Question

Budowa i powierzchnia ksiezyca ( na referat)

Answer 1

Rzeźba powierzchni Księżyca jest urozmaicona. Najbardziej typową formą tworów powierzchniowych są kratery - góry pierścieniowe o średnicach od dwustu kilkudziesięciu kilometrów do dowolnie małych, liczonych w centymetrach. Liczba kraterów o średnicach większych niż 2 km jest oceniana na około 200 000. Występują na Księżycu również nieliczne łańcuchy górskie i samotne góry, szczeliny ii pęknięcia skorupy, ciągnące się przez setki kilometrów, uskoki tektoniczne itd. Owalne obszary równinne o rozmiarach od kilkuset do tysiąca kilkuset kilometrów noszą nazwy mórz. Morza i dna niektórych kraterów są wyraźnie ciemniejsze od terenów pofałdowanych i górzystych. Nie zawsze jednak teren jasny należy uważać za obszar o większym wzniesieniu - bywa często odwrotnie. Ogólnie jednak powierzchnia Księżyca jest zbudowana ze skał dość ciemnych, odbijających średnio około 7% światłą słonecznego. Albedo Księżyca wynosi około 0,007; dla obszarów mórz zaledwie - 0,05. Najjaśniejsze miejsca powierzchni Księżyca mają albedo 0,17. Księżyc praktycznie nie ma atmosfery. Górna granica jej śladowej gęstości jest oceniana na podstawie różnych pomiarów poniżej 10-12 gęstości atmosfery ziemskiej. Na Księżycu nie ma również wody. Okoliczności te wpłynęły na wygląd jego powierzchni, na której dzięki brakowi erozji i sedymentacji można wyraźnie odczytać historię powstania jej tworów. Jedyną formą mikroerozji na Księżycu jest pewne wygładzenie ostrych krawędzi okruchów skalnych wskutek działania mikrometeorytów oraz cząstek strumienia tzw. wiatru słonecznego w ciągu kilki miliardów lat.Próbki pobrane na terenie Morza Spokoju (Mare Tranquillitatis) przez załogę Apollo 11 w lipcu 1969 r. charakteryzują pod względem mineralogicznym powierzchnię mórz. Zewnętrzna, kilkumetrowej grubości warstwa skorupy księżycowej, tzw. regolit, składa się z fragmentów skał magmowych, gleby i ich konglomeratów. Gleba o wysokiej porowatości zawiera między innymi fragmenty krystaliczne i szkliste oraz mikrometry żelazne. Najbardziej pospolite składniki skał księżycowych stanowią piroksen (ponad 50%), ilmenit, oliwin oraz nie znane na Ziemi minerały, które otrzymały nazwy: piroksmanganit, spinel chromowo-tytanowy i in. Najbardziej pospolitymi związkami chemicznymi skorupy Księżyca są SiO2 (50-70%) oraz Al2O3, FeO, CaO, TiO2 (każdy z nich w granicach od 10 do kilkunastu procent). Stwierdzono nieco inne proporcje niż w skałach ziemskich występowania niektórych pierwiastków.Gęstość skał księżycowych wynosi 2,8-3,5 g/cm3, a więc średnio równa jest ogólnej gęstości całego globu księżycowego (3,34 g/cm3). Gleba ma gęstość zaledwie 1,5 g/cm3. Średni wiek gleby i skał księżycowych badany za pomocą z anlizy produktów rozpadu pierwotnych pierwiastków promieniotwórczych wynosi około 3,7 mld lat. Najstarsze znalezione odłamki skalne mają wiek około 4,6 mld lat. Temperatura gruntu księżycowego waha się w rytmie tamtejszej doby słonecznej (tj. miesiąca synodycznego) w granicach od około -150°C, a nawet -190°C w nocy do +101°C w dzień przy średniej wysokości Słońca. Obszary zacienione mają wtedy jednak tylko -59°C. W punkcie pod słonecznym temperatura gruntu dochodzi do +120°C, a nawet do +140°C. Grunt księżycowy ma mały współczynnik przewodnictwa cieplnego, dlatego wahania temperatury wynikają na głębokości tylko około 1m.