Question

Co miało wpływ na rozwój architektury w XX wieku ?

Answer 1

Architekturę XX wieku można podzielić na tworzoną do II wojny światowej architekturę nowoczesną (czyli modernistyczną), mającą swój nurt funkcjonalistyczny i ekspresjonistyczny, oraz powstającą po II wojnie światowej architekturę współczesną. Zamknięcie w 1933 r. Bauhausu i emigracja znacznej części architektów modernistycznych do USA spowodowała, że architektoniczny modernizm przeżył rozkwit za oceanem - przede wszystkim w wyniku działalności Miesa van der Rohe.
W powojennej Europie modernizm odcisnął piętno przede wszystkim na urbanistyce i architekturze mieszkaniowej, rozwijając idee sformułowane podczas kongresów CIAM w 1933 i 1937 r. i opublikowane w 1943 r. przez Le Corbusiera jako tzw. Karta Ateńska. Wpływ idei modernistycznych wzmacniał autorytet, jakim cieszył się główny ideolog ruchu - Le Corbusier. Jest to postać kluczowa, ponieważ był on niewątpliwie architektem wybitnym i nawet jego kontrowersyjne projekty budynków mieszkaniowych są świadectwem wielkiego talentu, jednak w tej dziedzinie promował on koncepcje utopijne, całkowicie oderwane od rzeczywistości społecznej (plan Voisin) i w znacznej mierze przestarzałe (projekt Ville Radieuse powstał w 1924 r.)
Powojenny zwrot od architektury funkcjonalistycznej ku mistycznej architekturze symbolicznej jest również dziełem Le Corbusiera, a jego symbolem jest kaplica w Ronchamp z 1950 r., uznana przez Nikolausa Pevsnera za "manifest nowego irracjonalizmu".
Ideologiczne, polityczne i estetyczne przesłanki zwrotu w architekturze Le Corbusiera są dość skomplikowane. Kaplica w Ronchamp uznana została zarówno przez przeciwników jak i stronników architekta za zdradę modernistycznych ideałów, faktem jednak pozostaje, że dzieło to było kamykiem rozpoczynającym lawinę zmian. Miało ono przede wszystkim znaczenie psychologiczne, ponieważ osłabiło siłę wszechobecnego "modernistycznego terroru". Opierał się ona znanym zjawisku stadnej poprawności, powstrzymującej mniej samodzielnych twórców przed wyłamaniem się z jednolitego frontu doktrynalnej nowoczesności.
Przełom, którego symbolem stało się Ronchamp, umożliwił ujawnienie i uznanie za pełnowartościowe narastających od pewnego czasu tendencji, mających w bliskiej przyszłości doprowadzić do powstania wielu odrębnych nurtów traktowanych (w zależności od kryteriów) jako zaprzeczenie, albo kontynuację architektury modernistycznej (brutalizm, krytyczny regionalizm, architektura organiczna, strukturalizm), a w końcu do powstania architektury postmodernistycznej i dekonstruktywistycznej.