Wyróżniamy następujące etapy rozwojowe w życiu każdego człowieka od momentu poczęcia: 1.Zarodkowy 2. Płodowy 3. Noworodkowy (1 miesiąc życia) 4. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu) 5.Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia) 6. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia) 7.Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia a u chłopców od 12 roku życia) 8. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat) 9. Wiek średni (od 40 do 65 lat) 10. Starość (od 65 lat do śmierci)
W mojej pracy pragnę skupić się na rozwoju po narodzinach, a szczególności pragnę poruszyć etap dojrzewania.
1.Noworodek – dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, Reguluję się temperatura ciała i przemiana materii.
2. Okres niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedynce słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić.
3. Okres poniemowlęcy – tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne.
4. Okres dzieciństwa – następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły.
5. Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci. A) Dojrzewanie u dziewcząt – jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak: -Powiększenie macicy, -Powiększenie jajowodów, - Powiększenie pochwy - Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych - Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych - Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami - Wzrost kości - Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości, -Zahamowanie wzrostu kości. B) Dojrzewanie u chłopców – jadra wytwarzają testosteron, który powoduje: - Powiększenie się jąder, - Powiększenie się prącia, - Powiększenie się moszny - Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej, - Powiększenie się krtani, - Zgrubienie strun głosowych, - Mutacja głosu, - Grubienie skóry, - Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych, - Znaczny przyrost masy mięśniowej, - Silny rozrost kości, - zahamowanie wzrostu. Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania:
Wiek Zmiany u dziewcząt Zmiany u chłopców - rozwój kości miednicy, - wzrost brodawek sutkowych, Od 9 do 12 lat - wzrost piersi, ------------------------------------------------- - owłosienie łonowe, - rozwój narządów płciowych, - przyspieszenie wzrastania
- dalsze powiększanie się piersi, - początek przyspieszenia wzrostu, Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny, - owłosienie pachowe, - wzrost jąder, - pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych.
- mutacja głosu, Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych, - miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy, - typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie.
- początek owłosienie na brzuchu i piersiach, - męska budowa ciała, Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni, - męski głos, - zakończenie wzrostu szkieletu.
Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd.
W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać.
6. Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną.
7. Wiek średni – charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, zmniejsza się aktywność fizyczna.
8. Starość – zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego.
Zarodek-Inaczej zwany embrionalnym. Rozpoczyna się on w momencie zapłodnienia i trwa do momentu aż dziecko stanie się niezależne od organizmu matki. Okres ten rozpoczyna się mniej więcej po 6-9 dniach wędrówki jaja płodowego W tym że samym czasie komórki trofoblastu wydzielają enzymy, które powodują nadtrawienie błony śluzowej macicy. Dojrzałe jajo płodowe zagnieżdża się w wytrawionym zagłębiu, a śluzówka macicy je obrasta. Poczynając od 4 tygodnia w zarodku następują zmiany, które prowadza do powstania zawiązków kończyn, głowy z łukami skrzelowymi, oczu, uszu, układu pokarmowego itd.. W 24 dniu ciąży rozpoczyna swa pracę. Zarodek ma a wtedy 5 mm i waży 0,02 g. Pod koniec pierwszego miesiąca pojawiają się kończyny górne i dolne, początkowo jako prymitywne wyrośle przypominające kończyny fok, następnie przekształcające się w ręce, ramiona, barki i nogi. W 40. dniu funkcjonuje już mózg i układ nerwowy. Okres rozwoju zarodkowego kończy się około 8 tygodnia (zarodek waży wtedy około 1 kg i ma 23 mm długości, posiada zaawansowane zawiązki wszystkich organów).
2. Płodowy
Płód-Rozpoczyna się on od 12 tygodnia od zapłodnienia. W tym czasie łożysko jest już rozwinięte a części ciała i organizmu są wytworzone. Wtedy też następuje intensywny wzrost płodu i wykształcenie się narządów ostatecznych. Około 16. tygodnia matka odczuwa delikatne ruchy płodu, które z czasem stają się bardziej energiczne. W 4. miesiącu ciąży na twarzy staje się być widoczna mimika a płód waży już 310 g i mierzy 160 mm. W około 20 tygodniu wyrastają włosy, brwi i rzęsy, następnie paznokcie. Kończyny i tułów pokryte są delikatnym meszkiem płodowym. W 5. miesiącu dziecko zaczyna ssać kciuk, a w dalszych miesiącach płód wykazuje już odruch chwytania, charakterystyczny dla noworodków.
