Cytoplazmę (wnętrze komórki poza jądrem komórkowym), możemy podzielić na cytozol i organelle (utworzone z błon biologicznych).
Scharakteryzuj krótko budowę i funkcję następujących elementów cytoplazmy (wystarczy po jednym zdaniu na temat budowy i po jednym zdaniu na temat funkcji każdego z nich):
a) cytozol
- budowa:
- funkcja:
b) siateczka śródplazmatyczna szorstka
- budowa:
- funkcja:
c) siateczka śródplazmatyczna gładka
- budowa:
- funkcja:
d) wakuola
- budowa:
- funkcja:
e) lizosom
- budowa:
- funkcja:
f) aparat Golgiego
- budowa:
- funkcja:
g) mitochondrium:
- budowa:
- funkcja:
Scharakteryzuj krótko budowę i funkcję następujących elementów cytoplazmy (wystarczy po jednym zdaniu na temat budowy i po jednym zdaniu na temat funkcji każdego z nich):
a) cytozol
- budowa:
- funkcja:
b) siateczka śródplazmatyczna szorstka
- budowa:
- funkcja:
c) siateczka śródplazmatyczna gładka
- budowa:
- funkcja:
d) wakuola
- budowa:
- funkcja:
e) lizosom
- budowa:
- funkcja:
f) aparat Golgiego
- budowa:
- funkcja:
g) mitochondrium:
- budowa:
- funkcja:
Odpowiedź:
a) cytozol;
- budowa: płynny składnik cytoplazmy, jest wodnym roztworem białek oraz wszystkich rozpuszczalnych związków chemicznych, biorących udział w przemianie materii komórki
- funkcja: wypełnia wszystkie przestrzenie pomiędzy organellami komórkowymi.
b) siateczka śródplazmatyczna szorstka
- budowa: sieć obłonionych, spłaszczonych cystern i kanalików, charakteryzuje się obecnością licznych rybosomów, osadzonych na jej zewnętrznej powierzchni
- funkcja: synteza białek, transport substancji w cytoplazmie
c) siateczka śródplazmatyczna gładka
- budowa: sieć obłonionych, spłaszczonych cystern i kanalików, niezwiązana z rybosomami
- funkcja: niszczenie substancji toksycznych, synteza tłuszczów
d) wakuola
- budowa: struktura wypełniona sokiem komórkowym, otoczona pojedynczą błoną białkowo-lipidową
- funkcja: magazynuje nadmiar wody, produkty przemiany materii i inne wydzieliny komórki.
e) lizosom
- budowa: niewielki pęcherzyk otoczony pojedynczą błoną lipidowo-białkową
- funkcja: trawienie i rozkład nieprawidłowych części komórki
f) aparat Golgiego
- budowa: stos spłaszczonych cystern zbudowanych z błony
- funkcja: chemiczne modyfikacje wytwarzanych przez komórkę substancji, ich sortowanie oraz transport w obrębie komórki.
g) mitochondrium:
- budowa: otoczone dwiema błonami biologicznymi; warstwa zewnętrzna jest przepuszczalna: gładka, niepofałdowana, natomiast warstwa wewnętrzna jest nieprzepuszczalna i posiada liczne uwypuklenia, nazywane grzebieniami mitochondrialnymi.
- funkcja: zaopatrzenie komórek w energię, tworzenie materiału budulcowego komórki – udział w syntezie aminokwasów i kwasów tłuszczowych.