sebo1573022
Strój męski[edytujUbiór męski obejmował brązowe (oraz białe, szare i granatowe) sukmany z dużymi kołnierzami. Białe sukmany miały "suki" granatowe lub czerwone, suto zdobione haftem lub barwną aplikacją. Czerwone były również "kłapcie" u rękawów tych kierezji i suty, barwny haft na połach i dolnych rogach. Układ fałdów w tyle i krój podkreślały wcięcie w pasie. Kaftany różniły się między sobą: czarne, granatowe, z rękawami lub bez, z wysokim stojącym kołnierzem, czasem wykładanym, lub też bez kołnierza. Niektóre wyróżniały się doskonałym krojem bogatymi zdobieniami, zwłaszcza z przodu. Zdobienia występowały też na brzegach wycięcia przy szyi. Narożniki poły były haftowane motywem wazonu kwietnego. Powyżej pasa umieszczano guziki i frędzle. Nosiło się białe płócienne spodnie samodziałowe lub z kupionego płócienka w cienkie, czerwone lub różowe paski. Szeroki podwójny pas skórzany starannie zdobiony, lub węższy biały, nabijany mosiężnymi gwoździkami, z przytwierdzonymi blaszkami w postaci kółek, a ponadto sakiewka na pieniądze i nożyk. Pas ten uzupełniał bogaty strój. Nakryciem głowy była czerwona, czapka z małym barankowym otokiem i pawimpiórem lub czarny, wysoki kapelusz z barwną ozdobą pośrodku. Buty były wysokie i sztywne albo krótsze, wykładane podszyciem górnej części cholewy na wierzch.Grenadierzy krakowscy w strojach ludowych podczas insurekcji kościuszkowskiej 1794 Michał StachowiczUdział chłopów krakowskich w insurekcji kościuszkowskiej sprawił, że strój krakowski stał się mundurem wojskowym. Brązowe sukmany i kierezje weszły w skład mundurów pułku piechoty Krakusów i Kosynierów. Noszono je jak peleryny lub gunie zarzucone na ramiona, lub zawieszano u szyi na sznurze. W skład munduru wchodziła biała sukmana, opięta pasem z brzękadłami i rogatywką. Oficer miał epolety na ramionach, pistolet za pasem, szabla/e i długie, błękitne spodnie. Kosynier zaś był ubrany w białą sukmanę spiętą pasem. Na ramiona zarzucał brązową gunię, na głowę wkładał czerwoną "krakuskę" lub tyniecką magierkę, na nogi – buty z cholewami. W ręce miał kosę na sztorc nabitą, a za pasem – siekierę. Z czasem jedynym elementem zapożyczonym ze stroju krakowskiego jaki zachował się w mundurze wojskowym została "krakuska" zwana rogatywką.Męski strój krakowski urósł do roli polskiego symbolu narodowego, w białej sukmanie składał przysięgę na wierność narodowi w 1794 na Rynku w Krakowie Tadeusz Kościuszko[2].Strój kobiecy]Strój kobiecy był zróżnicowany. Początkowo były to jednobarwne spódnice, następnie używano kwiecistego materiału na spódnice "tybetki" kwiecistych kretonów. Tylko w jednej okolicy krakowskiego spotkać można spódnice i fartuszki naszywane poziomo wstążkami. Gorsety, dawniej ciemne sukienne, z haftem o motywach kwiatowych, zakończone kaletkami (krótkie patki zachodzące za siebie w dolnym zakończeniu gorsetu), zastąpiono aksamitnymi i kolorowymi gorsetami, zdobionymi paciorkami i cekinami. Gorsety te były zdobione bogatym haftem z naszyciem kolorowych koralików i sztucznych kamieni. Bogato zdobione są haftem plecy, na piersiach haft jest wzbogacony kwastami jedwabnymi lub metalowymi. Uzupełnieniem stroju był biały, haftowany fartuch i korale na szyi. Koszula starego typu była ozdobiona haftowaną krezą u szyi i mankietami. W porze chłodniejszej noszono kaftaniki z długimi rękawami. W zimie zamożniejsze kobiety wkładały bogato zdobione granatowe sukmany i okrywały się dużą chustą.