3. Noworodkowy (1 miesiąc życia)
Noworodek – dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, Reguluję się temperatura ciała i przemiana materii.
4. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu)
Niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedynce słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić.
5.Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia)
Poniemowlęcy – tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne.
6. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia)
Dzieciństwa – następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły.
7.Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia a u chłopców od 12 roku życia)
Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci. A) Dojrzewanie u dziewcząt – jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak: -Powiększenie macicy, -Powiększenie jajowodów, - Powiększenie pochwy - Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych - Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych - Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami - Wzrost kości - Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości, -Zahamowanie wzrostu kości. B) Dojrzewanie u chłopców – jadra wytwarzają testosteron, który powoduje: - Powiększenie się jąder, - Powiększenie się prącia, - Powiększenie się moszny - Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej, - Powiększenie się krtani, - Zgrubienie strun głosowych, - Mutacja głosu, - Grubienie skóry, - Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych, - Znaczny przyrost masy mięśniowej, - Silny rozrost kości, - zahamowanie wzrostu. Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania:
Wiek Zmiany u dziewcząt Zmiany u chłopców - rozwój kości miednicy, - wzrost brodawek sutkowych, Od 9 do 12 lat - wzrost piersi, ------------------------------------------------- - owłosienie łonowe, - rozwój narządów płciowych, - przyspieszenie wzrastania
- dalsze powiększanie się piersi, - początek przyspieszenia wzrostu, Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny, - owłosienie pachowe, - wzrost jąder, - pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych.
- mutacja głosu, Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych, - miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy, - typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie.
- początek owłosienie na brzuchu i piersiach, - męska budowa ciała, Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni, - męski głos, - zakończenie wzrostu szkieletu.
Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd.
W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać.
8. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat)
Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną.
9. Wiek średni (od 40 do 65 lat)
Wiek średni – charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, zmniejsza się aktywność fizyczna.
10. Starość (od 65 lat do śmierci)
Starość – zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego.
Temat: Etapy rozwoju człowieka
Wyróżniamy następujące etapy rozwojowe w życiu każdego człowieka od momentu poczęcia:
1.Zarodkowy
2. Płodowy
3. Noworodkowy (1 miesiąc życia)
4. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu)
5.Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia)
6. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia)
7.Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia a u chłopców od 12 roku życia)
8. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat)
9. Wiek średni (od 40 do 65 lat)
10. Starość (od 65 lat do śmierci)
W mojej pracy pragnę skupić się na rozwoju po narodzinach, a szczególności pragnę poruszyć etap dojrzewania.
1.Noworodek – dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, Reguluję się temperatura ciała i przemiana materii.
2. Okres niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedynce słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić.
3. Okres poniemowlęcy – tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne.
4. Okres dzieciństwa – następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły.
5. Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci.
A) Dojrzewanie u dziewcząt – jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak:
-Powiększenie macicy,
-Powiększenie jajowodów,
- Powiększenie pochwy
- Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych
- Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych
- Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami
- Wzrost kości
- Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości,
-Zahamowanie wzrostu kości.
B) Dojrzewanie u chłopców – jadra wytwarzają testosteron, który powoduje:
- Powiększenie się jąder,
- Powiększenie się prącia,
- Powiększenie się moszny
- Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej,
- Powiększenie się krtani,
- Zgrubienie strun głosowych,
- Mutacja głosu,
- Grubienie skóry,
- Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych,
- Znaczny przyrost masy mięśniowej,
- Silny rozrost kości,
- zahamowanie wzrostu.
Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania:
Wiek Zmiany u dziewcząt Zmiany u chłopców
- rozwój kości miednicy,
- wzrost brodawek sutkowych,
Od 9 do 12 lat - wzrost piersi, -------------------------------------------------
- owłosienie łonowe,
- rozwój narządów płciowych,
- przyspieszenie wzrastania
- dalsze powiększanie się piersi, - początek przyspieszenia wzrostu,
Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny,
- owłosienie pachowe, - wzrost jąder,
- pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych.
