otwornice, promienionóżki
2. wiciowców- jedna lub wiele wici albo rzęski np. euleniny, tobołki, orzęski
3. form kokoidalnych- nieruchliwe, biernie unoszące się w wodzie lub powietrzu np. okrzemki, niektóre zielenice
4. komórczków (polikariocytów) - posiadających wiele jąder komórkowej np. śluzorośla, lęgniowce, niektóre zielenice
Glony często tworzą kolonie czyli zespół komórek, które nie oddzieliły się po podziale lub połączyły się powtórnie po krótkiej fazie samodzielnego funkcjonowania np. toczek
Ciało wielokomórkowych glonów ma zawsze postać plechy:
1. plechy nitkowate- długi ciąg komórek leżących jedna za drugą np. skrętnica
2. plechy krzaczkowate- tworzą rozgałęzienia np. zielenica gałęzatka
3. Plechy plektenchymatyczne- utworzone z ściśle przylegających do siebie i splecionych nici tworzących zwartą nibytkankę- plektenchymę np. większość krasnorostów, sałata morska
4. Plechy tkankowe0 zbudowane z różnych typów wyspecjalizowanych komórek pełniących roóżnorodne funkcje np. duże brunatnice.
Często wykazują zróżnicowanie na część korzeniokształtną, łodygokształtną i liściokształtną jednak nie są to formy homologiczne do organów roślinnych.
CZYNNOŚCI ŻYCIOWE
Wyróżnia się glony samożywne, cudzozywne i miksotroficzne (cudzożywne lub samożywne w zależnoci od warunków zewnęrznych)
Glony samożywne są fotoautotrofami i wytwarzają potrzebne związki na drodze fotosyntezy. Zawierają różne barwniki i gromadzą różne produkty fotosyntezy np. krasnorosty gromadzą skrobię krasnorostową i zawierają fikobiliny, natomiast zielenicę gromadzą skrobię i nie zawierają fikobilin.
Glony pobierają pokarm na drodze fagocytozy przez tworzenie wodniczek pokarmowych, pinocytozy poprzez tworzenie pecherzyków pinocytarnych lub przez wchłanianie.
Formy wolno zyjące oddychają tlenowo, natomiast pasozyty wewnętrzne beztlenowo.
Glony słodkowodne są hipertoniczne w stosunku do otaczającej ich wody, a przez to narażone na ciągły napływ wody do komórki. Pozbycie się jej nadmiaru umożliwiają wodnicki tętniące- po napełnieniu wodą kurczą się usuwając nadmiar wody poza komórkę.
Protisty morskie i pasozytnicze nie posiadają wodniczek. Są w równowadze osmotycznej ze środowiskiem.
Wydalanie zbędnych produktów przemiany materii zachodzi albo na drodze dyfuzji albo poprzez wodniczki tętniące (glony słodkowodne)
Spolaryzowana błona komórkowa umżliwia odbieranie bodźców ze środowiska zewnętrznego. Eugleniny posiadają dodatkowo narząd światłoczuły z plamką oczną (stigmą)
Glony poruszają się przy popmocy nibynóżek, undulipodiów a więc wici i rzęsek lub biernie niesione prądem wody.
Glony rozmanażają się bezpłciowo:
-podział komórki u form jednokomórkowych, który może byc poprzeczny (okrzemki, orzęski), podłużny (eugleniny, tobołki) lub nieregularny (ameby, otwornice, promienionóżki). Występuje również schizogonia- równoczesny podział wielokrotny komórki
-fragmentacja plechy u form wielokomórkowych
- wytwarzanie zarodników, będących z reguły zoosporami- są uwicione i zdolne do aktywnego przemieszczania się
Rozmnażanie płciowe zachodzi na drodze łączenia się:
-izogamet- podobnych morfologicznie
- anizogamet- różniących się jedynie wielkością
- oogamet- o znacznych różnicach morfologicznych. Komórka żeńska jest nieruchoma i nazywa komórką jajową, gameta męska natomiast jest uwiciona i zwana plemnikiem
W zależności od rodzaju łączych się gamet wyróżnia się: izogamię, aniozgamię i oogamię.
Specyficzny rodzaj rozmnażania płciowego zachodzi u orzęsków i zwany jest koniugacją. W koniuacji biorą udział dwie komórkim które łączą się ze sobą w rejonie cytostomu (miejsca na błonie pozbawione rzęsków, służace do pobierania pokarmu i rozmnażania).