Question

co zapewniały artykuły henrykowskie i pacta conventa

Answer 1

Artykuły henrykowskie potwierdzały wszelkie prawa i przywileje szlachty, które nadali jej poprzedni władcy. W pacta conventa znajdowały się osobiste zobowiązania nowo wybranego króla wobec państwa.

Answer 2

Artykuły henrykowskie potwierdzały wszelkie prawa i przywileje szlachty, które nadali jej poprzedni władcy. W pacta conventa znajdowały się osobiste zobowiązania nowo wybranego króla wobec państwa.

ARTYKUŁY HENRYKOWSKIE

Articuli Henriciani – zostały spisane na sejmie elekcyjnym 20 maja 1573 r., którego głównym zadaniem było wybranie monarchy. Były prawami niezmiennymi, zawierającymi najważniejsze uregulowania dotyczące sprawowania władzy w państwie, oraz określały stosunki między sejmem walnym a monarchą. Był to zbiór przepisów prawnych, których przestrzegać musiał każdy król Polski wybrany w drodze wolnej elekcji. Poprzez podpisanie tych artykułów król uzależniał się od szlachty. Wraz z pacta conventa stanowiły podstawę ustroju państwa polskiego w dobie wolnych elekcji. Nazwa pochodzi od imienia pierwszego władcy, który musiał ten dokument podpisać by wstąpić na tron polski – Henryka Walezego.
Zasady zawarte w artykułach były dla każdego władcy jednakowe:
· gwarantowały szlachcie zachowanie przywilejów,
· określały zasady ustroju i prawa Rzeczypospolitej,
· nakazywały królowi zwoływanie sejmu walnego co dwa lata na okres 6 tygodni,
· król na stałe ma przy swoim boku radę doradczą złożoną z czterech senatorów (tak zwanych rezydentów),
· nie pozwalały na używanie tytułu dziedzicznego; król miał być wybierany tylko poprzez wolną elekcję,
· politykę wewnętrzną i zagraniczną poddawały kontroli sejmu,
· zabraniały podejmować istotnych decyzji politycznych królowi bez zgody senatorów przebywających na dworze królewskim,
· ukazywały zależność monarchy od praw Rzeczypospolitej, czyli od szlachty, która te prawa sporządzała,
· obywatele mają prawo do wolności wyznania (przysięga na przestrzeganie postanowień konfederacji warszawskiej)
· zezwalały na wypowiedzenie królowi nieposłuszeństwa (rokosz), w wypadku łamania przez niego przywilejów szlacheckich


Pacta conventa

w dawnej Polsce umowa zawierana pomiędzy królem elektem i wyborcami. Zobowiązywała króla do wykonania postulatów uchwalonych na sejmie konwokacyjnym. Postulaty dotyczyły spraw z zakresu polityki zagranicznej, obronności, nakładania podatków, finansowania oświaty, sprowadzania cudzoziemców do kraju i przekazywania im urzędów itp.

Pacta conventa oraz artykuły henrykowskie opracowane zostały po raz pierwszy przez sejm w 1573 i zaprzysiężone przez Henryka III Walezego. Od wyboru na tron Zygmunta III Wazy (1587) artykuły henrykowskie i pacta conventa zespoliły się w jedną całość. Każdy król elekt zobowiązany był zaprzysiąc pacta conventa jako warunek objęcia tronu.

Pacta conventa osłabiały stanowisko króla w państwie, ich głównym celem była jednakże ochrona Rzeczypospolitej przed wykorzystywaniem jej sił w interesach dynastycznych wybieralnych monarchów. W 1768 pacta conventa weszły w skład uchwalonych przez sejm praw kardynalnych.

Czyli:

Artykuły henrykowskie potwierdzały wszelkie prawa i przywileje szlachty. Te prawa  nadali jej poprzedni władcy. W pacta conventa były tam  osobiste zobowiązania nowo wybranego króla wobec państwa.

    Mam nadzieję, że pomogłam :)