- mutacja głosu,
Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych,
- miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy,
- typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie.
- początek owłosienie na brzuchu i piersiach,
- męska budowa ciała,
Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni,
- męski głos,
- zakończenie wzrostu szkieletu.
Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd.
W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać.
6. Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną.
7. Wiek średni – charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, zmniejsza się aktywność fizyczna.
8. Starość – zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego.
1.Zarodkowy
Zarodek-Inaczej zwany embrionalnym. Rozpoczyna się on w momencie zapłodnienia i trwa do momentu aż dziecko stanie się niezależne od organizmu matki. Okres ten rozpoczyna się mniej więcej po 6-9 dniach wędrówki jaja płodowego W tym że samym czasie komórki trofoblastu wydzielają enzymy, które powodują nadtrawienie błony śluzowej macicy. Dojrzałe jajo płodowe zagnieżdża się w wytrawionym zagłębiu, a śluzówka macicy je obrasta. Poczynając od 4 tygodnia w zarodku następują zmiany, które prowadza do powstania zawiązków kończyn, głowy z łukami skrzelowymi, oczu, uszu, układu pokarmowego itd.. W 24 dniu ciąży rozpoczyna swa pracę. Zarodek ma a wtedy 5 mm i waży 0,02 g. Pod koniec pierwszego miesiąca pojawiają się kończyny górne i dolne, początkowo jako prymitywne wyrośle przypominające kończyny fok, następnie przekształcające się w ręce, ramiona, barki i nogi. W 40. dniu funkcjonuje już mózg i układ nerwowy.
Okres rozwoju zarodkowego kończy się około 8 tygodnia (zarodek waży wtedy około 1 kg i ma 23 mm długości, posiada zaawansowane zawiązki wszystkich organów).
2. Płodowy
Płód-Rozpoczyna się on od 12 tygodnia od zapłodnienia.
W tym czasie łożysko jest już rozwinięte a części ciała i organizmu są wytworzone. Wtedy też następuje intensywny wzrost płodu i wykształcenie się narządów ostatecznych. Około 16. tygodnia matka odczuwa delikatne ruchy płodu, które z czasem stają się bardziej energiczne. W 4. miesiącu ciąży na twarzy staje się być widoczna mimika a płód waży już 310 g i mierzy 160 mm. W około 20 tygodniu wyrastają włosy, brwi i rzęsy, następnie paznokcie. Kończyny i tułów pokryte są delikatnym meszkiem płodowym. W 5. miesiącu dziecko zaczyna ssać kciuk, a w dalszych miesiącach płód wykazuje już odruch chwytania, charakterystyczny dla noworodków.
3. Noworodkowy (1 miesiąc życia)
Noworodek – dziecko, które ukończyło okres przystosowania się do życia poza organizmem matki. W tym czasie dziecku złuszcz się naskórek, odpada pępowina, wygaja się pępek, utrwala się samodzielne oddychanie, krążenie krwi, Reguluję się temperatura ciała i przemiana materii.
4. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu)
Niemowlęcy- w czasie tego etapu następuje szybki wzrost na długość oraz wzrost masy ciała, dziecko staje się bardziej ruchliwe, jest coraz sprawniejsze, dziecko zaczyna wymawiać pojedynce słowa, rozumieć krótkie polecenia, pojawiają się zęby mleczne i dziecko zaczyna chodzić.
5.Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia)
Poniemowlęcy – tempo wzrostu staje się wolniejsze, dziecko zaczyna coraz pewniej chodzić, wzrasta sprawność rąk dziecka i precyzja ruchu, zaczyna się ono usamodzielniać, coraz więcej mówi i zadaje pytania, ma uzębienie mleczne, zgłasza potrzeby fizjologiczne.
6. Dzieciństwa (od 3 do 9,12 roku życia)
Dzieciństwa – następuje szybki wzrost układu szkieletowego, układ ruchowy jest jednak jeszcze słaby, dziecko doskonali sprawność ruchową, wzrasta ciekawość świata, jest to czas zabawy z rówieśnikami i zadawania wielu pytań, dziecko uczy się pisać i czytać i idzie do szkoły.
