Wyróżniamy następujące etapy rozwojowe w życiu każdego człowieka od momentu porodu: 1. Noworodkowy (do 1 miesiąc życia) 2. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu) 3. Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia) 4. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia) 5. Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia, a u chłopców od 12 roku życia) 6. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat) 7. Wiek średni (od 40 do 65 lat) 8. Starość (od 65 lat do śmierci) 1.Noworodek - dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, reguluję się temperatura ciała i przemiana materii. 2. Okres niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedyncze słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić. W tym okresie powinno się odstawić dziecko od piesi i przystosować do jedzenia zupek, musów. 3. Okres poniemowlęcy - tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne. Jeść może już wszystkie produkty spożywcze. 4. Okres dzieciństwa - następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły. 5. Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci. Potrzebna mu jest dieta pełna w witaminy. A) Dojrzewanie u dziewcząt - jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak: - Powiększenie macicy, - Powiększenie jajowodów, - Powiększenie pochwy - Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych - Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych - Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami - Wzrost kości - Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości, - Zahamowanie wzrostu kości. B) Dojrzewanie u chłopców - jadra wytwarzają testosteron, który powoduje: - Powiększenie się jąder, - Powiększenie się prącia, - Powiększenie się moszny - Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej, - Powiększenie się krtani, - Zgrubienie strun głosowych, - Mutacja głosu, - Grubienie skóry, - Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych, - Znaczny przyrost masy mięśniowej, - Silny rozrost kości, - zahamowanie wzrostu. Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania: Wiek: Zmiany u dziewcząt: Zmiany u chłopców: Od 9 do 12 lat - rozwój kości miednicy, - początek przyspieszenia wzrostu, - wzrost brodawek sutkowych, - wzrost piersi, - owłosienie łonowe, - rozwój narządów płciowych, - przyspieszenie wzrastania - dalsze powiększanie się piersi, Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny, - owłosienie pachowe, - wzrost jąder, - pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych. - mutacja głosu, Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych, - miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy, - typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie. - początek owłosienie na brzuchu i piersiach, - męska budowa ciała, Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni, - męski głos, - zakończenie wzrostu szkieletu. Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd. W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać. 6. Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną. W tym okresie uczymy się lub pracujemy, więc nasza dieta powinna być bogata w witaminy oraz odpowiednią ilość kalorii. 7. Wiek średni - charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, problemu ze słucham, wzrokiem, węchem, zmniejsza się aktywność fizyczna. 8. Starość - zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego. Podział na okresy dyktowany jest zarówno przesłankami teoretycznymi (swoiste cechy rozwoju), jak i względami praktycznymi (opieka nad dzieckiem w zbiorowych środowiskach wychowania i nauczania tzn. żłobek- przedszkole- szkoła). Nie można go traktować w sposób "sztywny", ponieważ rozwój jest procesem ciągłym.
Wyróżniamy następujące etapy rozwojowe w życiu każdego człowieka od momentu porodu: 1. Noworodkowy (do 1 miesiąc życia) 2. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu) 3. Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia) 4. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia) 5. Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia, a u chłopców od 12 roku życia) 6. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat) 7. Wiek średni (od 40 do 65 lat) 8. Starość (od 65 lat do śmierci) 1.Noworodek - dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, reguluję się temperatura ciała i przemiana materii. 2. Okres niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedyncze słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić. W tym okresie powinno się odstawić dziecko od piesi i przystosować do jedzenia zupek, musów. 3. Okres poniemowlęcy - tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne. Jeść może już wszystkie produkty spożywcze. 4. Okres dzieciństwa - następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły. 5. Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci. Potrzebna mu jest dieta pełna w witaminy. A) Dojrzewanie u dziewcząt - jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak: - Powiększenie macicy, - Powiększenie jajowodów, - Powiększenie pochwy - Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych - Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych - Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami - Wzrost kości - Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości, - Zahamowanie wzrostu kości. B) Dojrzewanie u chłopców - jadra wytwarzają testosteron, który powoduje: - Powiększenie się jąder, - Powiększenie się prącia, - Powiększenie się moszny - Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej, - Powiększenie się krtani, - Zgrubienie strun głosowych, - Mutacja głosu, - Grubienie skóry, - Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych, - Znaczny przyrost masy mięśniowej, - Silny rozrost kości, - zahamowanie wzrostu. Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania: Wiek: Zmiany u dziewcząt: Zmiany u chłopców: Od 9 do 12 lat - rozwój kości miednicy, - początek przyspieszenia wzrostu, - wzrost brodawek sutkowych, - wzrost piersi, - owłosienie łonowe, - rozwój narządów płciowych, - przyspieszenie wzrastania - dalsze powiększanie się piersi, Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny, - owłosienie pachowe, - wzrost jąder, - pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych. - mutacja głosu, Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych, - miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy, - typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie. - początek owłosienie na brzuchu i piersiach, - męska budowa ciała, Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni, - męski głos, - zakończenie wzrostu szkieletu. Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd. W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać. 6. Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną. W tym okresie uczymy się lub pracujemy, więc nasza dieta powinna być bogata w witaminy oraz odpowiednią ilość kalorii. 7. Wiek średni - charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, problemu ze słucham, wzrokiem, węchem, zmniejsza się aktywność fizyczna. 8. Starość - zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego. Podział na okresy dyktowany jest zarówno przesłankami teoretycznymi (swoiste cechy rozwoju), jak i względami praktycznymi (opieka nad dzieckiem w zbiorowych środowiskach wychowania i nauczania tzn. żłobek- przedszkole- szkoła). Nie można go traktować w sposób "sztywny", ponieważ rozwój jest procesem ciągłym.