Question

Czym różni się humanizm renesansowy od humanizmów : średniowiecznego, barokowego i oświeceniowiego. Daje naaaj.

Answer 1

Humanizm to ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku i wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. Był głównym prądem intelektualnym epoki renesansu. Choć z humanizmu renesansowego wywodzi się wiele współczesnych postaw światopoglądowych, nie należy go utożsamiać z humanitaryzmem ani współczesnymi postaciami humanizmu, takimi jak obecne w egzystencjalizmie ipersonalizmie.

 

Renesans postulował nowe odczytanie starożytności, czytanie dzieł starożytnych twórców bez średniowiecznych naleciałości, studiowanie greki, łaciny, języka hebrajskiego, by w czystej formie mieć kontakt ze słowami klasyków. Humaniści zaś z dorobku starożytności najwyżej cenili dzieła traktujące o człowieku jako jednostce. W kontraście do średniowiecznego postrzegania ludzi jako zbiorowości, humaniści wysoko cenili indywidualizm i poznanie własnej, ludzkiej natury. Dewizą humanistów było stwierdzenie Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce". Samopoznanie oraz rozwój osobisty miały dokonywać się poprzez poznawanie dzieł klasyków, naukę rzymskiej retoryki, zgłębianie dzieł greckich, rzymskich, nowe odczytanie pism klasycznych filozofów. Również chrześcijańskie teksty religijne, przede wszystkim Biblię, starano się poznawać w językach oryginalnych, zwłaszcza hebrajskim i greckim. 

Humanizm kładł duży nacisk na znajomość języków klasycznych, lecz równocześnie języki lokalne (początkowo włoski, potem, wraz z rozprzestrzenianiem się w Europie idei renesansowych, także inne języki narodowe) zyskiwały na znaczeniu. W językach narodowych tworzyli tacy twórcy renesansowi, jak Giovanni Boccaccio, Francesco Petrarca, Francois Rabelais, Michel de Montaigne, a w Polsce m. in. Jan Kochanowski, Mikołaj Rej.