Daje naj.
Potrzebuje referatu na temat ,, Efektu Cieplarnianego''
Najwazniejsze informacje .
Pomożcie od tego zalezy moja ocena końcowa.
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2025 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Efekt cieplarniany to zjawisko, polegające na zwiększaniu temperatury planety w wyniku zatrzymywania promieniowania cieplnego przez atmosferę. Efekt cieplarniany nazywany jest również szklarniowym, ponieważ swoim mechanizmem przypomina procesy zachodzące w szklarni. Rolę szkła w tym przypadku pełni atmosfera planety, która pozwala na nagrzewanie powierzchni z jednej strony, z drugiej zaś zatrzymuje ciepło emitowane przez powierzchnię powodując w ten sposób globalny wzrost temperatury. W dużym skrócie wygląda to tak, że atmosfera i zawarte w niej gazy umożliwiają promieniowaniu emitowanemu przez Słońce dostanie się do środka, ale jednocześnie zatrzymują promieniowanie ogrzanej Ziemi i nie pozwalają mu wydostać się na zewnątrz, ponownie kierując je do wnętrza czyli ku powierzchni. Przy czym o ile dostajemy praktycznie ciągle tyle samo energii, o tyle kumulacja w atmosferze związków zatrzymujących promieniowanie ziemskie sprzyja ciągłemu wzrostowi temperatury.
Odpowiedzialne za to są głównie gazy i aerozole.
Efekt cieplarniany jest w pełni naturalnym zjawiskiem, zaobserwowanym nie tylko na Ziemi, ale też na innych ciałach niebieskich w naszym układzie słonecznym, mianowicie na Marsie, Wenus i Tytanie (księżycu Saturna).
Naturalny efekt cieplarniany jest zbawienny dla życia na naszej planecie. Dzięki zdolności pochłaniania i zatrzymywania części ciepła możliwe było powstanie i przetrwanie życia. Efekt cieplarniany, w wyniku specyficznej roli atmosfery każdej planety, jest zjawiskiem naturalnym, jedynie na Ziemi, w związku z działalnością człowieka, przybiera dosyć niepokojące rozmiary. Naturalne ogrzewanie planety to efekt wymiany ciepła. Proces ten, w dużym skrócie, wygląda następująco: promieniowanie słoneczne niesie ze sobą energię cieplną, docierając do Ziemi powoduje nagrzanie atmosfery i ogrzanie powierzchni, nagrzewają się też wody, lasy i całe otoczenie. Ziemia nie pochłania całego promieniowania, jego część zostaje odbita, każda jasna powierzchnia, odbijająca światło, odbija też energię cieplną, proces ten wzmaga też część związków i formacji zawartych w powietrzu (chmury, niektóre aerozole), z drugiej strony jednak i chmury i niektóre gazy przepuszczają i pochłaniają energię przyczyniając się do wzrostu temperatury. Samo ogrzewanie nie jest procesem jednostronnym. Nagrzewane przez promieniowanie ultrafioletowe obiekty, emitują całość lub część promieniowania w odwrotnym procesie, w postaci długofalowego promieniowania podczerwonego. Gdyby nie atmosfera i obecność w niej związków ograniczających emisję na zewnątrz, całość promieniowania podczerwonego byłaby wysyłana w kosmos, ale że dochodzi do zatrzymania emisji zwrotnej bilans cieplny Ziemi jest dodatni, tj. występuje nadwyżka ciepła otrzymanego nad ciepłem oddanym, co z kolei prowadzi do stopniowego wzrostu temperatury.
Atmosfera naszej planetyto powietrze będące mieszaniną różnorodnych gazów i aerozoli. Skład atmosfery kształtuje się różnie w zależności od wysokości, na której występuje. W dużym uproszczeniu można jednak przyjąć, że to niejednorodna mieszanina gazów. Najpowszechniejsze z nich to azot (ponad 78%) i tlen (20%). Pozostałe gazy stanowią ułamkowe części składowe powietrza, ale pomimo tego nie należy bagatelizować ich znaczenia.
Podstawowym gazem cieplarnianym jest para wodna czyli woda w gazowym stanie skupienia. Zgodnie z szacunkami naukowców jest ona odpowiedzialna za efekt cieplarniany w 30 do 60 procentach. Jej obecność w atmosferze nie jest oczywiście stała i podlega wahaniom w zależności od pory dnia, pory roku czy obszaru występowania. Z pary zbudowane są chmury, jej obecność w powietrzu można łatwo stwierdzić naocznie. Para wodna ma bardzo duże znaczenie z tego względu, że z jednej strony doskonale pochłania część promieniowania słonecznego z drugiej zaś znacznie ogranicza oddawanie ciepła w postaci promieniowania podczerwonego. Jej obecność w powietrzu to efekt parowania zasobów wodnych: mórz, rzek, jezior, oceanów, ale też odparowywania wody z gruntów, roślin i innych organizmów. Atmosfera oczyszcza się z pary poprzez opady, a proces wymiany pary i generalnie obieg wody w przyrodzie pozostaje w ścisłej zależności od temperatury, a im cieplej tym zwiększa się parowanie wody, czyli rośnie zawartość pary wodnej w powietrzu a tym samym wzrasta efekt cieplarniany.
