1. Tlenki zasadowe, czyli tlenki reagujące z kwasami, a nie reagujące z zasadami. W reakcji z kwasem powstaje sól, np.: Na2O + H2SO4 Na2SO4 + H2O CaO + 2HClaq CaCl2 + H2O Tlenki zasadowe są tlenkami metali, co bynajmniej nie oznacza, że każdy tlenek metalu jest zasadowy. Tlenki zasadowe, zwane również bezwodnikami zasadowymi, najczęściej reagują z wodą tworząc wodorotlenki o charakterze zasadowym.: Na2O + H2O 2NaOH CaO + H2O Ca(OH)2 Podobnie zachowują się tlenki innych metali z grup 1 i 2. Natomiast zasadowe tlenki metali pozostałych grup na ogół nie reagują z wodą (CrO, MnO). 2. Tlenki kwasowe, czyli tlenki reagujące z zasadami, a nie reagujące z kwasami. Do najważniejszych tlenków kwasowych należą: SO2, SO3, N2O3, N2O5, P2O5, CO2, SiO2, CrO3, Mn2O7 . W reakcji tlenków kwasowych z zasadami powstają sole: SO3 + 2NaOH Na2SO4 + H2O CO2 + 2KOH K2CO3 + H2O Tlenki kwasowe są na ogół tlenkami niemetali, chociaż spotyka się tlenki kwasowe wśród tzw. wyższych tlenków metali, tzn. tlenków, w których metale wykazują wyższą wartościowość (CrO3, Mn2O7). Tlenki kwasowe , zwane również bezwodnikami kwasowymi (bezwodnik kwasowy jest tlenkiem, w którym wartościowość niemetalu odpowiada wartościowości tego niemetalu w cząsteczce kwasu), najczęściej reagują z wodą tworząc kwasy tlenowe: H2O + SO2 H2SO3 H2O + SO3 H2SO4 Nie jest to jednak regułą. Na przykład dwutlenek krzemu SiO2 (bezwodnik kwasu krzemowego H2SiO3) z wodą nie reaguje. Tlenki kwasowe reagują z tlenkami zasadowymi tworząc sole: CaO + CO2 CaCO3 3. Tlenki amfoteryczne, czyli tlenki reagujące zarówno z zasadami jak i z kwasami. Produktem każdej z tych reakcji jest sól, inna w przypadku rozpuszczania w kwasie , a inna przy rozpuszczaniu w zasadzie: ZnO + H2SO4 H2O + ZnSO4 ZnO + 2NaOH H2O + Na2ZnO2 Sól tworząca się w reakcji z kwasem zawiera resztę kwasową tego kwasu, a sól tworząca się w reakcji z zasadą zawiera w reszcie kwasowej atom pierwiastka (w tym przypadku cynku), który tworzył przed reakcją tlenek amfoteryczny. tlenki amfoteryczne na ogół nie reagują z wodą. 4. Tlenki obojętne, czyli nie reagujące ani z kwasami, ani z zasadami. Jest to nieliczna grupa tlenków, wśród których można wymienić dla przykładu tlenek węgla CO i tlenek azotu NO. Tlenki tego typu mogą rozpuszczać się w wodzie na zasadzie rozpuszczalności fizycznej (wymieszania), ale z wodą nie reagują, nie są bezwodnikami kwasowymi ani zasadowymi.
Oprócz spotykanego najczęściej i opisanego wyżej podziału na tlenki zasadowe, kwasowe, amfoteryczne i obojętne, tlenki dzieli się też na tlenki metali i tlenki niemetali. Podział ten można rozszerzyć dzieląc każdą z tych grup na tlenki zasadowe, kwasowe, amfoteryczne i obojętne z tym, że nie są znane obojętne tlenki metali i zasadowe tlenki niemetali.
