CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ LOKALNYCH Do głównych rodzajów zagrożeń na terenie miasta, dla których celowe jest planowanie reagowania kryzysowego należy zaliczyć: a)zagrożenie pożarowe: zabudowa miasta jest murowana o pokryciu niepalnym, jednakże miejscami na terenach podmiejskich występują pojedyncze budynki o konstrukcji palnej - kryte strzechą. Duże zagrożenie pożarowe stwarza szczególnie, przekazane na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, mienie byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Zagrożenie to wynika głównie ze względu na zabudowę, konstrukcję obiektów gospodarskich i inwentarskich, w których magazynuje się duże ilości materiałów palnych (siano, słoma itp.). Budownictwo miasta jest mocno zróżnicowane, od zabytkowej zabudowy w centrum i niektórych dzielnicach, do nowoczesnej (wielkopłytowej) występującej w nowych osiedlach i pozostałych dzielnicach miasta. Na terenie miasta zlokalizowanych jest ok. 180 budynków mieszkalnych wysokich (pow. 9 kondygnacji) oraz 8 budynków wysokich użyteczności publicznej. W obiektach tych mogą wystąpić pewne trudności w czasie prowadzenia ewentualnej akcji ratowniczej. Gliwice posiadają 16 obiektów zabytkowych. Do najważniejszych należą: Zamek Piastowski z XIV wieku, Ratusz z końca XII wieku, 5 kościołów z historycznym rodowodem, gmach Poczty Głównej, Teatr Miejski, Willa Caro, Radiostacja Gliwicka, Palmiarnia, gmach Urzędu Miasta. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia, konieczność ewakuacji ludności z zagrożonych terenów, konieczność angażowania dużego potencjału służb ratowniczych, utrudnienia komunikacyjne, konieczność wstrzymania procesu produkcyjnego zakładów. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: zabudowa w dzielnicach peryferyjnych o pokryciu palnym i zabudowania byłego PGR-u oraz stacje paliw. Ze względu na charakter produkcji i wykorzystywane materiały, największe zagrożenie pożarowe stwarzają Zakłady Tworzyw Sztucznych IZO-ERG oraz Instytut Przemysłu Tworzyw i Farb. Należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia ognisk pożaru w okresie suszy w Lesie Łabędzkim ( wzdłuż ul. Toszeckiej ). ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: stacje paliw. b)zagrożenie powodziowe: generalnie można stwierdzić, że rzeki i cieki wodne nie stwarzają większego zagrożenia jeżeli chodzi o ich wystąpienie z macierzystych koryt. Jednak w skrajnych sytuacjach (roztopy i duże opady deszczu) poziom ich może się podnieść i spowodować wystąpienie wody oraz zalanie łąk i ogródków działkowych. Ponadto na terenie miasta znajdują się dwa zbiorniki wodne. Powstały w wyrobisku popiaskowym zbiornik wodny w Czechowicach o powierzchni 14,8 ha, oraz w niewielkiej swej części wody jeziora Dzierżno Duże. Zbiorniki te nie stwarzają niebezpieczeństwa powodzi. prawdopodobieństwo wystąpienia: duże podczas nadmiernych opadów deszczu. prawdopodobne skutki: zagrożenie dla zdrowia i życia ludności; uszkodzenia: budynków, infrastruktury komunikacyjnej, linii telefonicznych. linii energetycznych; straty w pogłowiu zwierząt gospodarskich i upraw rolnych, ograniczenia komunikacyjne; zagrożenie epidemią, zalanie łąk i ogródków działkowych. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: Istnieje kilka obszarów zagrożonych zalaniem, po wylaniu wody ze swego koryta. Rejon rzeki Kłodnicy - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren o szerokości ok. 600 m wzdłuż rzeki Kłodnicy od ul. Wrocławskiej do granic miasta i rozciąga się na południowy wschód od ulicy Wrocławskiej. Koryto rz. Kłodnicy na odcinku od tej ulicy do jazu w parku im. Chrobrego ma za małą przepustowość. Na prawym brzegu woda może zalać rejon budynków położonych na południowy wschód od ul. Konarskiego - w tym nowe budynki Politechnik Śląskiej. Głębokość zalewu może dojść do 0,8 m, a jego powierzchnia do 7,75 ha. Na lewym brzegu zagrożone zalaniem jest sztuczne lodowisko "TAFLA" i stadion sportowy. Powierzchnia tego zalewu wyniesie 64 ha, przy czym głębokość wody może dojść do 2 m ( w parku Chrobrego). Łączna powierzchnia zalewu na terenie miejskim może wynieść 71,75 ha. Na terenie zalewowym mieści się także obiekt Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej. Rejon rzeki Bytomka - to teren przyległy w miejscu ujścia rz. Bytomki do Kłodnicy. W zasięgu zalewu nie ma budynków mieszkalnych, a granica obszaru zalanego dotrze do ciepłowni miejskiej (PEC). Rejon potoku Ostropka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren o szerokości ok. 200 metrów pomiędzy ulicami Dolnej Wsi, Słowackiego i Nowym Światem. W tym rejonie zagrożonym na zalanie znajduje się Szpital Wielospecjalistyczny. Rejon potoku Kozłówka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren położony po obu brzegach potoku, ograniczony ulicami Lubelską, Bydgoską, Zamojską i Sopocką. Rejon potoku Cienka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren ograniczony ulicami: Sienną, Łanową i Snopową od ul. Planowanej do miejsc położonych w odległości 200 m na wschód od ul. Bojkowskiej. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: wystąpienie wody z koryta rzeki Kłodnicy może spowodować podtopienie centrum miasta, w tym obiektów Urzędu Miejskiego, Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej oraz budynków Politechniki Śląskiej. W zagrożonym rejonie potoku Ostropka zlokalizowany jest Szpital Wielospecjalistyczny. c)zagrożenia skażeniami chemicznymi: - prawdopodobieństwo wystąpienia: Największe zagrożenie wywołane jest przewożeniem transportem kołowym substancji niebezpiecznych. W Gliwicach zbiega się 6 dróg krajowych charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu. Przy braku obwodnicy powoduje to, że ruch tranzytowy odbywa się przez centrum miasta Trasa dla przewozu substancji niebezpiecznych w mieście: ul. Toszecka, Tarnogórska, Błonie, Sikorskiego, Reymonta, Pszczyńska, Rybnicka, Daszyńskiego, Dolnej Wsi, Nowy Świat, Styczyńskiego, Śliwki, Świętojańska, Wyczółkowskiego, droga DK 88, oraz trasy dojazdowe z tych ulic do poszczególnych zakładów pracy. Układ drogowy Gliwic oraz nieznajomość przewożonych ładunków, jak też stan techniczny samochodów przewożących w/w ładunki są powodem uznania transportu drogowego za jedno z większych źródeł zagrożenia na terenie miasta. Potencjalnym źródłem zagrożenia dla miasta jest też transport kolejowy. Linia kolejowa PKP Katowice - Opole - Kędzierzyn, dzieli miasto na część północną i południową (centralną). Dworzec kolejowy znajduje się w śródmieściu. Obecnie na stacji Gliwice nie formuje się składów, ani nie przetacza wagonów z substancjami niebezpiecznymi. Materiały te są przewożone jako tranzyt w sposób zorganizowany i kontrolowany jako przesyłki śledzone - miesięcznie ok. 30 wagonów. Są to głównie: tlenek etylenu, amoniak, dwutlenek siarki. Stacja posiada specjalny tor do odstawiania składu ( rejon Sośnicy - oś. J. Bema) wraz z utwardzoną drogą dojazdową dla jednostek ratowniczo - gaśniczych. