Co wpływa na to, ze niektóre substancje są trujące dla człowieka. a inne nie? i nie chodzi mi o to, że tak już jest, że natura nas taka stworzyła itd. poważne odpowiedzi proszę.
tttomekg
Dlaczego niektóre substancje są trujące/toksyczne dla organizmu ludzkiego - to trudne pytanie,ponieważ czynników,powod., że 1 subs. jest nieszkodliwa,2 szkodliwa a 3 trująca . Toksyczność substancji - tj. związków chemicznych,czy niektórych pierwiastków,powodowana jest przez czynniki jak: budowa chemiczna zw. chem. - tak od np. grup funkcyjnych, jej rozmieszczenia przestrzennego ( typu - prawoskrętna - lewoskrętna ) ,jej możliwości rozmieszczenia w "centrum aktywnym" organizmu,obecności w jej budowie niektórych pierwiastków - mamy tu kilka cech,a jest ich mnóstwo.Omówmy pokrótce ich mechanizmy,czyniące je potencjalnie trującym/szkodliwym dla człowieka.Zacznijmy,od tzw. "centrum aktywnego",tutaj szkodliwość substancji jest zw. z mozliwościami łączenia z receptorami - bądź ich blokowania. W tym miejscu,nalży dodać,że toksyczność tych substancji,jest na poziomie OUN (ośrodkowego układu nerwowego) . Weźmy za przykład np. morfinę,czy atropinę - ta pierwsza to znana subs. odurzająca - jest opiatem i silnie łączy się z receptorami opioidowymi ewentualne przedawkowanie powoduje śmierć na wskutek tłumiącego działania na układ nerwowy,co do atropiny - jej zatrucie,powoduje silne porażenie ukł. sympatycznego ( tzw.działanie antycholinergiczne) prowadzące do zgonu . Ponadto,mają te 2 subs. wsólną cechę - są to tzw. alkaloidy,pozysk. gł. z roślin .Jest to grupa związków,które to są wszystkie mają właściwości toxyczne - zal to tylko od dawki . Pozostając przy morfinie - omówimy toksyczność,która silnie zależy od rozprzestrzenienia przestrzennego w receptorze. Tworzy się leki - tzw. opioidy ,weźmy za przykład metadon - środek ten, ma niewiele wspólnego z budową morfiny/heroiny*,jednakże posiada ligandy,rozprzestrzeniające w receptorze opioidowym zupełnie jak morfina - a więc i takoż działa.Co do heroiny,jest to znany narkotyk,poch. morfiny -diacetylomorfina,i tutaj obserwujemy jej silniejsze dz. toxyczne (odurzają),względem morfiny - jej działanie farmakologiczne,wynika z jej dostępności biologicznej dla płynu mózgowo- rdzeniowego,ma ona silną właściwość przenikania,przez tzw.barierę krew - mózg ( i już mamy nast. czynnik toxyczności,mozna by jeszcze mówić o aktywności chemicznej - no ale studia). Co do grup funkcyjnych - weźmy tutaj alkohole,a konkretnie etanol - jego cechą jest posiadanie gr. hydroksylowej ( -OH ). Alkohol działa hamująco na OUN,w wyniku czego związek ten jest trucizną,gdy jest mocno przedawkowany - jest to mech. bezpośredni,zupełnie jak dla,w/w opiatów (obaj to środki oburzające) . Środki trwale łączących się z komórkami - można przytoczyć metale ciężkie - śmierć,w wyniku eksponacji na nie,następuje po długim czasie kumulacji .Przykładem związku,działającego "szybko" jest znany czad,tj. tlenek węgla II .Jego toksyczność,podyktowana jest silnym powinowactwem do tlenu - łączy się trwale hemoglobiną,co uniemożliwia oddychanie komórkowe i w konsekwencji śmierć. Cech,tworzących działanie toksyczne zw. chemicznych jest całe mnóstwo,niesposobna przedstawić w krótkiej notatce.