Kronika polska (łac. Chronica Polonorum) – spisana po łacinie w latach 1112-1116kronikahistoriiPolski. Jej anonimowy autor był cudzoziemcem, którego dokładne pochodzenie nie jest ustalone. Rozważane są hipotezy zakładające jego przybycie z południowej lub środkowej Francji (stąd nadany przydomek Gall), z Flandrii, lub z Wenecji. Prawdopodobny jest jego wcześniejszy pobyt na Węgrzech. Był mnichem benedyktyńskim, który w Polsce znajdował się najprawdopodobniej w kancelarii książęcej Bolesława Krzywoustego.
Wybitny renesansowy dziejopis Marcin Kromer, w którego posiadaniu znajdował się jeden z ocalałych do dziś dnia rękopisów Kroniki..., napisał na nim następującą uwagę: „Niniejszą historię napisał Gall, mnich jakiś zapewne, jak można wnosić z przedmów, który żył za czasów Bolesława III”. Od tego czasu przyjęło się nazywanie Anonima Gallem.
Kronika... jest utworem historiograficznym, który powstał na podstawie polskich źródeł i informacji zebranych przez Galla na dworze Bolesława, jest więc utworem na wskroś polskim i jako taki zaliczany jest do najstarszych dzieł polskiego piśmiennictwa. Kronika jest napisana łaciną, często rymowaną, często posługuje się motywami fikcyjnymi jak listy, mowy lub pieśni. Kronika ma charakter moralistyczny, władza panujących pochodzi od Boga, a ich rządy mają idealistyczny przebieg. Wyraźnie widać wpływ znanych już z okresu wcześniejszego "gesta", czyli opowieści o rycerzach-bohaterach, których snucie należało do tradycji dworskiej. Choć Gall niewątpliwie wybiera fakty historyczne, traktując jedne obszernie, a inne pomijając milczeniem, nie posuwa się do ich fałszowania. Charakterystyczny dlań zwrot - długo byłoby o tym mówić- po części wynika z faktu, iż kronikę pisze z chęci zarobku (daje to do zrozumienia kilka razy w treści Kroniki), więc by się nie narazić przemilcza pewne problemy, a po części markuje nim po prostu swoją niewiedzę na dany temat.
Kronika... opisuje dzieje Piastów, przede wszystkim zaś Bolesława Krzywoustego. Składa się z trzech ksiąg:
1.Część pierwsza, tzw. "Gesta", opisuje legendarne początki państwa polskiego do narodzin Bolesława Krzywoustego;
2.Księga druga opisuje młodość księcia, do roku 1108;
3.Niedokończona część trzecia mówi o latach panowania Krzywoustego, aż do roku 1113. Jest to ostatni rok opisany przez Galla w jego kronice.
W księgach opisuje przede wszystkim dzieje Bolesława Krzywoustego, ale pisze także o Mieszku I, Bolesławie Chrobrym, Mieszku II, Kazimierzu Odnowicielu, Bolesławie Śmiałym oraz Władysławie Hermanie.
Ponieważ posiada wartościowe informacje o przeszłości naszego kraju.
Kronika
polska
(łac. Chronica
Polonorum) –
spisana po łacinie w latach 1112-1116kronikahistoriiPolski. Jej anonimowy autor
był
cudzoziemcem, którego dokładne pochodzenie nie jest ustalone. Rozważane są
hipotezy zakładające jego przybycie z południowej lub środkowej Francji (stąd
nadany przydomek Gall), z Flandrii, lub z Wenecji. Prawdopodobny jest jego
wcześniejszy pobyt na Węgrzech. Był mnichem benedyktyńskim, który w Polsce
znajdował się najprawdopodobniej w kancelarii książęcej Bolesława
Krzywoustego.
Wybitny renesansowy dziejopis Marcin
Kromer,
w którego posiadaniu znajdował się jeden z ocalałych do dziś dnia rękopisów
Kroniki..., napisał na nim
następującą uwagę: „Niniejszą historię napisał Gall, mnich jakiś zapewne, jak
można wnosić z przedmów, który żył za czasów Bolesława III”. Od tego czasu
przyjęło się nazywanie Anonima Gallem.
Kronika... jest utworem
historiograficznym, który powstał na
podstawie polskich źródeł i informacji zebranych przez Galla na dworze
Bolesława, jest więc utworem na wskroś polskim i jako taki zaliczany jest do
najstarszych
dzieł polskiego piśmiennictwa. Kronika jest napisana
łaciną, często rymowaną, często posługuje się motywami fikcyjnymi jak listy,
mowy lub pieśni. Kronika ma charakter moralistyczny, władza panujących pochodzi
od Boga, a ich rządy mają idealistyczny przebieg. Wyraźnie widać wpływ znanych
już z okresu wcześniejszego "gesta", czyli opowieści o rycerzach-bohaterach,
których snucie należało do tradycji dworskiej. Choć Gall niewątpliwie wybiera
fakty historyczne, traktując jedne obszernie, a inne pomijając milczeniem, nie
posuwa się do ich fałszowania. Charakterystyczny dlań zwrot - długo
byłoby o tym mówić- po części wynika z
faktu, iż kronikę pisze z chęci zarobku (daje to do zrozumienia kilka razy w
treści Kroniki), więc by się nie narazić przemilcza pewne problemy, a po części
markuje nim po prostu swoją niewiedzę na dany temat.
Kronika... opisuje dzieje
Piastów, przede wszystkim zaś
Bolesława Krzywoustego. Składa się z trzech ksiąg:
1. Część pierwsza, tzw.
"Gesta", opisuje legendarne początki państwa polskiego do narodzin
Bolesława
Krzywoustego;
2. Księga druga opisuje
młodość księcia, do roku 1108;
3. Niedokończona część
trzecia mówi o latach panowania Krzywoustego, aż do roku 1113. Jest to ostatni rok
opisany przez Galla w jego kronice.
W księgach opisuje przede
wszystkim dzieje Bolesława Krzywoustego, ale pisze także o Mieszku
I,
Bolesławie
Chrobrym, Mieszku
II,
Kazimierzu
Odnowicielu, Bolesławie
Śmiałym
oraz Władysławie
Hermanie.