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia ludności mieszkającej lub przebywającej w pobliżu trasy przewozu, znaczne straty sanitarne, ofiary w ludziach, skażenie środowiska, możliwości występowanie pożarów jako wtórnych skutków zdarzenia, ograniczenia komunikacyjne, panika. Poważnym źródłem zagrożenia substancjami niebezpiecznymi dla Gliwic jest magazynowanie bądź produkcja substancji niebezpiecznych. Do zakładów które produkują lub przechowują większe ilości substancji niebezpiecznych należą : Walcownia Metali Nieżelaznych, Instytut Metali Nieżelaznych, Fabryka Drutu, ZM BUMAR - Łabędy, Stacja PKP Gliwice. Huta Łabędy, Instytut Chemii Nieorganicznej, POCH S.A., IZO-ERG, Politechnika Śląska (magazyn odczynników, hala maszyn ciężkich). W w/wym zakładach składowane są głównie kwas siarkowy (ok.80 t), solny (ok.37 t), azotowy (ok.85 t), oraz amoniak (ok.57 t), metanol (ok.50 t), ciekły tlen (ok.20 t), rtęć (ok.4,5 t), jak również duże ilości materiałów pędnych i opałowych, rozpuszczalniki, karbid, chlor, acetylen, formaldehyd i inne TŚP w mniejszych ilościach. Dwa zakłady, tj. ZM "Bumar-Łabedy" i Instytut Chemii Nieorganicznej magazynują znaczne ilości trucizn, takich jak cyjanek sodu, azotyn sodu i bezwodnik chromowy. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : najbardziej zagrożonym obiektem jest rejon Stacji PKP - zarówno ze względu na znaczący charakter tego węzła komunikacyjnego jak też dużą gęstość zaludnienia w bezpośrednim sąsiedztwie stacji. d)zagrożenia aktami terroryzmu i bioterroryzmu: prawdopodobieństwo wystąpienia: Podłożenia ładunków wybuchowych mogą mieć miejsca w obiektach użyteczności publicznej, w rejonach mostów, wiaduktów itp. Sygnałem o podłożeniu i możliwości wybuchu najczęściej bywają telefony. Z reguły tego typu sygnały bywają fałszywe (dot. to szkół, szpitali ,sądów). e)zagrożenia epidemiologiczne: prawdopodobieństwo wystąpienia: Zakażenia biologiczne występujące na terenie miasta mogą być spowodowane głównie w wyniku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny i profilaktyki przez ludzi oraz poprzez zakażone zwierzęta. Do najbardziej groźnych chorób mogących wystąpić wśród ludzi należy zaliczyć: salmonelloze, wąglik, wściekliznę i włośnicę. W warunkach Gliwic, prawdopodobieństwo to należy określić jako średnie w okresie letnim oraz małe w pozostałych porach roku. prawdopodobne skutki: masowe zachorowania ludzi i zwierząt na podłożu epidemiologicznym. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: punkty zbiorowego żywienia, zakłady produkcji wody pitnej oraz leśne tereny miejskie. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : zakłady produkcji żywności i wody pitnej. f)wichury i huragany : prawdopodobieństwo wystąpienia: Występowanie huraganów (silnych wiatrów) powodowane jest najczęściej, szybko przemieszczającymi się aktywnymi niżami. Najgroźniejszą formę przyjmują one w okresie wiosennym i jesiennym. W naszym rejonie prawdopodobieństwo to należy określić jako średnie. prawdopodobne skutki: uszkodzenia budynków, przerwy w dostawie energii elektrycznej, wody i gazu, uszkodzenia linii energetycznych i telefonicznych, powalone drzewa, nieprzejezdność dróg, konieczność ewakuacji ludzi. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: odkryte odcinki napowietrznych linii przesyłowych. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : napowietrzne linie energetyczne i telekomunikacyjne. g)katastrofy komunikacyjne: Gliwice stanowią ważny drogowy i kolejowy węzeł komunikacyjny. Duże nasilenie drogowego ruchu tranzytowego z substancjami niebezpiecznymi i niekorzystny, wewnętrzny układ komunikacyjny miasta stwarzają zagrożenie zaistnienia katastrof. prawdopodobieństwo wystąpienia: duże prawdopodobne skutki: zagrożenie zdrowia i życia, utrudnienia komunikacyjne. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: w przypadku katastrof kolejowych: dworzec kolejowy Gliwice, w przypadku katastrof drogowych: autostrada A4, droga DK 88 oraz ulice: Wyszyńskiego, Dworcowa, Jana Pawła II, Chorzowska, Pszczyńska, Rybnicka, Daszyńskiego i Toszecka. