Question

Charakterystyka wybranego regionu polski

Answer 1

Wyżyna Lubelska (343.1) – makroregion w południowo-wschodniej części Polski pomiędzy doliną Wisły na zachodzie i Bugu na wschodzie. Dalej ku północy przechodzi w Polesie Lubelskie, a ku południu w wał Roztocza. Obejmuje powierzchnię około 7000,2 km², a jej wysokość dochodzi do 314 m n.p.m. (Działy Grabowieckie). Prawie cały obszar wyżyny leży na terenie województwa lubelskiego, jedynie małe fragmenty Małopolskiego Przełomu Wisły i Wzniesień Urzędowskich wykraczają na tereny województw sąsiednich.

Największe miasta Wyżyny Lubelskiej to Lublin, Zamość i Kraśnik.

Wyżyna słynie z wąwozów lessowych w okolicach Kazimierza Dolnego, Bochotnicy i Kraśnika. Dzięki żyznym glebom – czarnoziemom – Wyżyna Lubelska zaliczana jest do jednych z najbardziej rozwiniętych rolniczo obszarów Polski. Jest to lekko pofałdowana, niemal bezleśna równina, pocięta wąwozami lessowymi i dolinami rzecznymi o łagodnych zboczach. Po ulewnych deszczach powstają w nim małe zagłębienia, które z czasem przekształcają się w wąwozy; potem zagłębienie staje się parowem. Gleby Wyżyny Lubelskiej utworzone zostały na lessach, których grubą warstwą pokryta jest cała wyżyna. Są one bardzo żyzne w niektórych partiach krainy (np w okolicach Tomaszowa Lubelskiego). Występują tam mady przy dolinach rzecznych, bogate w próchnicę gleby brunatne i czarnoziemy, rędziny – gleby zasobne w wapń. Są również mniej żyzne gleby takie jak płowe i bielicowe z małą warstwą próchniczą. Słońce, ciepło oraz odpowiednia pogoda stworzyły świetne warunki do uprawiania pszenicy, tytoniu i chmielu – jednak najważniejszą występującą tam rośliną jest burak cukrowy. Dzięki temu jest tu wiele cukrowni. Największym miastem na tym obszarze jest Lublin – tu właśnie w 1569 r. podpisano unię lubelską, umowę o złączeniu Polski i Litwy w jedno państwo. Ciekawym miejscem jest też zabytkowe miasto Zamość. Zostało założone w XVI w. przez kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego.
Jest to niewielki skrawek rozległej krainy, zwanej Polesiem, której przeważająca część leży na terytorium Ukrainy i Białorusi. W krajobrazie Polesia Lubelskiego przeważają równiny z dużą ilością bagien, torfowisk i jezior. Nie są to jednak jeziora polodowcowe, lecz krasowe. Utworzyły się one w zagłębieniach powstałych w podłożu zbudowanym ze skał wapiennych. Polesie Lubelskie ze względu na dużą ilość bagien i mało żyzne gleby jest krainą dość słabo przekształconą przez człowieka. Jest tu mniej gruntów ornych niż na innych obszarach nizin środkowopolskich, więcej zaś łąk i pastwisk. Sporo tu też lasów. Na terenach suchszych rosną bory sosnowe, zaś na podmokłych terenach m.in. łęgi olchowe z rosnącą w nich głównie olchą czarną.

Na części Polesia Lubelskiego utworzono Poleski Park Narodowy, gdzie żyją m.in. żółwie błotne. Głównym miastem Polesia Lubelskiego jest Włodawa.