Question

Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka:oddechowy,pokarmowy,rozrodczy-podstawowe narządy i ich funkcje.

Answer 1

Układ oddechowy:

Jama nosowa -powietrze, które przechodzi przez jamę nosową zostaje:
- oczyszczone, dzięki rzęską,
- ogrzane,
- nawilgocone.
Gardło- odcinek, w którym krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe.

Krta- narząd głosotwórczy

Tchawica- zbieranie i usuwanie z powietrza zanieczyszczeń

Oskrzela

- transport powietrza do płuc,
- ogrzewanie i nawilżanie tego powietrza,
- oczyszczanie powietrza z ciał obcych.

Płuca

Podstawowym zadaniem układu oddechowego jest wymiana gazowa (dostarczenie tlenu, wydalenie dwutlenku węgla oraz pary wodnej), ale również ochrona dróg oddechowych oraz płuc przed chorobotwórczymi drobnoustrojami czy zanieczyszczeniami pochodzącymi z wdychanego powietrza, a także udział w wytwarzaniu dźwięków mowy.

Tymczasem do zadań dróg oddechowych należy oczyszczenie, ogrzanie oraz odpowiednie nawilżenie dostarczanego do płuc powietrza.

Układ pokarmowy:

 

jama ustna gardło przełyk żołądek dwunastnica jelito cienkie jelito grube

1.Jama ustna – ochrania język, zęby, gruczoły ślinowe. Dzięki temu pomaga w rozdrabnianiu i przesuwaniu pokarmu w głąb przewodu.

2.Gardło – mięśniówka gardła bierze udział w połykaniu kęsów pokarmowych.

3.Przełyk – skurcze mięśni znajdujących się w ścianach przełyku powodują przesuwanie kęsów pokarmowych w kierunku żołądka.

4.Żołądek – jest tzw. Przejściowym zbiornikiem pokarmu. To tam pokarm poprzez enzymy znajdujące się w soku żołądkowym jest zamieniany w miazgę pokarmową, która następnie dzięki skurczom żołądka jest przesuwana w kierunku dwunastnicy.

5.Dwunastnica – kontynuuje proces trawienia pokarmu dzięki dwóm przewodom, które wyprowadzają z wątroby żółć , a z trzustki sok trzustkowy.

6.Jelito cienkie- stąd składniki pokarmowe zostają wchłonięte do ogólnego krwiobiegu.

7.Jelito grube – tu formowany jest kał wskutek wchłaniania wody oraz procesów gnicia i fermentacji.

Układ rozrodczy:

Męski układ rozrodczy obejmuje:
- jądra w worku mosznowym( rozwój jąder trwa około 7 lat, w tym czasie powiększają się one blisko dziesięciokrotnie)
- nasieniowody
- prącie(rośnie około 5 lat, powiększa się dwukrotnie)
- gruczoły pomocnicze(najądrza i gruczoł krokowy, czyli prostata).

Żeński układ rozrodczy obejmuje:
- jajniki
- jajowody
- macicę
- pochwę
- srom(zewnętrzne narządy płciowe – wargi sromowe).

jądra- wytwarzają plemniki, produkują męskie hormony płciowe (są gruczołami dokrewnymi). Są narządem parzystym, położone są w mosznie poza obrębem jamy brzusznej. Wewnątrz jąder znajdują się liczne, kręte kanaliki nasienne, w których zachodzi proces powstawania plemników (spermatogeneza).

najądrza- przylegają do jąder od góry, zachodzi w nich proces dojrzewania plemników (spermiogeneza).

 nasieniowody- przewody, którymi wyprowadzane są dojrzałe plemniki, rozpoczynają się w najądrzu, a kończą rozszerzeniem- bańką nasieniowodu, która przechodzi w przewód wytryskowy uchodzący do cewki moczowej

cewka moczowa- ostatni odcinek dróg płciowych, wspólny dla układu moczowego i rozrodczego, znajduje się wewnątrz prącia.

gruczoł krokowy (prostata)- produkuje wydzielinę, której rolą jest zapewnienie plemnikom odpowiedniego środowiska pęcherzyki nasienne- wydzielają m.in. węglowodany będące źródłem energii dla plemników

zewnętrzne: prącie (penis, członek)- jest narządem kopulacyjnym. Zakończone jest żołędzią prącia, w której znajduje się otwór będący ujściem cewki moczowej. Wewnątrz znajdują się ciała jamiste- jest to układ zatok, które w chwili podniecenia seksualnego wypełniają się krwią, powodując erekcję (wzwód). Z zewnątrz prącie pokryte jest skórą, która nad żołędzią tworzy podwójny fałd nazywany napletkiem.

moszna- jest to rodzaj worka znajdujący się u podstawy prącia, wewnątrz którego znajdują się jądra. Moszna zapewnia odpowiednią temperaturę do rozwoju plemników (36şC). Jądra powstają w jamie brzusznej i schodzą do moszny w okresie życia płodowego, wyjątkowo niedługo po urodzeniu. Niezstąpienie jąder do worka mosznowego (wnętrostwo) wymaga podjęcia odpowiedniego leczenia, gdyż prowadzi do niepłodności (w jamie brzusznej jest zbyt wysoka temperatura do powstawnia plemników).

Wydzielina gruczołów pomocniczych wraz ze znajdującymi się w niej plemników nazywana jest spermą albo nasieniem.

 

Funkcje żeńskich narządów płciowych:

jajniki- dojrzewają w nich komórki jajowe, produkują żeńskie hormony płciowe: estrogen i progesteron (są gruczołami dokrewnymi). Są parzystym narządem, leżą w obrębie miednicy po obydwu stronach macicy. Tuż pod powierzchnią jajnika znajdują się liczne pęcherzyki, w których zachodzi dojrzewanie komórek jajowych.

jajowody- parzyste przewody, rozpoczynające się rozszerzeniem zwanym lejkiem. Brzeg lejka posiada wypustki, nazywane strzępkami. Mają one ułatwić wychwycenie uwalnianej z powierzchni jajnika komórki jajowej i skierowanie jej do dalszych części jajowodu. Tuż za lejkiem znajduje się część zwana bańką jajowodu. Jajowody uchodzą do macicy. Wewnętrzna powierzchnia jajowodu pokryta jest urzęsionym nabłonkiem.

macica- jest miejscem rozwoju zarodkowego i płodowego. Kształtem przypomina gruszkę i wyróżnia się w niej dno (górna ścianka), trzon (część środkowa) i szyjkę (część dolna). Ściany macicy mają budowę trójwarstwową: warstwę zewnętrzną stanowi błona surowicza (otrzewna), warstwa środkowa utworzona jest przez mięśnie gładkie, dzięki którym narząd ten może się rozciągać w czasie ciąży i kurczyć po jej zakończeniu, wewnętrzna część to błona śluzowa, której grubość zmienia się w zależności od fazy cyklu, pochwa- jest narządem kopulacyjnym oraz kanałem, przez który następuje poród. Ściana pochwy otoczona jest warstwą mięśni, dzięki którym jest ona elastyczna. Wewnętrzna powierzchnia wyścielona jest błoną śluzową. Do momentu podjęcia współżycia seksualnego błona śluzowa w okolicy ujścia pochwy tworzy fałd zwany błoną dziewiczą.