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: wiadukt kolejowy nad ul. Śliwki, wiadukt drogowy na ul. Toszeckiej, wiadukt kolejowy nad ul. Piwną, most na rzece Bytomka (ul. Chorzowska), zniszczenie sygnalizacji świetlnej, co może spowodować bardzo duże utrudnienia w ruchu samochodowym miasta. h)awarie przemysłowe: prawdopodobieństwo wystąpienia: Gliwice stanowią duży ośrodek przemysłowy. Na jego obszarze funkcjonuje około 1600 podmiotów gospodarczych. Ze względu na zróżnicowany charakter prowadzonej działalności, stwarzają one różnorodne zagrożenia. Największe potencjalne niebezpieczeństwo stanowią: zagrożenie pożarowe, zagrożenie substancjami niebezpiecznymi oraz katastrofy górnicze. prawdopodobne skutki: Różnorakie skutki poważnych awarii przemysłowych mogą wystąpić na łącznym obszarze 10,65 km2 , zamieszkałym przez 5 770 ludności. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: Najbardziej zagrożonymi miejscami są tereny bezpośrednio sąsiadujące z dużymi zakładami przemysłowymi, tj.: rejon Łabęd ( ZM "BUMAR - ŁABĘDY" , Huta Łąbędy ), teren pomiędzy ul. Sowińskiego, Daszyńskiego i Gen. Andersa ( "POCH" ), teren Ligoty Zabrskiej i Sośnicy ( KWK "SOŚNICA" ), rejon ul. Śliwki ( "IZO - ERG" ). ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: W przypadku katastrofy w wymienionych zakładach, zagrożone zostaną: ważne drogowe szlaki komunikacyjne ( ul. Daszyńskiego i ul. Śliwki ), szlak kolejowy Gliwice - Kędzierzyn - Kożle na odcinku Łabęd, 6 studni głębinowych zlokalizowanych w dzielnicy Łabędy. i)naruszenie porządku publicznego: Gliwice są miastem o średnim poziomie stanu przestępczości i naruszania porządku publicznego. Potencjał miasta (duży ośrodek przemysłowy, ważny węzeł komunikacyjny, siedziba władz i biur poselskich różnych ugrupowań politycznych oraz obiektów sportowych i kulturalnych) powoduje, że może tutaj dojść do sytuacji kryzysowych. Pod względem stanu przestępczości, do najbardziej zagrożonych dzielnic miasta należą Śródmieście, Sośnica i Zatorze. prawdopodobieństwo wystąpienia: utrzymuje się duże zagrożenie w tym zakresie; szczególnie przewidywać należy: zagrożenie zbiorowymi zakłóceniami ładu i porządku publicznego oraz ekscesami chuligańskimi w trakcie trwania różnego rodzaju imprez sportowych i muzycznych. Szczególne zagrożenie może zostać wywołane przez pseudo kibiców "PIASTA" Gliwice, nadal mogą występować próby wymuszeń określonych zachowań władz, przejawiające się w blokowaniu dróg publicznych, okupacji budynków użyteczności publicznej oraz zgromadzeniami przekształcającymi się w masowe naruszenia porządku publicznego, zagrożenie aktami terroryzmu poprzez podkładanie materiałów wybuchowych w obiektach użyteczności publicznej, wzrost zagrożenia związany z napadami na banki, kantory i konwoje wartościowe. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia ludzi w obiektach sportowych i kulturalnych oraz możliwość przeniesienia zbiorowych ekscesów chuligańskich na ulice miasta, sparaliżowanie funkcjonowania ważnych obiektów użyteczności publicznej, zablokowanie i utrudnienia w ruchu drogowym. j) skażenia promieniotwórcze: Zagrożenie promieniotwórczym skażeniem terenu ma charakter zewnętrzny. Może wystąpić jedynie w przypadku awarii elektrownii jądrowych u naszych południowych sąsiadów. Zagrażają nam elektrownie jądrowe pracujące na terytorium Czech i Słowacji. Ich odległość od granic Polski wynosi: Dukovany - 122 km, Bohunice - 138 km, Paks - 307 km . prawdopodobieństwo wystąpienia: znikome. prawdopodobne skutki: niebezpieczne skażenie organizmów ludzi związkami jodu. Najbardziej zagrożone byłoby zdrowie dzieci. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: cały teren miasta.
CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ LOKALNYCH Do głównych rodzajów zagrożeń na terenie miasta, dla których celowe jest planowanie reagowania kryzysowego należy zaliczyć: a)zagrożenie pożarowe: zabudowa miasta jest murowana o pokryciu niepalnym, jednakże miejscami na terenach podmiejskich występują pojedyncze budynki o konstrukcji palnej - kryte strzechą. Duże zagrożenie pożarowe stwarza szczególnie, przekazane na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, mienie byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Zagrożenie to wynika głównie ze względu na zabudowę, konstrukcję obiektów gospodarskich i inwentarskich, w których magazynuje się duże ilości materiałów palnych (siano, słoma itp.). Budownictwo miasta jest mocno zróżnicowane, od zabytkowej zabudowy w centrum i niektórych dzielnicach, do nowoczesnej (wielkopłytowej) występującej w nowych osiedlach i pozostałych dzielnicach miasta. Na terenie miasta zlokalizowanych jest ok. 180 budynków mieszkalnych wysokich (pow. 9 kondygnacji) oraz 8 budynków wysokich użyteczności publicznej. W obiektach tych mogą wystąpić pewne trudności w czasie prowadzenia ewentualnej akcji ratowniczej. Gliwice posiadają 16 obiektów zabytkowych. Do najważniejszych należą: Zamek Piastowski z XIV wieku, Ratusz z końca XII wieku, 5 kościołów z historycznym rodowodem, gmach Poczty Głównej, Teatr Miejski, Willa Caro, Radiostacja Gliwicka, Palmiarnia, gmach Urzędu Miasta. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia, konieczność ewakuacji ludności z zagrożonych terenów, konieczność angażowania dużego potencjału służb ratowniczych, utrudnienia komunikacyjne, konieczność wstrzymania procesu produkcyjnego zakładów. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: zabudowa w dzielnicach peryferyjnych o pokryciu palnym i zabudowania byłego PGR-u oraz stacje paliw. Ze względu na charakter produkcji i wykorzystywane materiały, największe zagrożenie pożarowe stwarzają Zakłady Tworzyw Sztucznych IZO-ERG oraz Instytut Przemysłu Tworzyw i Farb. Należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia ognisk pożaru w okresie suszy w Lesie Łabędzkim ( wzdłuż ul. Toszeckiej ). ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: stacje paliw. b)zagrożenie powodziowe: generalnie można stwierdzić, że rzeki i cieki wodne nie stwarzają większego zagrożenia jeżeli chodzi o ich wystąpienie z macierzystych koryt. Jednak w skrajnych sytuacjach (roztopy i duże opady deszczu) poziom ich może się podnieść i spowodować wystąpienie wody oraz zalanie łąk i ogródków działkowych. Ponadto na terenie miasta znajdują się dwa zbiorniki wodne. Powstały w wyrobisku popiaskowym zbiornik wodny w Czechowicach o powierzchni 14,8 ha, oraz w niewielkiej swej części wody jeziora Dzierżno Duże. Zbiorniki te nie stwarzają niebezpieczeństwa powodzi. prawdopodobieństwo wystąpienia: duże podczas nadmiernych opadów deszczu. prawdopodobne skutki: zagrożenie dla zdrowia i życia ludności; uszkodzenia: budynków, infrastruktury komunikacyjnej, linii telefonicznych. linii energetycznych; straty w pogłowiu zwierząt gospodarskich i upraw rolnych, ograniczenia komunikacyjne; zagrożenie epidemią, zalanie łąk i ogródków działkowych. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: Istnieje kilka obszarów zagrożonych zalaniem, po wylaniu wody ze swego koryta. Rejon rzeki Kłodnicy - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren o szerokości ok. 600 m wzdłuż rzeki Kłodnicy od ul. Wrocławskiej do granic miasta i rozciąga się na południowy wschód od ulicy Wrocławskiej. Koryto rz. Kłodnicy na odcinku od tej ulicy do jazu w parku im. Chrobrego ma za małą przepustowość. Na prawym brzegu woda może zalać rejon budynków położonych na południowy wschód od ul. Konarskiego - w tym nowe budynki Politechnik Śląskiej. Głębokość zalewu może dojść do 0,8 m, a jego powierzchnia do 7,75 ha. Na lewym brzegu zagrożone zalaniem jest sztuczne lodowisko "TAFLA" i stadion sportowy. Powierzchnia tego zalewu wyniesie 64 ha, przy czym głębokość wody może dojść do 2 m ( w parku Chrobrego). Łączna powierzchnia zalewu na terenie miejskim może wynieść 71,75 ha. Na terenie zalewowym mieści się także obiekt Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej. Rejon rzeki Bytomka - to teren przyległy w miejscu ujścia rz. Bytomki do Kłodnicy. W zasięgu zalewu nie ma budynków mieszkalnych, a granica obszaru zalanego dotrze do ciepłowni miejskiej (PEC). Rejon potoku Ostropka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren o szerokości ok. 200 metrów pomiędzy ulicami Dolnej Wsi, Słowackiego i Nowym Światem. W tym rejonie zagrożonym na zalanie znajduje się Szpital Wielospecjalistyczny. Rejon potoku Kozłówka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren położony po obu brzegach potoku, ograniczony ulicami Lubelską, Bydgoską, Zamojską i Sopocką. Rejon potoku Cienka - obszar zagrożony powodzią obejmuje teren ograniczony ulicami: Sienną, Łanową i Snopową od ul. Planowanej do miejsc położonych w odległości 200 m na wschód od ul. Bojkowskiej. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: wystąpienie wody z koryta rzeki Kłodnicy może spowodować podtopienie centrum miasta, w tym obiektów Urzędu Miejskiego, Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej oraz budynków Politechniki Śląskiej. W zagrożonym rejonie potoku Ostropka zlokalizowany jest Szpital Wielospecjalistyczny. c)zagrożenia skażeniami chemicznymi: - prawdopodobieństwo wystąpienia: Największe zagrożenie wywołane jest przewożeniem transportem kołowym substancji niebezpiecznych. W Gliwicach zbiega się 6 dróg krajowych charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu. Przy braku obwodnicy powoduje to, że ruch tranzytowy odbywa się przez centrum miasta Trasa dla przewozu substancji niebezpiecznych w mieście: ul. Toszecka, Tarnogórska, Błonie, Sikorskiego, Reymonta, Pszczyńska, Rybnicka, Daszyńskiego, Dolnej Wsi, Nowy Świat, Styczyńskiego, Śliwki, Świętojańska, Wyczółkowskiego, droga DK 88, oraz trasy dojazdowe z tych ulic do poszczególnych zakładów pracy. Układ drogowy Gliwic oraz nieznajomość przewożonych ładunków, jak też stan techniczny samochodów przewożących w/w ładunki są powodem uznania transportu drogowego za jedno z większych źródeł zagrożenia na terenie miasta. Potencjalnym źródłem zagrożenia dla miasta jest też transport kolejowy. Linia kolejowa PKP Katowice - Opole - Kędzierzyn, dzieli miasto na część północną i południową (centralną). Dworzec kolejowy znajduje się w śródmieściu. Obecnie na stacji Gliwice nie formuje się składów, ani nie przetacza wagonów z substancjami niebezpiecznymi. Materiały te są przewożone jako tranzyt w sposób zorganizowany i kontrolowany jako przesyłki śledzone - miesięcznie ok. 30 wagonów. Są to głównie: tlenek etylenu, amoniak, dwutlenek siarki. Stacja posiada specjalny tor do odstawiania składu ( rejon Sośnicy - oś. J. Bema) wraz z utwardzoną drogą dojazdową dla jednostek ratowniczo - gaśniczych. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia ludności mieszkającej lub przebywającej w pobliżu trasy przewozu, znaczne straty sanitarne, ofiary w ludziach, skażenie środowiska, możliwości występowanie pożarów jako wtórnych skutków zdarzenia, ograniczenia komunikacyjne, panika. Poważnym źródłem zagrożenia substancjami niebezpiecznymi dla Gliwic jest magazynowanie bądź produkcja substancji niebezpiecznych. Do zakładów które produkują lub przechowują większe ilości substancji niebezpiecznych należą : Walcownia Metali Nieżelaznych, Instytut Metali Nieżelaznych, Fabryka Drutu, ZM BUMAR - Łabędy, Stacja PKP Gliwice. Huta Łabędy, Instytut Chemii Nieorganicznej, POCH S.A., IZO-ERG, Politechnika Śląska (magazyn odczynników, hala maszyn ciężkich). W w/wym zakładach składowane są głównie kwas siarkowy (ok.80 t), solny (ok.37 t), azotowy (ok.85 t), oraz amoniak (ok.57 t), metanol (ok.50 t), ciekły tlen (ok.20 t), rtęć (ok.4,5 t), jak również duże ilości materiałów pędnych i opałowych, rozpuszczalniki, karbid, chlor, acetylen, formaldehyd i inne TŚP w mniejszych ilościach. Dwa zakłady, tj. ZM "Bumar-Łabedy" i Instytut Chemii Nieorganicznej magazynują znaczne ilości trucizn, takich jak cyjanek sodu, azotyn sodu i bezwodnik chromowy. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : najbardziej zagrożonym obiektem jest rejon Stacji PKP - zarówno ze względu na znaczący charakter tego węzła komunikacyjnego jak też dużą gęstość zaludnienia w bezpośrednim sąsiedztwie stacji. d)zagrożenia aktami terroryzmu i bioterroryzmu: prawdopodobieństwo wystąpienia: Podłożenia ładunków wybuchowych mogą mieć miejsca w obiektach użyteczności publicznej, w rejonach mostów, wiaduktów itp. Sygnałem o podłożeniu i możliwości wybuchu najczęściej bywają telefony. Z reguły tego typu sygnały bywają fałszywe (dot. to szkół, szpitali ,sądów). e)zagrożenia epidemiologiczne: prawdopodobieństwo wystąpienia: Zakażenia biologiczne występujące na terenie miasta mogą być spowodowane głównie w wyniku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny i profilaktyki przez ludzi oraz poprzez zakażone zwierzęta. Do najbardziej groźnych chorób mogących wystąpić wśród ludzi należy zaliczyć: salmonelloze, wąglik, wściekliznę i włośnicę. W warunkach Gliwic, prawdopodobieństwo to należy określić jako średnie w okresie letnim oraz małe w pozostałych porach roku. prawdopodobne skutki: masowe zachorowania ludzi i zwierząt na podłożu epidemiologicznym. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: punkty zbiorowego żywienia, zakłady produkcji wody pitnej oraz leśne tereny miejskie. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : zakłady produkcji żywności i wody pitnej. f)wichury i huragany : prawdopodobieństwo wystąpienia: Występowanie huraganów (silnych wiatrów) powodowane jest najczęściej, szybko przemieszczającymi się aktywnymi niżami. Najgroźniejszą formę przyjmują one w okresie wiosennym i jesiennym. W naszym rejonie prawdopodobieństwo to należy określić jako średnie. prawdopodobne skutki: uszkodzenia budynków, przerwy w dostawie energii elektrycznej, wody i gazu, uszkodzenia linii energetycznych i telefonicznych, powalone drzewa, nieprzejezdność dróg, konieczność ewakuacji ludzi. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: odkryte odcinki napowietrznych linii przesyłowych. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia : napowietrzne linie energetyczne i telekomunikacyjne. g)katastrofy komunikacyjne: Gliwice stanowią ważny drogowy i kolejowy węzeł komunikacyjny. Duże nasilenie drogowego ruchu tranzytowego z substancjami niebezpiecznymi i niekorzystny, wewnętrzny układ komunikacyjny miasta stwarzają zagrożenie zaistnienia katastrof. prawdopodobieństwo wystąpienia: duże prawdopodobne skutki: zagrożenie zdrowia i życia, utrudnienia komunikacyjne. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: w przypadku katastrof kolejowych: dworzec kolejowy Gliwice, w przypadku katastrof drogowych: autostrada A4, droga DK 88 oraz ulice: Wyszyńskiego, Dworcowa, Jana Pawła II, Chorzowska, Pszczyńska, Rybnicka, Daszyńskiego i Toszecka. ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: wiadukt kolejowy nad ul. Śliwki, wiadukt drogowy na ul. Toszeckiej, wiadukt kolejowy nad ul. Piwną, most na rzece Bytomka (ul. Chorzowska), zniszczenie sygnalizacji świetlnej, co może spowodować bardzo duże utrudnienia w ruchu samochodowym miasta. h)awarie przemysłowe: prawdopodobieństwo wystąpienia: Gliwice stanowią duży ośrodek przemysłowy. Na jego obszarze funkcjonuje około 1600 podmiotów gospodarczych. Ze względu na zróżnicowany charakter prowadzonej działalności, stwarzają one różnorodne zagrożenia. Największe potencjalne niebezpieczeństwo stanowią: zagrożenie pożarowe, zagrożenie substancjami niebezpiecznymi oraz katastrofy górnicze. prawdopodobne skutki: Różnorakie skutki poważnych awarii przemysłowych mogą wystąpić na łącznym obszarze 10,65 km2 , zamieszkałym przez 5 770 ludności. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: Najbardziej zagrożonymi miejscami są tereny bezpośrednio sąsiadujące z dużymi zakładami przemysłowymi, tj.: rejon Łabęd ( ZM "BUMAR - ŁABĘDY" , Huta Łąbędy ), teren pomiędzy ul. Sowińskiego, Daszyńskiego i Gen. Andersa ( "POCH" ), teren Ligoty Zabrskiej i Sośnicy ( KWK "SOŚNICA" ), rejon ul. Śliwki ( "IZO - ERG" ). ważne urządzenia wrażliwe na zagrożenia: W przypadku katastrofy w wymienionych zakładach, zagrożone zostaną: ważne drogowe szlaki komunikacyjne ( ul. Daszyńskiego i ul. Śliwki ), szlak kolejowy Gliwice - Kędzierzyn - Kożle na odcinku Łabęd, 6 studni głębinowych zlokalizowanych w dzielnicy Łabędy. i)naruszenie porządku publicznego: Gliwice są miastem o średnim poziomie stanu przestępczości i naruszania porządku publicznego. Potencjał miasta (duży ośrodek przemysłowy, ważny węzeł komunikacyjny, siedziba władz i biur poselskich różnych ugrupowań politycznych oraz obiektów sportowych i kulturalnych) powoduje, że może tutaj dojść do sytuacji kryzysowych. Pod względem stanu przestępczości, do najbardziej zagrożonych dzielnic miasta należą Śródmieście, Sośnica i Zatorze. prawdopodobieństwo wystąpienia: utrzymuje się duże zagrożenie w tym zakresie; szczególnie przewidywać należy: zagrożenie zbiorowymi zakłóceniami ładu i porządku publicznego oraz ekscesami chuligańskimi w trakcie trwania różnego rodzaju imprez sportowych i muzycznych. Szczególne zagrożenie może zostać wywołane przez pseudo kibiców "PIASTA" Gliwice, nadal mogą występować próby wymuszeń określonych zachowań władz, przejawiające się w blokowaniu dróg publicznych, okupacji budynków użyteczności publicznej oraz zgromadzeniami przekształcającymi się w masowe naruszenia porządku publicznego, zagrożenie aktami terroryzmu poprzez podkładanie materiałów wybuchowych w obiektach użyteczności publicznej, wzrost zagrożenia związany z napadami na banki, kantory i konwoje wartościowe. prawdopodobne skutki: zagrożenie życia i zdrowia ludzi w obiektach sportowych i kulturalnych oraz możliwość przeniesienia zbiorowych ekscesów chuligańskich na ulice miasta, sparaliżowanie funkcjonowania ważnych obiektów użyteczności publicznej, zablokowanie i utrudnienia w ruchu drogowym. j) skażenia promieniotwórcze: Zagrożenie promieniotwórczym skażeniem terenu ma charakter zewnętrzny. Może wystąpić jedynie w przypadku awarii elektrownii jądrowych u naszych południowych sąsiadów. Zagrażają nam elektrownie jądrowe pracujące na terytorium Czech i Słowacji. Ich odległość od granic Polski wynosi: Dukovany - 122 km, Bohunice - 138 km, Paks - 307 km . prawdopodobieństwo wystąpienia: znikome. prawdopodobne skutki: niebezpieczne skażenie organizmów ludzi związkami jodu. Najbardziej zagrożone byłoby zdrowie dzieci. miejsca które mogą zostać dotknięte zagrożeniem: cały teren miasta.