Question

Czynniki sprzyjające zagrożeniu różnorodności biologicznej -referat

Daje Naj

Answer 1

W polskim Studium roznorodności biologicznej [Andrzejewski, Weigle 1993] wymienia się jako największe następujące zagrożenia różnorodności biologicznej w Polsce:

bardzo złą sytuację ekonomiczną kraju, gwałtowne zmiany własnościowe

oraz:

zły stan zdrowotny lasów, ich nadeksploatację, skażenia środowiska.

W Strategii ochrony żywych zasobów przyrody [Ryszkowski, Balazy 1991] zidentyfikowano nastepujące kategorie zagrożeń systemów podtrzymujących życie:

deficyt wody, zanieczyszczenie wód, zanieczyszczenie atmosfery, nadmierną eksploatację zasobów, zagrożenie zasobów genowych populacji, urbanizację i komunikację, turystykę i rekreację, zmiany własnościowe i urynkowienie gospodarki.

W Globalnej strategii ochrony różnorodności biologicznej opracowanej przez WRI, IUCN, UNEP [1992] przyczyny zagrożenia różnorodności biologicznej rozpatruje się w dwóch kategoriach: przyczyn podstawowych i przyczyn bezpośrednich. Wśród przyczyn podstawowych wymienione są:

niezrównoważony i szybki wzrost populacji ludzkiej i konsumpcji naturalnych zasobów, silne zawężenie gamy produktów oferowanych przez rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, systemy ekonomiczne i polityczne niedoceniające wartości środowiska i jego zasobów, nierówność w posiadaniu, zarządzaniu i czerpaniu korzyści zarówno z użytkowania, jak i z ochrony zasobów biologicznych, niedostatki wiedzy i niewystarczające jej stosowanie, systemy prawne i organizacyjne, które sprzyjają niezrównoważonej eksploatacji.

Do bezpośrednich przyczyn zmniejszania sie różnorodności biologicznej zaliczono następujące typy zagrożeń:

ubytki i rozdrobnienie biotopów, gatunki wprowadzone (obce), nadmierną eksploatację gatunków roślin i zwierząt, skażenia gleby, wód i atmosfery, globalne zmiany klimatu, intensywne rolnictwo i lesnictwo.

Norse [1993] zaproponował także podział zagrożen różnorodności biologicznej mórz i oceanów na podstawowe i bezpośrednie. Do zagrożeń podstawowych Norse zaliczył:

zbyt liczną populację ludzką w stosunku do wielkości zasobów przyrody, zbyt dużą konsumpcję i nierówny dostęp do zasobów przyrody, w większości przypadków niszczenie różnorodności biologicznej przez instytucje stworzone przez człowieka, brak wystarczającej wiedzy i informacji w tym zakresie, niedocenianie wartości przyrody i jej zasobów.

Wśród zagrożen bezpośrednich Norse wyróżnia:

nadmierną eksploatację (gatunków gospodarczych, gatunków przypadkowych) i zaburzenia sieci troficznej, fizyczne niszczenie środowiska (celowe i uboczne niszczenie dna nabrzeży, hałas, osady wnoszone z lądu), skażenia (chemiczne toksyny, eutrofizacja, odpady stałe - dławienie się zwierząt plastikowymi foliami), gatunki obce (celowo i przypadkowo wprowadzane do biocenoz), globalne zmiany klimatu (niszczenie warstwy ozonowej, ocieplanie klimatu, zaburzenia prądów i ruchów wody, podnoszenie się poziomu morza).

Różnorodność biologiczna jest zagrożona również lokalnie lub regionalnie wskutek katastrof o charakterze ekologicznym, powodujących lokalne zaburzenie równowagi ekologicznej, destrukcję ekosystemów i ginięcie gatunków. Przykładami takich katastrof mogą być:

wielkie pożary lasów, pożary szybów i pól naftowych, katastrofy napełnionych tankowców, awarie reaktorów atomowych, awarie w zakładach chemicznych, próby z bronią nuklearną.

Odrębną kategorię zagrożeń różnorodności biologicznej stanowią wojny, pociągające za soba stosowanie broni nuklearnej, chemicznej czy bakteriologicznej. Warunki wojenne stwarzają również niebezpieczeństwo stosowania "szantażu ekologicznego" (np. wojna w byłej Jugosławii) czy też celowych zniszczeń ekologicznych (defoliacja lasów podczas wojny w Wietnamie lub podpalanie szybów naftowych w Kuwejcie). WKonwencji o różnorodności biologicznej zwraca się uwagę na nowe zagrożenie różnorodności biologicznej, które wynika z eksperymentów genetycznych. Zmodyfikowane genetycznie organizmy mogą po niekontrolowanym przeniknięciu z laboratoriów zagrażać czystości genetycznej populacji żyjących w stanie naturalnym lub hodowanych, a nawet równowadze ekosystemów.

