Question

Charakterystyka porównawcza bogurodzicy i lament świętokrzyski'

Answer 1

Utwory „Bogurodzica” oraz „Żale Matki Boskiej spod krzyża” są najstarszymi zabytkami piśmiennictwa polskiego i bez wątpienia zasługują na miano dzieł o uniwersalnych przesłaniach: jeden ukazuje portret Maryi –matki zarówno Jezusa Chrystusa i wszystkich ludzi, natomiast drugi przedstawia Matkę Boską i Jej pełną humanitaryzmu postawę kobiety rozpaczającej nad śmiercią dziecka. Podobieństwa między nimi są niewielkie i dotyczą informacji podstawowych. Różnice wynikają z odmiennych funkcji tekstów i występują zarówno w budowie składniowej jak i treści oraz nie dotyczą charakteru, ale sposobu przedstawienia Maryi. „Bogurodzica” jest utworem bliższym typowej literaturze.
Jedną z cech łączących teksty jest ich czas powstania. Chociaż badacze literatury do dziś spierają się o dokładny okres powstania „Bogurodzicy”, bez wątpienia teksty zostały napisane w średniowieczu. „Lament Świętokrzyski odwołuje się do XIII wiecznej łacińskiej pieśni "Stabat Mater Dolorosa..." ("Stała Matka boleściwa..."), która rozpowszechniła w Europie motyw Bolejącej Matki stojącej pod krzyżem katowanego Syna. Pierwszego tłumaczenia dokonał Miron Białoszewski. „Bogurodzica” jestnapisana po polsku i dlatego ma ogromną wartość jako zabytek języka. Najdawniejszy tekst, tzw. krakowski, wraz z zapisem nutowym pochodzi z 1407 r. i obejmuje dwie zwrotki.