Kolejnym z gazów cieplarnianych jest dwutlenek węgla. Jego obecność w atmosferze stwierdza się od dawna i jest on jednym z czynników odpowiedzialnych za przyjazną życiu temperaturę. Jednak w wyniku emisji dwutlenku węgla w procesach spalania paliw i wypalania lasów, jego cieplarniane znaczenie wzrasta i wzrasta też wpływ na klimat. Udział dwutlenku węgla w efekcie szklarniowym ocenia się na ok. 9-26%, a zdolność pochłaniania promieniowania podczerwonego równa jest 1. Duży udział w ocieplaniu klimatu ma metan. Jest to gaz wytwarzany w procesach naturalnych, głównie przez bakterie rozkładające materię organiczną (szczątki roślin i zwierząt). Nadmiar metanu w powietrzu, a więc i spotęgowanie efektu cieplarnianego powodowany jest głównie przez przemysł wydobywczy i składowiska odpadów organicznych (wysypiska). Metan ma trzydziestokrotnie większą zdolność pochłaniania promieniowania podczerwonego od dwutlenku węgla.
Pozostałe gazy przyczyniające się do powstania i nasilenia (w wyniku emisji przez człowieka) efektu cieplarnianego to tlenki azotu, w tym podtlenek azotu, ozon i freony. Zdolność pochłaniania promieniowania cieplnego przez podtlenek azotu szacuje się na 150krotność zdolności dwutlenku węgla, a gaz ten powstaje głównie w wyniku emisji spalin i używania nawozów azotowych w rolnictwie.
Ozon, który w wyższych warstwach atmosfery tworzy ochronną ozonosferę w niższych warstwach przyczynia się do zatrzymywania ciepła wypromieniowywanego z Ziemi, a jego chłonność jest 200 razy większa niż te same zdolności dwutlenku węgla. Zawartość ozonu cieplarnianego wzrasta głównie w wyniku reakcji chemicznych tlenku węgla, węglowodorów i tlenków azotu, emitowanych w przemysłowych procesach spalania.
I wreszcie freony, które nie są naturalnym składnikiem powietrza, a zostały stworzone przez człowieka. Co prawda w powietrzu jest ich niewiele, ale z kolei zdolność zatrzymywania promieniowania przekracza o 10 do 20 tysięcy zdolności dwutlenku węgla w tym zakresie.
Kwestia wpływu efektu cieplarnianego na zachodzące zmiany klimatyczne jest dosyć problematyczna nawet w środowiskach naukowych. Jednak w dużym uproszczeniu można przyjąć, że efekt cieplarniany czy też jego nasilenie, w wyniku ludzkiej działalności, nie pozostaje bez wpływu na globalne ocieplenie klimatu ziemskiego. Fakty są jednoznaczne: w ciągu wieku tj. od początku wieku XX do początku wieku XXI zaobserwowano wzrost średnich temperatur o około 0,7oC, zwiększyła się też emisja dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. Prawdopodobieństwo, że stało się to w wyniku działalności człowieka a nie na skutek przyczyn naturalnych określa się na 90% (dane z IV raportu Międzynarodowego Zespołu ds. Zmian Klimatu). Naukowcy sceptyczni wobec tej teorii jako przyczynę zmian wskazują zmianę aktywności Słońca, co wpływa i zawsze wpływało na klimat ziemski, jeszcze przed intensyfikacją działalności przemysłowej człowieka.
Inne przykłady zmian klimatycznych, to wzrost średnich temperatur na biegunach (Arktyka średnio rocznie o 3 oC a temperatura zimowa o 7oC), zmiany w umiarkowanych strefach klimatycznych (w tym w Polsce) - co można zaobserwować w postaci gorących lat i stosunkowo ciepłych okresów zimowych, przesunięcie stref klimatycznych w kierunku równika, co powiększa obszary na których występują susze.
Jeśli proces ten będzie postępował, to już w przyszłym wieku pojawią się dużo bardziej niepokojące skutki: roztopienie wiecznej zmarzliny przyczyni się do powstania bagien, co z kolei spowoduje znacznie większą emisję metanu i dwutlenku węgla. Wzrost stężenia dwutlenku węgla i metanu w powietrzu podniesie temperaturę Ziemi o około 2oC, a to wpłynie na topnienie lodowców, w wyniku czego podniesie się poziom wód zagrażając zalaniem ogromnych obszarów Ziemi. Dotychczas poziom wody mórz i oceanów wzrósł o około 11 cm (lata 1880 - 1990).
Zaburzeniu może ulec cyrkulacja powietrza, poprzesuwają się strefy klimatyczne, stracimy ogromne areały ziem uprawnych i terenów leśnych. Paradoksalnie globalne ocieplenie może też doprowadzić do wywołania kolejnej epoki lodowcowej (topnienie lodowców zatrzyma ciepłe prądy morskie).
Reasumując: naukowcy są w zasadzie zgodni co do tego, że efekt cieplarniany spotęgowany przez działalność człowieka znacznie przyspiesza procesy globalnego ocieplenia i globalnych zmian klimatycznych, a te grożą ogromnymi, aczkolwiek nie do końca przewidywalnymi skutkami w przyszłości - nawet zagładą znacznej części ludzkości i życia na Ziemi.