Question

Co chciała osiągnąć, a co uzyskała szlach w ramach ruchu egzekucji praw?

Answer 1

To bylz cele dla ktorych byl ten ruch

 

Ruch ten zakładał istotne zmiany społeczne i polityczne w Rzeczypospolitej. Wśród postulatów wysuwanych przez ruch egzekucyjny były:

wyegzekwowanie praw i obyczajów zawartych w konstytucjach sejmikowych (czyli dawnych aktach prawnych), a także kodyfikacji prawa, stąd – 'egzekucja praw' domagano się egzekucji dóbr (zwrotu królowi królewszczyzn, nielegalnie trzymanych przez wielu magnatów), stąd – 'egzekucja dóbr' przestrzegania prawa o tzw. incompatibiliach (z 1504), czyli zakazie sprawowania przez jedną osobę wielu urzędów, i reguły osiadłości (urzędy ziemskie mogą być obejmowane tylko przez szlachtę zamieszkałą na danej ziemi) zwiększenia uprawnień Sejmu; programowi egzekucjonistów towarzyszyło hasło nihil novi (nic nowego bez izby poselskiej) i wysuwali postulaty silnego rządu. Egzekucjoniści domagali się udziału całej szlachty w stanowieniu praw. Król ma reprezentować monarchię, senat magnaterię, izba poselska demokrację, a z tych trzech najistotniejszą siłą państwa miała być izba poselska zniesienia uprzywilejowania duchowieństwa, opodatkowania go i sekularyzacji dóbr kościelnych (a konkretnie: sprzeciwiano się egzekucji wyroków sądów kościelnych w sporach o dziesięcinę i inne kwestie ekonomiczne; domagano się by sołtysi z dóbr kościelnych odbywali służbę wojskową; żądano opodatkowania dziesięcin; postulowano przegląd darowizn na rzecz kościoła; sprzeciwiano się przechodzeniu dóbr szlacheckich na rzecz kościoła; domagano się przestrzegania porozumienia z papieżem w sprawie nominowania na urzędy i godności kościelne; opłaty za objęcie biskupstwa (annaty), dotąd wysyłane do Rzymu, miały być przeznaczane na obronę przed Tatarami) unowocześnienia procedury sądowej zacieśnienia unii z Litwą likwidacji odrębności Prus oraz księstw Oświęcimskiego i Zatorskiego potwierdzenia elekcyjności (sprzeciw wobec vivente rege) uporządkowania skarbu – rozdzielenia dochodów króla i dochodów państwa oraz przeznaczenia czwartej części państwowych dochodów na wojsko (tzw. wojsko kwarciane) utworzenia stałego wojska zagwarantowania wolności wyznania całkowitej wolności celnej, zwolnienia z podatków wewnętrznych, takich jak myta, cła mostowe wzmocnienia pozycji szlachty wobec mieszczan: likwidacji cechów, zakaz posiadania ziemi przez "nieszlachtę", zwiększenia wolności handlowej dla Żydów (współpracujących ze szlachtą przeciw mieszczanom) oraz wciągnięcie mieszkających w dobrach szlacheckich pod jurysdykcję patrymonialną, ograniczenia odnośnie obejmowania stanowisk kościelnych przez nie szlachtę.