Answer 2

Studium roznorodności biologicznej ] wymienia się jako największe następujące zagrożenia różnorodności biologicznej w Polsce:
• bardzo złą sytuację ekonomiczną kraju,
• gwałtowne zmiany własnościowe
oraz:
• zły stan zdrowotny lasów, ich nadeksploatację,
• skażenia środowiska.
W Strategii ochrony żywych zasobów przyrody [Ryszkowski, Balazy 1991] zidentyfikowano nastepujące kategorie zagrożeń systemów podtrzymujących życie:
• deficyt wody,
• zanieczyszczenie wód,
• zanieczyszczenie atmosfery,
• nadmierną eksploatację zasobów,
• zagrożenie zasobów genowych populacji,
• urbanizację i komunikację,
• turystykę i rekreację,
• zmiany własnościowe i urynkowienie gospodarki.
W Globalnej strategii ochrony różnorodności biologicznej opracowanej przez WRI, IUCN, UNEP [1992] przyczyny zagrożenia różnorodności biologicznej rozpatruje się w dwóch kategoriach: przyczyn podstawowych i przyczyn bezpośrednich. Wśród przyczyn podstawowych wymienione są:
• niezrównoważony i szybki wzrost populacji ludzkiej i konsumpcji naturalnych zasobów,
• silne zawężenie gamy produktów oferowanych przez rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo,
• systemy ekonomiczne i polityczne niedoceniające wartości środowiska i jego zasobów,
• nierówność w posiadaniu, zarządzaniu i czerpaniu korzyści zarówno z użytkowania, jak i z ochrony zasobów biologicznych,
• niedostatki wiedzy i niewystarczające jej stosowanie,
• systemy prawne i organizacyjne, które sprzyjają niezrównoważonej eksploatacji.
Do bezpośrednich przyczyn zmniejszania sie różnorodności biologicznej zaliczono następujące typy zagrożeń:
• ubytki i rozdrobnienie biotopów,
• gatunki wprowadzone (obce),
• nadmierną eksploatację gatunków roślin i zwierząt,
• skażenia gleby, wód i atmosfery,
• globalne zmiany klimatu,
• intensywne rolnictwo i lesnictwo.
Norse [1993] zaproponował także podział zagrożen różnorodności biologicznej mórz i oceanów na podstawowe i bezpośrednie. Do zagrożeń podstawowych Norse zaliczył:
• zbyt liczną populację ludzką w stosunku do wielkości zasobów przyrody,
• zbyt dużą konsumpcję i nierówny dostęp do zasobów przyrody,
• w większości przypadków niszczenie różnorodności biologicznej przez instytucje stworzone przez człowieka,
• brak wystarczającej wiedzy i informacji w tym zakresie,
• niedocenianie wartości przyrody i jej zasobów.
Wśród zagrożen bezpośrednich Norse wyróżnia:
• nadmierną eksploatację (gatunków gospodarczych, gatunków przypadkowych) i zaburzenia sieci troficznej,
• fizyczne niszczenie środowiska (celowe i uboczne niszczenie dna nabrzeży, hałas, osady wnoszone z lądu),
• skażenia (chemiczne toksyny, eutrofizacja, odpady stałe - dławienie się zwierząt plastikowymi foliami),
• gatunki obce (celowo i przypadkowo wprowadzane do biocenoz),
• globalne zmiany klimatu (niszczenie warstwy ozonowej, ocieplanie klimatu, zaburzenia prądów i ruchów wody, podnoszenie się poziomu morza).
Różnorodność biologiczna jest zagrożona również lokalnie lub regionalnie wskutek katastrof o charakterze ekologicznym, powodujących lokalne zaburzenie równowagi ekologicznej, destrukcję ekosystemów i ginięcie gatunków. Przykładami takich katastrof mogą być:
• wielkie pożary lasów,
• pożary szybów i pól naftowych,
• katastrofy napełnionych tankowców,
• awarie reaktorów atomowych,
• awarie w zakładach chemicznych,
• próby z bronią nuklearną.
Odrębną kategorię zagrożeń różnorodności biologicznej stanowią wojny, pociągające za soba stosowanie broni nuklearnej, chemicznej czy bakteriologicznej. Warunki wojenne stwarzają również niebezpieczeństwo stosowania "szantażu ekologicznego" (np. wojna w byłej Jugosławii) czy też celowych zniszczeń ekologicznych (defoliacja lasów podczas wojny w Wietnamie lub podpalanie szybów naftowych w Kuwejcie). WKonwencji o różnorodności biologicznej zwraca się uwagę na nowe zagrożenie różnorodności biologicznej, które wynika z eksperymentów genetycznych. Zmodyfikowane genetycznie organizmy mogą po niekontrolowanym przeniknięciu z laboratoriów zagrażać czystości genetycznej populacji żyjących w stanie naturalnym lub hodowanych, a nawet równowadze ekosystemów.