1. Tlenki zasadowe, czyli tlenki reagujące z kwasami, a nie reagujące z zasadami. W reakcji z kwasem powstaje sól, np.:
Na2O + H2SO4 Na2SO4 + H2O
CaO + 2HClaq CaCl2 + H2O
Tlenki zasadowe są tlenkami metali, co bynajmniej nie oznacza, że każdy tlenek metalu jest zasadowy. Tlenki zasadowe, zwane również bezwodnikami zasadowymi, najczęściej reagują z wodą tworząc wodorotlenki o charakterze zasadowym.:
Na2O + H2O 2NaOH
CaO + H2O Ca(OH)2
Podobnie zachowują się tlenki innych metali z grup 1 i 2. Natomiast zasadowe tlenki metali pozostałych grup na ogół nie reagują z wodą (CrO, MnO).
2. Tlenki kwasowe, czyli tlenki reagujące z zasadami, a nie reagujące z kwasami. Do najważniejszych tlenków kwasowych należą: SO2, SO3, N2O3, N2O5, P2O5, CO2, SiO2, CrO3, Mn2O7 .
W reakcji tlenków kwasowych z zasadami powstają sole:
SO3 + 2NaOH Na2SO4 + H2O
CO2 + 2KOH K2CO3 + H2O
Tlenki kwasowe są na ogół tlenkami niemetali, chociaż spotyka się tlenki kwasowe wśród tzw. wyższych tlenków metali, tzn. tlenków, w których metale wykazują wyższą wartościowość (CrO3, Mn2O7).
Tlenki kwasowe , zwane również bezwodnikami kwasowymi (bezwodnik kwasowy jest tlenkiem, w którym wartościowość niemetalu odpowiada wartościowości tego niemetalu w cząsteczce kwasu), najczęściej reagują z wodą tworząc kwasy tlenowe:
H2O + SO2 H2SO3
H2O + SO3 H2SO4
Nie jest to jednak regułą. Na przykład dwutlenek krzemu SiO2 (bezwodnik kwasu krzemowego H2SiO3) z wodą nie reaguje.
Tlenki kwasowe reagują z tlenkami zasadowymi tworząc sole:
CaO + CO2 CaCO3
3. Tlenki amfoteryczne, czyli tlenki reagujące zarówno z zasadami jak i z kwasami.
Produktem każdej z tych reakcji jest sól, inna w przypadku rozpuszczania w kwasie , a inna przy rozpuszczaniu w zasadzie:
ZnO + H2SO4 H2O + ZnSO4
ZnO + 2NaOH H2O + Na2ZnO2
Sól tworząca się w reakcji z kwasem zawiera resztę kwasową tego kwasu, a sól tworząca się w reakcji z zasadą zawiera w reszcie kwasowej atom pierwiastka (w tym przypadku cynku), który tworzył przed reakcją tlenek amfoteryczny. tlenki amfoteryczne na ogół nie reagują z wodą.
4. Tlenki obojętne, czyli nie reagujące ani z kwasami, ani z zasadami. Jest to nieliczna grupa tlenków, wśród których można wymienić dla przykładu tlenek węgla CO i tlenek azotu NO. Tlenki tego typu mogą rozpuszczać się w wodzie na zasadzie rozpuszczalności fizycznej (wymieszania), ale z wodą nie reagują, nie są bezwodnikami kwasowymi ani zasadowymi.
Oprócz spotykanego najczęściej i opisanego wyżej podziału na tlenki zasadowe, kwasowe, amfoteryczne i obojętne, tlenki dzieli się też na tlenki metali i tlenki niemetali. Podział ten można rozszerzyć dzieląc każdą z tych grup na tlenki zasadowe, kwasowe, amfoteryczne i obojętne z tym, że nie są znane obojętne tlenki metali i zasadowe tlenki niemetali.
kwasowy-reagują z zasadami, nie reagują z kwasami. Są to tlenki niemetali: SO2, SO3,CO2,N2O5. Często z wodą tworzą kwasy, np. CO2+H2O+H2CO3.
zasadowe-reagują z kwasami, nie reagują z zasadami. W reakcji z H2O tworzą wodorotlenki. Większość tlenków metali Na2O, K2O, MgO.
amfoteryczne-reagują z mocnymi kwasami i mocnymi zasadami. Są to nieliczne tlenki metali i półmetali np. Al2O3, ZnO, As2O3.
obojętne-nie reagują z kwasami, ani z zasadami. Są to tlenki np. NO,CO.