7.Dojrzewania ( u dziewcząt od 9 roku życia a u chłopców od 12 roku życia)
Dojrzewanie- organizm wydziela hormony płciowe, które powodują dojrzewanie, w których wyniku dziecko osiąga cechy charakterystyczne dla danej płci.
A) Dojrzewanie u dziewcząt – jajniki wytwarzają estrogen (jego wytwarzanie podczas pokwitania wzrasta 20 krotnie). Estrogen wpływa na zmiany płciowe takie jak:
-Powiększenie macicy,
-Powiększenie jajowodów,
- Powiększenie pochwy
- Rozwój podściółki tłuszczowej w okolicy wzgórka łonowego i warg sromowych większych
- Rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych
- Pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, pod pachami
- Wzrost kości
- Zwiększenie ukrwienia skóry (skóra kobiety staje się cieplejsza od skóry mężczyzny) nadanie jej miękkości i gładkości,
-Zahamowanie wzrostu kości.
B) Dojrzewanie u chłopców – jadra wytwarzają testosteron, który powoduje:
- Powiększenie się jąder,
- Powiększenie się prącia,
- Powiększenie się moszny
- Pojawienie się cech płciowych, czyli owłosienia na nogach, pod pachami i czasem na klatce piersiowej,
- Powiększenie się krtani,
- Zgrubienie strun głosowych,
- Mutacja głosu,
- Grubienie skóry,
- Wzmożona aktywność gruczołów potowych i łojowych,
- Znaczny przyrost masy mięśniowej,
- Silny rozrost kości,
- zahamowanie wzrostu.
Tabela ukazująca zmiany fizyczne w okresie dojrzewania:
Wiek Zmiany u dziewcząt Zmiany u chłopców
- rozwój kości miednicy,
- wzrost brodawek sutkowych,
Od 9 do 12 lat - wzrost piersi, -------------------------------------------------
- owłosienie łonowe,
- rozwój narządów płciowych,
- przyspieszenie wzrastania
- dalsze powiększanie się piersi, - początek przyspieszenia wzrostu,
Od 12 do 14 lat - pigmentacja brodawek sutkowych, - obniżenie się moszny,
- owłosienie pachowe, - wzrost jąder,
- pierwsza miesiączka. - początek owłosienie twarzy i okolic płciowych.
- mutacja głosu,
Od 14 do 16 lat - pogrubienie głosu, - owłosienie w okolicy narządów płciowych,
- miesiączkowanie z jajeczkowaniem, - zgrubienie rysów twarzy,
- typowa sylwetka kobieca, - mimowolne wytryski nasienie.
- początek owłosienie na brzuchu i piersiach,
- męska budowa ciała,
Od 16 do 18 lat - zakończenie wzrostu szkieletu. - wzrost siły mięsni,
- męski głos,
- zakończenie wzrostu szkieletu.
Oprócz zmian fizycznych w organizmie osoby młodej zachodzą także zmiany w jej psychice. W okresie dojrzewania człowiek jest często rozdrażniony, przeczulony na punkcie własnej osoby, osoba ta często jest niezadowolona z siebie i ma zmienny nastrój. Młodzież często w tym czasie wyolbrzymia problemy. W młodym człowieku budzi się potrzeba uczucia, wzruszenie i popęd.
W tym okresie bardzo ważne jest higiena osobista i odpowiedni tryb życia, należy odpowiednio się odżywiać, przestrzegać zasady higieny, oraz dobrze się wysypiać.
8. Okres dojrzałości ( od 20-25 do 40 lat)
Okres dojrzałości charakteryzuje się w pełni rozwiniętymi narządami wewnętrznymi, oraz dojrzałością psychiczną.
9. Wiek średni (od 40 do 65 lat)
Wiek średni – charakteryzuje się zmianami fizjologicznymi, które wiążą się z procesem starzenia. Pojawiają się zmarszczki, siwe włosy, zmniejsza się aktywność fizyczna.
10. Starość (od 65 lat do śmierci)
Starość – zależna jest ona od genów oraz środowiska. Charakterystyczne zmiany dla tego etapu to zmniejszenie ilości wody w organizmie, co prowadzi do utraty jędrności i elastyczności tkanek, zmniejsza się odporność organizmu, osłabia się aktywność układów, przede wszystkim ruchowego i nerwowego.