Question

Cechy charakterystyczne państwa totalitarnego i na ich podstawie podać konkretne przykłady wystepujące w ZSRR i Niemiec.

Answer 1

Państwo totalitarne dąży do rozciągnięcia kontroli na wszystkie przejawy życia społecznego i osobistego obywateli. Z pomocą środków prawnych dąży również do wpływania na nie. Można wyróżnić kilka charakterystycznych cech państwa totalitarnego.
 

Cechy państwa totalitarnego:

- Niepodzielna władza jest skupiona w rękach wąskiego gremium lub jednostki (model dyktatorski) oparta na „jedynej i właściwej” ideologii.
- Rozbudowany zostaje system kontroli nad wszystkimi organizacjami o charakterze społecznym.
- Ingerowanie w różne dziedziny życia obywateli, również te prywatne jak stosunki rodzinne, zachowania społeczne, przekonania i postawy, a nawet gusta.
- Powszechna indoktrynacja również za pomocą środków masowego przekazu.
- Ujednolicenie wszystkich organizacji, instytucji i grup społecznych; tworzenie grup integrujących.
- Centralizacja gospodarki i monopol państwa na broń.
 

W doktrynie przyjęło się, że wszystkie cechy państwa totalitarnego spełniały tylko:

- III Rzesza Adolfa Hitlera,
- Chiny Mao Zedonga,
- ZSRR pod wodzą Józefa Stalina.
 

Po przyjrzeniu się tym dwóm przykładom możemy wyliczyć jeszcze inne cechy państwa totalitarnego:

- kult wodza,
- rozbudowany aparat represyjny,
- eliminacja opozycji na etapie kształtowania się modelu państwa,
- istnienie „zewnętrznego wroga” grożącemu nie tylko systemowi, ale i społeczeństwu,
- istnienie obozów koncentracyjno - izolacyjnych etc.
 

Przyczyny powstawania państw totalitarnych:

Zastanawiające jest, dlaczego w niektórych państwach dochodziło do wyklarowania się modelu państwa totalitarnego, w którym władza przejmuje całkowitą kontrolę, również nad sferą prywatną obywateli. W historii przyczynami powstawania państw totalitarnych były:
- istnienie słabej kultury politycznej ludności,
- rzeczywiste zagrożenie wewnętrzne,
- ruch socjalistyczny dążący do szlachetnych haseł równości społecznej (ZSRR),
- zawiedzenie się modelem demokracji i styczność z wadami tego ustroju,
- społeczna apatia wywołana klęską wojenną i upokorzeniem państwa po traktatach pokojowych (III Rzesza).

Niemałą rolę w powyższych przypadkach odegrała również charyzma samego przywódcy i poparcie wojska, które było niezbędne do utrzymania wypracowanego modelu państwa totalitarnego¹. Dziś krajem totalitarnym pozostaje Korea Północna.

 

licze na naj :